Tímarit Máls og menningar - 01.12.1945, Side 82
262
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
Citrine að minna fundarmenn á, að tekið hefði verið fram í boðs-
bréfinu, sem sent var stjórnum verkalýðsfélaganna, að „ráðstefnan
yrði aðeins til rannsókna og ráðaumleitana.“
Citrine lét í ljós efa sinn um það, að fulltrúarnir hefðu umboð til
að gera ályktanir á ráðstefnunni, þeir ættu aðeins að bera fram
tillögur. Fulltrúar frönsku verkalýðshreyfingarinnar og fulltrúar
amerísku iðnfélaganna og fleiri svöruðu honum á mjög virðuleg-
an hátt, að þeir hefðu umboð frá stjórnum félaga sinna til að styðja
að myndun nýs alþjóðasambands. Þeir sögðu, að þeir hefðu komið
til ráðstefnunnar einmitt í þeim tilgangi að samþykkja ályktun þess
efnis, og til að búa i haginn fyrir framkvæmd þeirrar ályktunar.
Hugmyndin um að stofna nýtt Alþjóðasamband verkalýðsfélag-
anna setti svo að segja svip sinn á þingið. Það gilti einu, um hvaða
lið á dagskránni var talað, fulltrúarnir álitu Jjað skyldu sína fyrst
og fremst að segja álit sitt á þessu vandamáli. Þetta var svo aug-
ljóst, að andstæðingar nýs alþjóðasambands þorðu ekki að berjast
gegn því opinberlega, þó að aðaldeiluefnið á ráðstefnunni væri ein-
mitt þetta atriði. Þeir kusu heldur að berjast gegn því með ])ví að
verja II. alþjóðasambandið. Þeir sögðu, að ekki mætti ganga fram
hjá reynslu II. alþjóðasambandsins; það ætti að vera grundvöllur-
inn, sem hin nýja stofnun skyldi reist á. Þessari stefnu héldu þeir
Citrine og Scbevenels fram, og áhangendur þeirra voru fyrrnefndur
Oldenbrook og Lindberg, sem var fulltrúi fyrir miðstjórn sænsku
verkalýðsfélaganna. Síðastnefndur sagði, að réttara hefði verið, að
II. alþjóðasambandið hefði boðað til ráðstefnunnar eins og þeirr-
ar, sem fyrr var haldin. En strax í byrjun var hann neyddur til að
viðurkenna, að „samkomulag hefði náðst“ á ráðstefnunni um að
mynda ný alþjóðasamtök.
Þær raddir, sem uppi voru á ráðstefnunni um að verja II. al-
Jrjóðasambandið, virtust bæði veikar og óöruggar. A hinn bóginn
töluðu þeir verkalýðsfulltrúar af hita og sannfæringu, sem brýndu
fyrir fulltrúunum nauðsyn nýs alþjóðasambands. Það var sjón að
sjá, hvernig ræðu Hillmanns var tekið, hversu menn hlustuðu með
athygli og hversu menn fögnuðu því einróma, sem hann sagði. A
ræðupallinn komu þeir hver á eftir öðrurn: V. V. Kuznetsov, sem
lýsti í höfuðatriðum hinu fyrirhugaða alþjóðasambandi, Frachon,