Tímarit Máls og menningar - 01.12.1952, Síða 6
212
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
lendings á svartan lista. í átökunum í desember við ríkisvald gengisfellingar, mar-
sjallstefnu og kjaraskerðingar sýndi íslenzkur verkalýður meS samtökum sínum og
stéttarþroska að hann ætlar sér ekki að gangast hlýðnum huga undir erlenda ný-
lenduþrælkun, og liann brá upp mynd af því með verkfallinu hverjir ráðin geta haft
á íslandi ef alþýðan beitir samstilltum kröftum. Og skáld og rithöfundar íslands
hafa með glæsilegum verkum sínum á þessu ári eins og fylkt liði af tvíefldum mætti
fyrir málstað íslands, svo að þjóðin hefur aldrei í sögu sinni litið afreksmeira bók-
menntaár. Það er sem skáldin, Snorri, Guðmundur, Jóhannes ofl., hafi viljað stað-
festa hvers íslenzkt orð og ljóð er megnugt; öðru sinni þegar valdastéttin selur
frumburðarrétt Islands. Og nægir að minna á Gerplu Halldórs eina til að sanna hvor
sigurorð muni bera, íslenzkur andi eða amerískt dollaravald. Löngu eftir að þess
valds sér engan stað á íslandi munu á rústum hinna fornu herstöðva standa gull-
töfiur úr grasi með áletruðum orðum Halldórs úr Gerplu: I styrjöld munu þeir
einir miður hafa sem trúa stáli.
Þess var getið áður að menn hefðu óbeit á stjórnmálum og vildu ekki koma nærri
þeim. Slík afstaða er engum samboðin sem lætur sig varða hag þjóðarinnar, og
heimska eða hugleysi að skjóta sér á bak við þá afstöðu, og þessir hreinlátu eru
ekki öðrum ópiprari á kjördegi. Fram hjá stjórnmálum og stéttasamtökum verður
ekki gengið, þar á vettvangi ent úrslitin háð. Aðrir eru þeir sem ekki þykjast geta
staðið í fylkingu með sósíalistum þó að um líf íslands og frelsi sé að tefla. Það eru
menn sem eiga eftir að læra stafróf þróunarfræðinnar og vita ekki að sósíalisminn
er þjóðfrelsishreyfing vorrar aldar og verkalýðurinn forystustéttin. Fram hjá sam-
starfi við sósíalista og verklýðshreyfingu Islands verður ekki gengið ef bjarga á
sjálfstæði þjóðarinnar. Þeir sem gagn vilja gera verða að brjóta þann odd af oflæti
sínu. í samstarfi allra sem vilja frjálst ísland, stjórnmálamanna, skálda og alþýðu,
liggur brautin til sigurs. Og hver er sá ættjarðarvinur þeim Einari Olgeirssyni og
Halldóri Kiljan meiri sem þykist of hreinn til að vinna með þeim að sjálfstæðismál-
um þjóðarinnar?
Skal að lokum minnt á eitt helzta einkenni Einars Olgeirssonar sem einnig kem-
ur fram í Réttargrein hans. Hann sér höfuðatriðin og kjarna þjóðmálabaráttunnar
hverju sinni í skörpu skýru Ijósi. I dag sér hann er höfuðatriðið, kjarni allra mála,
að sameina og brýna til sóknar alla félagslega og andlega krafta með íslenzku þjóð-
inni til að verja heiður hennar og líf gegn trylltri öld. V F A
Kvæðið sem hér er sett á prent eftir Jóhannes úr Kötlum flutti skáldið á samkomu
rithöfunda í Peking þegar hann var á ferð í Kína í vetur. Kvæðið var þýtt á kín-
versku og birtist í víðlesnasta blaði Kínverja, Dagblaði alþýðumiar, sem út kemur
í Peking.
I næsta hefti verður stórmerk grein eftir franska rithöfundinn Jean Paul Sartre,
sem hann ritaði í Les Lettres jranqaises eftir að hann kom af friðarþinginu í Vín;
ritgerð eftir Kristin Björnsson, stud. psychol., um afbrot unglinga, omfl.