Tímarit Máls og menningar - 01.07.1964, Blaðsíða 67

stöÖu“ minni og Erlends? Og ég tel
mig ekki sérlega „litereran“, ekki
sérlega umburðarlyndan og ekki sér-
lega húman.
MeS endi þessarar dæmisögu um
vel skrifaðar bækur og illa skrifaðar
dettur sonur Guðmundar heitins í
apótekinu skyndilega út úr rullunni,
eins og höfundurinn hafi misst af
honum fyrir björg. Þykir mér slíkar
lyktir á sögu vinar vors ærið bráð-
kveddulegar og hroðvirknin honum
ósamboðin, enda var ýmislegt eftir til
frásagnar af þeim sjaldgæfa manni,
sem var merkara en sumt af því, er
Halldór hefur tildrað í þennan kapí-
tula.
XVI
Ég hef ekki lagt í vana minn að
skrifa um bækur, hef unnið það hof-
róðuverk aðeins tvisvar sinnum á æv-
inni, ef ég man rétt. En þegar ég las
kapítula Halldórs í Skáldatíma um
Erlend og móður hans, rann mér svo
í skap, að ég gat ekki haldið aftur af
mér. Þar óð uppi svo margt, er gerði
mér gramt í geði sem gömlum stór-
vini Unuhúss og kunningja sannleik-
ans: ónákvæmni, ósannsögli, leiðin-
leg tilgerð og ankannaháttur, að því
litla ógleymdu, að Erlendur er gerð-
ur í aðra röndina að flóni, honum
lýst sem pólitisku viðrini og allt að
því glæpamanni og við hann skilið
minni ogleiðinlegri mann en hann var.
Þetta er að sönnu ekki gert í því
skyni vísvitandi að minnka Erlend og
Rangsnáin mannúð
afflytja, eins og ég hef áður vikið að.
Hér eru að verki annars konar van-
kantar höfundarins, sem hann virðist
varla vera sér vitandi eða ekki vilja
viðurkenna fyrir sj álfum sér, kannski
óviðráðanlegir. Þess vegna verður út-
koman svona afkáraleg. Ég hef ekki
lyst til að fara lengra út í þá sálma.
En sem gamall Unuhússmaður og
vinur Erlends, vildi ég gera það, sem
ég gæti, til þess að koma í veg fyrir,
að þessi samsetningur í Skáldatíma
rótfestist í hugum fólks og yrði þeim
að tálbeitu, er síðar meir kynnu að
skrifa um Unuhús og þau mæðgin
Erlend og Unu, þó að segja mætti
kannski, að kapítulinn beri sjálfum
sér nægilegt vitni, því að hann er í
heild ekki vel skrifaður, hroðvirkn-
islega saman tekinn og einhvernveg-
inn rýr í roðinu og ber ekki á enni
sér aðalsmark sannsöglinnar. Enn-
fremur er frásögninni spillt með póli-
tísku masi, sem að miklu leyti er ut-
angátta við meginþráðinn.
Það er fleira í þessum leiðinlega
kapítula, sem taka mætti til íhugunar,
en það yrði of langt mál á þessum
stað.
XVII
Það er spurt um margt á íslandi á
þessum geðsjúku tímum: Hvar endar
óðaverðbólgan? Fá Kanar herskipa-
lægi í Hvalfirði? Kemur atómstyrj-
öld? Verða Islendingar þurrkaðir
út? Eiga þeir nokkra upprisu í vænd-
um, sem brenna upp í atómeldi?
12 TMM
177