Tímarit Máls og menningar - 01.08.1940, Side 82

168
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
snauðri verbúð undir Jökli, á hákarlaskipi fyrir Norðurlandi, eft-
ir að öll mið voru týnd í miðsvetrarsvartnætti Dumbshafsins,
í tötrum flakkarans, sem blundar við hlið fjallasauðarins í viði-
kjörrum lieiðanna, í hlekkjum þrælkunarfángans á Brimarhólmi;
þessi andi var kvikan í lífi þjóðarinnar gegnum alla söguna,
og það er hann, sem hefur gert þetta fátæka eyland hér vest-
ur i hafinu að stórþjóð og heimsveldi og ósigrandi jaðri heims-
ins. Streingirnir fimm á hörpu skáldsins, það voru streingir
gieðinnar, sorgarinnar, ástarinnar, hetjuskaparins og dauðans.
Ólafur Ivárason Ljósvíkingur strauk fyrst höndunum varlega
um kaldan steininn, lét síðan fingurgóma sína snerta fimm
streingi steinhörpunnar í nafni allra fátækra alþýðuskálda, sem
uppi hafa verið á íslandi, og þakkaði skáldinu fyrir, að hann
skyldi hafa komið til sín akandi í gullinni reið ofan af himn-
um, þar sem hann átti heima.“ Ólafur gekk til skips með fögg-
ur sínar morguninn eftir. Það var óvenjulega fagur morgun, og
skáldið var hugfangið. „Og sem hann stendur þarna á valdi
morgunsins og svipast um mitt í ys mannlífsins og fjarri hon-
um, þá birtist allt i einu vera nolckur við hlið hans, úng og
björt og starir út i bláinn, eins og hann. Og um leið og hann
leit á hana i fyrsta sinn, var honum það ljóst, að hún og þessi
morgunn voru eitt, að hún var sjálfur morgunninn íklædd mann-
legri mynd.“ Hann vissi i einni svipan, að lnin myndi eiga hið
dularfulla nafn, sem Sigurður Breiðfjörð liafði birt honum í
draumnum. Hann kallaði hana Beru. Hún varð honum ímynd
þeirrar fegurðar ,sem hann hafði þráð alla ævi. Bera og Ólafur
urðu samskipa, bæði á leið heim. Fegurð himinsins hefst á þess-
um orðum: „Þar sem jökulinn ber við loft hættir landið að
vera jarðneskt, en jörðin fær hlutdeild í liimninum, þar búa
ekki framar neinar sorgir, og þess vegna er gleðin ekki nauð-
synleg, þar ríkir fegurðin ein, ofar hverri kröfu.“ Jökullinn
blasti við heiman frá dyrum Ólafs. Nú kom það upp, að Bera
átti heima hinum megin við jökulinn. Þau tvö urðu elskendur.
„Það er þá jökullinn okkar,“ sögðu bæði. „Þú átt gott að búa
nærri honum, sagði hún. Milli mín og hans eru tvær dagleiðir
i óbyggðum; frá mér er hann eins og fjarlægt ský. Einn dag
lcem ég samt til þín yfir jökulinn, sagði hann. Nei, við skul-
um mætast þar efra,“ sagði hún og brosti. „Hugsaðu um mig,
þegar þú ert í miklu sólskini,“ bað hún, áður en þau skildu.
Eftir þennan fund var skáldið aldrei samur maður. „Leingi
hélt ég, að fegurðin væri aðeins draumur skáldanna. Ég hélt
að fegurðin og mannlífið væru tveir elskendur, sem aldrei geta
mætst. Meðan þú heldur það, er allt tiltölulega einfalt. Þú get-