Tímarit Máls og menningar - 01.12.1945, Side 50

230
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
var ég nokkurri undrun lostinn, er hann gerði mér orð að finna sig
tafarlaust.
Ég reyndi árangurslaust aS geta mér til um ástæSuna. Ætlaði
hann að arfleiða mig? Vildi hann, að ég tæki við verzlun hans?
Eða var hann að krefja mig endurgjalds á því, sem hann hafði fyrir
mig gert? Það var broslegt, hann vissi, að ég þarfnaðist ekki síður
hjálpar hans nú en þá, þótt ég yrði að vera án hennar. Og hinar
fyrri tilgátur ráku sig á reglugerðir frúarinnar. Vildi hann trúa mér
fyrir einhverju svörtu, sem hann hafði á samvizkunni? Ólíklegt,
frúin var samvizkan eins og annað. Ég var hlaðinn forvitni, þegar
ég kom inn til hans, og hann dró mig ekki lengi á svari. Tími hans
var dýrmætur. Óðar en ég var setztur á harða stólinn, spurði hann
mig með hörzlulegri röddu:
Yrkir þú ennþá?
Ég varð forviða. Honum hlaut að vera kunnugt um það. ESa
hafði hann ekki fylgzt betur með höfundarferli mínum, síðan ég
var síyrkjandi í húsi hans og fyrsta kvæðið mitt öðlaðist náð prent-
svertunnar? Hann minntist þá aldrei einu orði á tilraunir mínar,
þótt frúin — vitanlega — léti mig heyra reglugerð, þar sem slíkt
var bannað. Embættismannsdóttirin vissi fyrir víst, að nám var
einungis undirbúningur undir embætti — lífsins þráða takmark. Og
það átti ekki að tefja það eða misvirða með skrípalátum eins og
ljóðagerð. Alvara var fyrsta orðið í orðabók hennar og hið síðasta.
Og henni gat ekki hugkvæmzt, að nokkur gæti verið að yrkja í
alvöru. Ég sé hana enn í anda standa með helzta blað höfuðstaðarins
í magurri hendinni, beinvaxna og brjóstalausa með þúsund ára al-
vöru skammdegismerktrar þjóðar á blóðlausu andlitinu, bendandi
á blett, sem ljóð mitt hafði sett á blaðið, sem og á sjálfan mig og
reglugerðakeðju hennar, og guð einn veit, hve marga aðra helgi-
dóma, og segja með margra kynslóða embættishreim í málrómnum:
Þetta gerir maður ekki!
Þá hafði hann ekkert lagt til mála, hvorki til að auka vanvirðu
mína, né afsaka hana. Hvers vegna þessi spurning á dauðastund-
inni? Ég var sem gabbaður.
Stundum, svaraði ég eins og fábjáni.
Svo flaug mér allt í einu í hug: Hann ætlar að biðja mig að