Tímarit Máls og menningar - 01.09.1978, Blaðsíða 34
Tímarit Aldls og menningar
Já, á þessu fyrsta ári hér vestan megin hefur margt breyst. Þegar ég
kom hingað var ég mjög aðþrengdur, og þú hefur veitt mér mikla hjálp
og vináttu. Það var mér mikils virði. Þú hefur líka komist í þá forvitni-
legu aðstöðu að þurfa á hjálp og styrk að halda. Þú hefur lent í óskap-
legum erfiðleikum, sem þú hefur líka ærlega verðskuldað, vegna Springer-
bókarinnar.
Wallraff: Eg þarf ekki að kvarta. Þetta var fyrirsjáanlegt. Enda þótt ég
hafi ekki reynt að ímynda mér afleiðingarnar fyrirfram. Því þá hefði ég
sjálfsagt orðið of taugaóstyrkur. Viðbrögð andstæðingsins, þessarar sam-
steypu, voru hluti af tilrauninni, og þau fara fram fyrir opnum tjöldum.
Springer-forlagið beitir öllu afli sínu, gerir árás. Áður var það óumdeilt
í sínu veldi og í sælli vissu um mátt sinn. Nú er það að reyna að fletja
okkur út eins og gufuvaltari.
/
Biermann: Eg hlustaði á þig í gær á fundinum í „Planten un Blomen“.
Og verð að segja að það sem þú sagðir þar um viðbrögðin hafði ekki síður
djúp áhrif á mig en bókin, jafnvel meiri. Bókin hefur að geyma geysilegt
pólitískt sprengiefni, en það er litið á hana sem pólitískar bókmenntir.
Ymsir sem eru bundnir við formlegar siðgæðisreglur álasa þér fyrir a5
hafa beitt sömu andstyggilegu aðferðunum og þú afhjúpar í bókinni. En
nú seinna, þegar Springer-fólkið hefur sviðsett þessa baráttu fílsins gegn
mýflugunni í krafti sinna risavöxnu áróðurstækja, fær þetta á sig mynd
grísks harmleiks, sem allir eru byggðir á þessari meginreglu: Fólkið verður
örlögum sínum að bráð með því að reyna að hindra framgang þeirra. Þeir
ætla sér að sanna með því að snúa upp á handlegginn að þeir séu ekki
svona mikil svín, en þá eru þeir komnir svo langt með trýnin gegnum
rifuna, að jafnvel þeir sem þeir fyrirlíta svo og kalla „Primitivos“ sjá þau
með eigin augum. Þess vegna er ég þeirrar skoðunar að eldfimasta tundrið
í bók þinni felist ekki í greiningunni á innsta eðli borgaralegra fjölmiðla.
Það sem fyrst og fremst hrærir við því svokallaða einfalda fólki sem les
„Bild-Zeitung“ að staðaldri, það eru dæmin, sem virðast aukaatriði og
einskis virði, en sem sýna hvílík mannfyrirlitning stýrir rekstri þessa blaðs.
Wallraff: Fólk gerir sér lióst að það er að vísu ekki fallbyssufóður enn
þá, en útgáfufóður, og það er alls ekki litið á það sem manneskjur.
Biermann: Fyrir mörgum árum orti ég kvæði eftir morðtilraunina á
Rudi Dutschke. Þar stendur: „Kúla númer tvö kom úr blaðaskógi Spring-
ers, þið hafið ekki enn borgað manninum skildinginn fyrir hana.“ Og
fjöldi fólks, sem hefur greitt Springer þessa skildinga árum saman, fer
252