Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.07.1957, Síða 77

Tímarit Máls og menningar - 01.07.1957, Síða 77
SKÁLDSK APARAFMÆLI Noregs á átjándu öld. Lesendur hefðu gjarnan viljað vita hvað varð af manni Madame Dorotheu, Jörgen Thestrup, sem hvarf á dularfullan hátt í myrkri eina hvassviðrisnótt þegar hann var að leita að hálfstálp- uðum sonum sínum. í bókinni er dregin upp ágæt og sönn mynd af líf- inu sem lifað var á stórum búgarði, ekki þarf annað en minna á brúð- kaupið hjá lénsmanninum og lifandi lýsingar þess. Það hefur verið sagt um stíl Sigríð- ar Undsets að hann sé ákafur og til- finningaríkur. Sú staðreynd að hann er það, stuðlar áreiðanlega að því að lesandinn tekur innilegan þátt í því lífi sem opinberar sig í bókum henn- ar. Reyndar verður frásögnin stund- um langdregin og útúrdúrar margir og langir, en allt sem hún segir frá, allt sem hún gefur lesendunum er ósvikið. Hjá henni finnst enginn falskur tónn, og tilfinningavæmni og gutl liittist hvergi fyrir í verkum hennar; því Sigríður Undset var sjálf sönn og ósvikin. Prófessor Paasche hefur sagt um sanngildi í ritverkum hennar: „Hún á erfitt með að vinna ef hana grunar að einhversstaðar sé að finna brest í sanngildi verksins. Það sést bara ekki hve mikið erfiði hún hefur lagt á sig við að afla sér haldgóðrar þekkingar á því efni sem hún þarf í skáldsögur sínar.“ Allt frá byrjun var Sigríður Und- set hugaður og frjálslyndur höfundur þó skoðun hennar á málefnum kvenna væri alltaf íhaldssöm. Greinasafn hennar um kvennamálefni var gefið út með nafninu: „Frá sjónarmiði konu“, og þessar greinar niá líta á sem hlekki í langri og Ijósri festi sem kalla mætti: Tryggð við köllunina. Það er hægt að vera fullkomlega ósammála henni í skocjunum, en hún vekur nýjar hugsanir og knýr lesand- ann til athafna, og hann getur ekki annað en hrifizt af fj ölbreytileik hennar og manngildi. Mannshjartað, stríð þess og við- brögð í lífsbaráttunni, var það sem allar skáldsögur hennar snerust um, allt frá „Frú Mörtu Oulie“ gegnum allar miðaldaskáldsögurnar til „Ma- dame Dorotheu“, og ég vil ljúka þess- ari minningargrein með hinum þekktu orðum sem oft hefur verið vitnað í, lokaorðunum í hinni yndis- legu enduryrkingu á „Arthur kóngi og riddurum kringlótta borðsins“. Þau hljóða svo: „Því siðir og venjur breytast mikið eftir því sem tímar líða og trú manna breytist, og þeir hugsa öðruvísi um marga hluti, en hjörtu mannanna breytast ekkert um alla eilífð.“ Hd. St. þýddi. 155
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116

x

Tímarit Máls og menningar

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.