Tímarit Máls og menningar - 01.07.1964, Blaðsíða 93

Erlend tímarit
áhugaleysi og ósamkvæmni ráða mestu þeg-
ar um er að ræða ókommúnistíska eða and-
kommúnistíska kúgun. Þögnin sem ríkt hef-
ur um kúgunina hefur verið algjör ef nokk-
ur tök voru á, þegar kúgararnir voru tengd-
ir hagsmunum Bandaríkjanna. Þannig voru
þjáningar Kúbumanna undir stjórn Batista
ekki virtar viðlits af þessu málgagni frelsis-
elskenda, þó að þeir fylgist án efa vel með
öllum atburðum í heiminum. Um Nicar-
agua, Guatemala, Suður-Vietnam, Suður-
Kóreu gilti sama reglan. Ut af negravanda-
málinu, þ. e. a. s. kúgun negra á stórum
svæðum Bandaríkjanna, var lítið veður
gert, þangað til nú rétt nýlega, að heims-
fréttirnar gerðu mönnum örðugt að láta sem
svo að þetta væri lítilsvert málefni.
Síðastliðinn ágústmánuð helgaði En-
counter „negravandamálinu" sérstakt hefti,
sem yfirleitt gerði eins gott úr hlutunum
og mögulegt var (hvítir menn þjást meira
en svartir, hraðskreiðar framfarir, lausn í
vændum og svo framvegis). í þessu hefti
voru þær upplýsingar að „við hinir frjáls-
lyndu“ hefðum lengi barizt fyrir borgara-
legum réttindum negra. Richard Rovere
segir í innganginum að þessu hefti að:
„Eins lengi og ég man til höfum við frjáls-
lyndir hamrað á því hve mikils virði það
væri ef forsetinn vildi leggja baráttu negr-
anna fyrir réttlæti og jafnræði lið með „sið-
ferðilegum stuðningi" síns háa embættis."
Þessir frjálslyndu menn hafa ekki hamrað
á neinu slíku svo lengi sem munað verður.
Ef farið er í gegnum fyrstu fimm árgang-
ana (1953—58) kemur í ljós að um þær
mundir sögðu þeir eins lítið um þetta efni
og hægt var að komast af með. Og þeir
gáfu í skyn, ef málið bar snöggvast á góma
innan um langar frásagnir um amerísk efni,
að það hefði ekki neina sérstaka þýðingu,
og yrði að minnstakosti mjög bráðlega leyst.
Þar sem Bandaríkin eða Sovétríkin áttu
engra beinna hagsmuna að gæta var frelsis-
ástin hvorki brennandi né útkulnuð; hún
rétt tórði. Encounter var hóflega andvígt
aðgerðunum í Suez, frekar hliðhollt Dulles
en Eden, eins og búast mátti við, þar sem
ritið álítur sig fyrst og fremst skuldbundið
Bandaríkjunum. Um Suður-Afríku hefur
það „gefið báðum aðilum orðið“. Fyrsta
greinin sem birtist um það efni — í þriðja
árganginum — var skemmtileg lítil frásögn
eftir Emily Hahn:
„ „Ifvemig lízt yður á yður hérna? Er
það ekki voðalegt?" sagði hún.
Ég sagði að mér sýndist það alls ekki
voðalegt. Staðurinn var fallegur, fólkið var
vingjarnlegt og aðlaðandi, þó það væri
stundum nokkuð æst; hvað átti hún við að
væri voðalegt? Hún útskýrði með óþolin-
mæði að hún ætti auðvitað við Astandið.
Henni var öðruvísi farið en mér, því hún
vissi nákvæmlega hvaða skoðun hún hefði
á því, og hvaða skoðun þeir innfæddu höfðu
á því líka. Hún hafði nokkrum sinnum tal-
að lengi um það við vinnukonuna sína.“
Af samhenginu má ráða að orðin „fólk-
ið“ og „hinir innfæddu" þýða sitt hvað.
Kaldranaleg léttúð af þessu tagi mundi
ekki komast inn í Encounter ef um væri að
ræða Pólland eða Ungverjaland. Sú stað-
reynd að annað eins gat séð þar dagsins
ljós sannfærir mann, ásamt ýmsu öðm, um
það, að þegar Encounter segist elska frels-
ið á það við að það hatar kommúnismann.
Hatur á einum hlut dulbúið sem ást á ein-
hverjum öðmm hlut er algengt í öllum póli-
tískum dilkum. En Sir Denis Brogan er
nokkuð fljótur á sér þegar hann beitir orð-
um Benda til að hæla tímariti sem einkenn-
ist svo mjög af þessum ágöllum. Skoðun
Benda var sú að rithöfundar ættu ekki
fremur að svíkja köllun sína fyrir þessa
fylkingu en hina.
203