Tímarit Máls og menningar - 01.02.1983, Qupperneq 28

Tímarit Máls og menningar
auknu hermangi. Alþýðubandalagið braut illu heilli blað í sögu sinni 1978 með
því að gerast aðili að ríkisstjórn án þess að gera brottför hersins að skilyrði.
Síðan hafa bæði Alþýðuflokkur og Framsóknarflokkur siglt hraðbyri til hægri í
hermálinu. Að vísu halda einstaka sálir í forystusveitum þessara tveggja flokka
ennþá reisn í þessum málaflokkum, og vissulega ber að virða þá einstöku
þingmenn og almennu flokksmenn í Alþýðuflokki og Framsóknarflokki sem
vilja taka þátt í gagnrýninni umræðu um vígbúnaðarmál og friðarhreyfingar.
Meginstraumurinn í báðum flokkunum liggur þó að hermangskötlunum.
I flugstöðvarmálinu skín hreinræktuð aronska úr ásýnd allra þingflokka nema
Alþýðubandalags. Spurningin er bara hvort Alþýðubandalagið fylli nú smám
saman út í það pólitíska tómarúm sem Alþýðuflokkur og Framsóknarflokkur
skildu eftir með þróun sinni í afstöðunni til erlendrar hersetu í landinu.
Afstöduleysi íslands hjá SÞ er þjónkun við NATO
ísland hefur átt aðild að NATO síðan það var stofnað 4. apríl 1949. Á þeim
vettvangi hafa fulltrúar íslenskrar utanríkisstefnu setið bræðralagsfundi með
fulltrúum illræmdra herforingjastjórna, s.s. frá Grikklandi og Tyrklandi, og
axlað siðferðilega ábyrgð á framferði Bandaríkjamanna í Indókína og
Rómönsku Ameríku.
En það er ekki eingöngu hrottalegt framferði bræðralagsþjóða okkar í
NATO sem kemur utanríkisstefnu þjóðarinnar í veika stöðu. Þjónkun fulltrúa
íslenska utanríkisráðuneytisins við hernaðarstefnu Bandaríkjanna og annarra
NATO ríkja er ekki bara siðferðilega röng heldur beinlínis andstæð öryggis-
hagsmunum okkar.
Dæmi um slíka þjónkun er þátttaka íslenska utanríkisráðherrans í afgreiðslu
ráðherrafundar NÁTO í desember 1979, þegar staðsetning meðaldrægra kjarn-
orkueldflauga víða um V-Evrópu var ákveðin. Framkvæmdir við að koma
þessum eldflaugum fyrir eru þegar komnar vel á veg, en við tilkomu þeirra
styttist verulega tíminn til að leiðrétta mistök sem gætu leitt til kjarnorkustyrj-
aldar. Hér er m.a. um að ræða stýriflaugar sem geta farið með allmiklum hraða
eftir krákustígum, svo lágt yfir jörð að ratsjárvarnarkerfi geta ekki varað við
þeim. Það er ljóst að eldflaugar þær sem utanríkisráðherrafundurinn ákvað að
koma fyrir í V-Evrópu gera hernaðarástandið í álfunni enn ótryggara og auka
líkurnar á að meginland Evrópu breytist í rjúkandi geislavirka rúst á fáeinum
klukkustundum.
Afgreiðsla utanríkisráhðerra NATOríkjanna í Brussel 11. desember 1979
vakti athygli víða um lönd og miklar deilur bæði í fjölmiðlum og á þjóðþingum.
M.a. loguðu deilur um eldflaugar þessar í jafnaðarmannaflokkum í Noregi,
Danmörku, Belgíu, Hollandi og V-Þýskalandi. Þar eð jafnaðarmenn voru þá
aðilar að ríkisstjórnum í öllum þessum löndum ollu deilurnar verulegum
stjórnmálahræringum sem enn eimir eftir af.
18