Tímarit Máls og menningar - 01.12.1945, Blaðsíða 101

UMSAGNIR UM BÆKUR
281
LJÓÐ BJARNA THORARENSENS
Ljóð Bjarna Thorarensens voru ekki gefin út í heildarútgáfu fyrr en tæpum
se:; árum eftir dauða hans. Stóð Ilið íslenzka hókmer.ntafc'lag að þeirri útgáfu,
og kom bókin út í Kaupmannahöfn 1847. II ún mun r.ú vera býsna sjaldgæf,
ekki sízt vegr.a þess að mikill hluti upplagsins eyðilagðist í eldi þegar um
haustið 1847. Nú liefur Bókfellsútgáfan gefið út ljósprer.taða eftirmynd bókar-
innar. Sá sem þetta ritar hefur ekki borið eftirmyndina saman við frumútgáf-
una, en að óreyndu virðist ekki ástæða til að efast um að verkið sé sómasam-
lega af hendi leyst. Hitt virðist ástæðulítið tiltæki að ráðast í að Ijósprenta
þessa bók. Hún hefur ekki að geyma öll kvæði Bjarna, sum voru felld niður
af ráðnum hug, önnur voru útgefendum ekki kunn. Ollu verra er þó að útgcf-
endurnir höfðu ekki undir höndum eiginhandarrit skáldsins nema að litlti leyti,
svo að textar kvæðanna eru oft afbakaðir. Þessi bók virðist því ekki vera heppi-
leg handa þeim sem kynnu að vilja lesa kvæði skáldsins. Þeiin mun ráðlegra
að leita til útgáfu Hins íslenzka fræðafélags sem út kom 1935 og Jón prófessor
llelgason sá um. Sé bók þessi hins vegar aðeins ætluð sem minjagripttr eða
hilluskraut, er ttm óvenjtilega fordild að ræða, enda þótt margt sé nú fordildar-
fullt um íslenzka bókaútgáfu. Ef Bókfellsútgáfan hefði viljað sýna þessu þjóð-
r.káldi voru einhvern sóma, hefði verið vel til fallið að gefa út ljósprentuð
einhver af handritnm ltans að kvæðunum. Slík hók væri skemmtileg eign.
M. K.
Vilhjálmur S. Vilhjálmsson: BRIMAR VIÐ BÖL-
KLETT. Víkingsútgáfan. Reykjavík 1945.
Svo segja fróðir menn að það sé draumur allra blaðamar.r.a að skrifa skáld-
sögu, enda reyna margir það. Það er þó nokkuð undir hælinn lagt, livort góð-
um blaðamanni tekst að skrifa góða skáldsögu. Tækni blaðamannsins er ólík
tækni skáidsins, og oft vill fara svo að yfirborðsháttur sá sem blaðamenn verða
að temja sér reynist óþarflega dyggur förunautur.
Nú hefur einn af kunnustu blaðamönnum landsins, Vilhjálmur S. Vilhjálms-
son, sent frá sér fyrstu skáldsögu sína, og það skal strax tekið fram að honum
hefttr tekizt frumsmíðin vel. Hann lýsir íslenzku sjávarþorpi um aldamótin,
þegar danska kaupmanna- og útgerðarmannavaldið, „Búðarvaldið“, ræðttr lög-
ttm og lofum; það á allt þorpið, lóðirnar, kofana, og það skammtar mönnum
bæði kattp og vörur eftir eigin geðþótta. En gengi þess er nú að ltraka, útgerð-
arhættir þess eru orðnir úreltir. Fólkið er farið að rumska við sér; þeir sem
einhvers eru megnugir, ráðast í að láta smíða vélbát, og nú er stofnað sjó-
mannafélag og gerð fyrsta tilraunin til verkfalls. Ölltt þessu lýsir Vilhjálmttr á
óbrotinn og viðkunnanlegan hátt. Að vísu gæti bókin verið rismeiri á köflum,
lýsingarnar eru stundum of litlu verði keyptar, stfllinn ekki nógti hnitmiðaður.