Tímarit Máls og menningar - 01.03.1954, Side 79

VOLAÐS VERA
69
stund, nema vindurinn fyrir utan, og engin hreyfing er framar á kulda-
dofnum höndum málarans, gægist músin undan fletinu og hnussar. En
hún finnur aðeins þessa sömu áfengu lykt; það er lyktin af málning-
unni. Og þó að músla sé raunar blind, þá veit hún það strax er hún
lítur upp, að risinn skelfur. Hann stendur fyrir framan ófullgerða mál-
verkið sitt og nötrar frá hvirfli til ilja. Heimurinn er svo óþægur við allt,
sem reynir að lifa.
Svo hrekkur músin inn undir rúmið, skyndilega og fyrirvaralaust,
eins og henni sé sparkað, því að stígvél mannsins skellur í gólfið svo öll
veröldin nötrar. Listamaðurinn rekur upp hvellt hljóð og sparkar nið-
ur fæti. Þetta hljóð kemur lengst neðan úr innyflum mannsins, og af-
skræmdir andlitsdrættir hans speglast í þeirri einu mynd sem er með
gleri hér inni: eftirmynd af frægu málverki: lærisveinar og meistari:
þeir sitja við krásum hlaðið borð og spjalla saman: matinn á borðinu
snerta þeir ekki.
Kuldi, stormur, hungur, skuggi í málverkinu, sem ekki vildi verða
eins og hann átti að verða; allt þetta, sem er andstætt manninum, það
sameinast í einum og sama punkti, lófastórum bletti undir neðstu rif-
beinunum vinstra megin. Þar safnast það fyrir. Kuldinn smýgur inn
úr gisinni yfirhöfn og mölétnum prjónabol. Stormurinn elur kuldann.
Sulturinn hrekur burtu viljann til að skapa, máttinn til að vinna, get-
una til að hugsa, svo að maðurinn hverfur frá list sinni, einblínir á
kalda stóna, gerir veika tilraun til að kreppa hnefana í buxnavösunum
og missir loks stjórn á sér, svo að hann spyrnir fæti í gólfið og rekur
upp öskur. Málverkið vantar enn sinn skugga. Það er skollið á rökkur
fyrr en varir. Og enda þótt til sé lögg af olíu og býsn af eldspýtum og
ofur hægt um vik að kveikja Ijós á vegglampanum, þá er það tilgangs-
laust. Birtan af deginum nægir ein til þess að mála þann skugga, sem
hér vantar. Það er því varla nema um tvennt að velja: Gera tilraun til
að h'fga eld að nýju -— ellegar skreiðast niður í kalt fletið.
Líf augnanna fiarar út. Þessi svörtu augu, sem voru ef til vill ekki
kvikari en særðir fuglar, og reyndu þó að blaka stýfðum vængjum, nú
hverfa þau inn í mvrkrið. Þau verða ráðvillt og stjörf. Lífvera auðnar-
innar kýs að hnípa þögul við myrkur og kulda. Titringur fer um hana
í mvrkurkuldanum.
Svo er það verkurinn undir neðstu rifbeinunum vinstra megin. —