Frjáls verslun - 01.02.2010, Page 88

88 F R J Á L S V E R S L U N • 2 . T B L . 2 0 1 0
Íslenskur iðnaður
katrín Júlíusdóttir,
iðnaðarráðherra
Græna orkan
er okkar
stóra tromp
Katrín Júlíusdóttir, iðnaðarráðherra, lagði úr vör með þeim orðum
að á þessu iðnþingi væri horft til framtíðar: „Við viljum setja okkur
metnaðarfull markmið en verðum um leið að vera reiðubúin til þess
að gera breytingar til þess að ná þeim. Við verðum að hugsa upp á
nýtt, átta okkur á þeim möguleikum sem við höfum og hvaða mik-
ilvægar forsendur muni breytast á komandi árum.“ Aðeins þannig,
að mati Katrínar, skapast grunnur að skýrri stefnu og með hana að
leiðarljósi hafi Íslendingar möguleika á að nýta sér jákvæðar breyt-
ingar og sneiða hjá þeim sem eru mótdrægar.
Hún sagði einnig að verðmætasköpun og aukin fjölbreytni í
atvinnulífinu sé svarið og að við þurfum að efla útflutningsatvinnu-
vegina til þess að ná okkur sem fyrst upp úr lægðinni: „En við
þurfum að huga að fleiru. Það getur skapað okkur verulega hættu
ef við ætlum að treysta á lágt gengi og gjaldeyrishöft til frambúðar.“
Iðnaðarráðherra hélt því fram að við hljótum að byggja framtíð
okkar á menntun, rannsóknum og vísindum, og að nýsköpun miði
við að á Íslandi verði til verðmæt störf þar sem unnið er úr hugviti
og hráefnum, afurðum sem eru ofar í virðiskeðjunni en verið hefur.
Ekki þurfi annað en að líta á hvernig fjöldi starfa í landbúnaði og
sjávarútvegi hafi þróast sl. þrjátíu ár til þess að átta sig á því að
þessar atvinnugreinar muni hvorki standa undir fjölgun starfa, eins
og nauðsynlegt er á næstu áratugum, né fjölbreytni. Vissulega verði
þær okkur mikilvægar áfram og á þeim sé hægt að byggja marg-
vísleg ný tækifæri. En þær muni ekki dafna á því að draga sig inn í
skel eða verjast allri samkeppni.
Katrín segir ótrúlegan endurnýjunarkraft í íslensku atvinnulífi
og störfum hafi fjölgað mjög að undanförnu í hátækni- og nýsköp-
unarfyrirtækjum. Lausleg könnun meðal nokkurra fyrirtækja, auk
upplýsinga frá Nýsköpunarmiðstöð Íslands um fjölda starfa í frum-
kvöðlasetrum og með átakinu Starfsorku, leiðir í ljós að yfir 500
störf hafa orðið til frá því haustið 2008. Sama vísbending birtist
í vinnumarkaðskönnun Hagstofu Íslands en þar fjölgar störfum
í sérfræðilegri, vísindalegri og tæknilegri starfsemi um 14% frá
4. ársfjórðungi 2008 til 4. ársfjórðungs 2009. Að jafnaði fækkaði
almennum störfum um 5% á sam tíma. Enn frekari vaxtar í nýsköp-
unargreinum er að vænta á þessu ári með innleiðingu laga um end-
urgreiðslur vegna rannsókna og þróunar eða fjárfestingar í nýsköp-
unarfyrirtækjum – og vegna væntanlegra laga um ívilnanir vegna
nýfjárfestinga í íslensku atvinnulífi sem ætlunin er að afgreiða á
vorþinginu. Þau eiga að koma í stað þeirra þunglamalegu og ósveigj-
anlegu fjárfestingasamninga sem tíðkast hafa.
„Í iðnaðarráðuneytinu er nú unnið að stofnun Framkvæmdasjóðs
ferðaþjónustunnar sem á að stuðla að uppbyggingu mannvirkja á
ferðamannastöðum. Hugmyndin er að sjóðurinn verði fjármagnaður
til framtíðar af ferðamálagjaldi. Í þeim tilgangi að sjóðurinn geti sem
fyrst haft jákvæð áhrif á atvinnuþróunina er gert ráð fyrir að lífeyr-
issjóðir geti lagt honum til fé í upphafi sem síðan endurgreiðist af
tekjustofni hans. Vonandi geta 500–700 milljónir króna orðið til
ráðstöfunar úr þessum sjóði síðar á árinu,“ sagði iðnaðarráðherra.
Gert er ráð fyrir að ferðamönnum fjölgi úr 500 þúsund á ári í
eina milljón á næstu tíu árum og telur Katrín að við þurfum að gera
okkur mat úr þeirri gnægð sem Ísland býr yfir af endurnýjanlegri
orku og koma okkur í þá aðstöðu að við getum boðið fyrirtækjum
af ýmsum stærðum og gerðum, sem eru háð orkunýtingu og menga
lítið, tækifæri til þess að skapa nýjar útflutningsgreinar á Íslandi:
„Það er mikilvægt að hafa til reiðu orku þannig að við getum valið
inn þá tegund iðnaðar sem við teljum að falli inn í græna orku-
ímynd landsins. Græna orkan er okkar stóra tromp.“
Að sögn Katrínar er nýsköpun á sviði umhverfis- og orkutækni
vaxandi sproti hjá SI og það á að verða okkar helsta samkeppn-
isvopn á næstunni. Bæði austan hafs og vestan eru verkefni sem
tengjast því að draga úr losun gróðurhúslofttegunda að fara á fulla
ferð með miklum stuðningi stjórnvalda. Því telur Katrín að þarna
séu á ferðinni ýmiss konar viðskiptatækifæri fyrir mörg ágæt fyr-
irtæki á Íslandi.
Við lok ræðu sinnar sagði Katrín að endurreisn efnahagslífsins
væri sérlega erfið því Ísland eigi ekki aðeins í fjármálakreppu, líkt og
fjöldi hagkerfa, heldur einnig alvarlegri gjaldeyriskreppu sem haldið
sé í skefjum með víðtækum höftum.
Katrín Júlíusdóttir, iðnaðarráðherra.