Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 2012, Blaðsíða 124

Náttúrufræðingurinn - 2012, Blaðsíða 124
Náttúrufræðingurinn 124 Þakkir Við þökkum Anette T. Meier og Þórdísi Högnadóttur fyrir hjálp við gerð mynda og tveimur yfirlesurum handritsins ýmsar gagnlegar ábendingar. Heimildir 1. Magnús T. Guðmundsson 2005. Subglacial volcanic activity in Iceland. Bls. 127–151 í: Iceland: Modern processes, past environments (ritstj. Caseldine, C., Russel, A., Jórunn Harðardóttir & Óskar Knudsen). Else- vier, Amsterdam. 2. Sveinn P. Jakobsson & Magnús T. Guðmundsson 2008. Subglacial and intraglacial volcanic formations in Iceland. Jökull 58. 179–196. 3. Smellie, J.L. 2007. Quaternary volcanism: subglacial landforms. Bls. 784– 798 í: Encyclopedia of Quaternary Sciences (ritstj. Elias, S.A.). Elsevier, Amsterdam. 4. Hickson, C.J. 2000. Physical controls and resulting morphological forms of Quaternary ice-contact volcanoes in western Canada. Geomorphology 32. 239–261. 5. Þorvaldur Thoroddsen 1900. Móbergið á Íslandi. Eimreiðin 6. 161–169. 6. Þorvaldur Thoroddsen 1906. Island. Grundriss der Geographie und Geologie. Petermanns Mitteilungen, Ergänzungshefte 152 und 153. 358 bls. 7. Helgi Pjeturss 1900. The glacial palagonite formation of Iceland. Scottish Geographical Magazine 16. 265–293. 8. Helgi Pjeturss 1902. Fortsatte Bidrag til Kundskab om Islands glaciale Palagonit-Formation. Den Geologiska Föreningens i Stockholm För- handlingar 215. 357–369. 9. Helgi Pjeturss 1904. Om nogle glaciale og interglaciale Vulkaner paa Island. Oversigt over de Kongelige Danske Videnskabernes Selskabs Forhandlinger 1904 (4). 217–267. 10. Peacock, M.A. 1926. The petrology of Iceland. Part 1. The basic tuffs. Transactions of the Royal Society of Edinburgh 55 (1). 51–76. 11. Peacock, M.A. 1926. The volcano-glacial palagonite formation of Iceland. Geological Magazine 63. 385–399. 12. Noe-Nygaard, A. 1940. Sub-glacial volcanic activity in ancient and recent times. Studies in the palagonite-system of Iceland No. 1. Folia Geo- graphica Danica 1(2). 67 bls. 13. Noe-Nygaard, A. 1951. Materials from the eruption in Grímsvötn, Vatna- jökull, in 1934. Folia Geographica Danica 1 (4). 20 bls. 14. Guðmundur Kjartansson 1943. Jarðsaga. Árnesingasaga, I. Náttúrulýs- ing Árnessýslu. Árnesingafélagið, Reykjavík. Bls. 46–250. 15. Guðmundur Kjartansson 1959. The móberg formation. Bls. 139–141 í: On the Geology and Geomorphology of Iceland (ritstj. Sigurður Þórar- insson, Þorleifur Einarsson & Guðmundur Kjartansson). Geografiska Annaler 41. 16. Guðmundur Kjartansson 1961. Móbergsmyndunin. Bls. 31–46 í: Náttúra Íslands, 1. útgáfa (ritstj. Vilhjálmur Þ. Gísalson). Almenna bóka- félagið, Reykjavík. 17. Oetting, W. 1930. Neue Forschungen im Gebiet zwischen Hofsjökull und Langjökull auf Island. Deutsche Islandsforschung 1930. 50–72. 18. Jakob H. Líndal 1964. Með huga og hamri. Jarðfræðidagbækur og rit- gerðir. Sigurður Þórarinsson bjó til prentunar. Bókaútgáfa Menningar- sjóðs, Reykjavík. 410 bls. 19. Mathews, W.H. 1947. “Tuyas”: Flat-topped volcanoes in northern British Columbia. American Journal of Science 245. 560–570. 20. Bemmelen, R.W. & Rutten, M.G. 1955. Tablemountains of Northern Ice- land. E.J. Brill, Leiden. 217 bls. 21. Þorleifur Einarsson 1960. Geologie von Hellisheidi (Südwest-Island). Sonderveröffentlichungen des Geologichsen Instituts der Universität zu Köln 5. 55 bls. 22. Þorleifur Einarsson 1960. Þættir úr jarðfræði Hellisheiðar. Náttúrufræð- ingurinn 30. 151–175. 23. Guðmundur E. Sigvaldason 1968. Structure and products of subaquatic volcanoes in Iceland. Contributions to Mineralogy and Petrology 18. 1–16. 24. Jones, J.G. 1969. Intraglacial volcanoes of the Laugarvatn region, south- west Iceland, I. Quaternary Journal of the Geology Society of London 124. 197–211. 25. Jones, J.G. 1970. Intraglacial volcanoes of the Laugarvatn region, south- west Iceland, II. Journal of Geology 78. 127–140. 26. Smellie, J.L. & Skilling, I.P. 1994. Products of subglacial volcanic erup- tions under different ice thicknesses: two examples from Antarctica. Sedimentary Geology 91. 115–129. 27. Werner, R. & Schmincke, H-U. 1999. Englacial vs lacustrine origin of volcanic table mountains: evidence from Iceland. Bulletin of Volcanology 60. 335–354. 28. Herdís Schopka, Magnús T. Guðmundsson & Tuffen, H. 2006. The for- mation of Helgafell, southwest Iceland, a monogenetic subglacial hyalo- clastite ridge: Sedimentology, hydrology and volcano-ice interaction. Journal of Volcanology and Geothermal Research 152. 359–377. 29. McGarvie, D.W., Stevenson, J.A., Burgess, R., Tuffen, H. & Tindle, A.G. 2007. Volcano-ice interactions at Prestahnúkur, Iceland: rhyolite eruption during the last interglacial-glacial transition. Annals of Glaciology 45. 38–47. 30. Bennett, M.R., Huddart, D. & Gonzalez, S. 2009. Glaciovolcanic landsys- tems and large-scale glaciotectonic deformation along the Brekknafjöll– Jarlhettur, Iceland. Quaternary Science Reviews 28. 647–676. 31. Smellie, J.L. 2008. Basaltic subglacial sheet-like sequences: evidence for two types with different implications for the inferred thickness of associ- ated ice. Earth-Science Reviews 88. 60–88. 32. Skilling, I.P. 2009. Subglacial to emergent basaltic volcanism at Hlöðu- fell, south-west Iceland: A history of ice-confinement. Journal of Vol- canology and Geothermal Research 185. 276–289. 33. Þorleifur Einarsson 1999. Myndun og mótun lands. Mál og menning, Reykjavík. 299 bls. 34. Fisher, R.V. & Schmincke, H-U. 1984. Pyroclastic rocks. Springer Verlag, Berlin. 472 bls. 35. Haukur Jóhannesson & Kristján Sæmundsson 1998. Jarðfræðikort af Íslandi. 1:500.000. Náttúrufræðistofnun Íslands, Reykjavík, 2. útgáfa. 36. Furnes, H., Ingvar B. Friðleifsson & Atkins, F.B. 1980. Subglacial volcan- ics: on the formation of acid hyaloclastites. Journal of Volcanology and Geothermal Research 8. 95–110. 37. Tuffen, H., Gilbert, J. & McGarvie, D. 2001. Products of an effusive sub- glacial rhyolite eruption: Bláhnúkur, Torfajökull, Iceland. Bulletin of Volcanology 63. 179–190. 38. Tuffen, H., McGarvie, D.W., Gilbert, J.S. & Pinkerton, H. 2002. Physical volcanology of a subglacial-to-emergent rhyolitic tuya at Rauðufossafjöll, Torfajökull, Iceland. Bls. 213–236 í: Ice-Volcano Interaction on Earth and Mars (ritstj. Smellie, J.L. & Chapman, M.). Geological Society, Special Publication 202. 39. McGarvie, D.W. 2009. Rhyolitic volcano-ice interactions in Iceland. Journal of Volcanology and Geothermal Research 185. 367–389. 40. Beasley, F.K. 2002. The structure and genesis of a typical Icelandic tuya, Efstadalsfjall, south-west Iceland. Univ. of St. Andrews, B.Sc. Hon. Essay (óbirt). 93 bls. 41. Elsa G. Vilmundardóttir, Snorri P. Snorrason & Guðrún Larsen 2000. Geological map of subglacial volcanic area southwest of Vatnajökull ice cap, Iceland, 1:50.000. Orkustofnun og Landsvirkjun, Reykjavík. 42. Snorri P. Snorrason & Elsa G. Vilmundardóttir 2000. Pillow lava sheets: origins and flow patterns. Bls. 45 í: Volcano/Ice Interaction on Earth and Mars. Abstract Volume (ritstj. Gulick, V.C. & Magnús T. Guðmundsson). Ráðstefna 13.–15. ágúst, Háskóli Íslands, Reykjavík. 43. Ingvar B. Friðleifsson, Furnes, H. & Atkins, F.B. 1982. Subglacial vol- canics. On the control of magma chemistry on pillow dimensions. Journal of Volcanology and Geothermal Research 13. 103–117. 44. Jones, J.G. 1968. Pillow lava and pahoehoe. Journal of Geology 76. 485–488. 45. Sveinn P. Jakobsson 1978. Environmental factors controlling the palago- nitization of the Surtsey tephra, Iceland. Bulletin of the Geological Soci- ety of Danmark, Special Issue 27. 91–105. 46. Wohletz, K.H. 1983. Mechanisms of hydrovolcanic pyroclast formation: grain size, scanning electron microscopy, and experimental studies. Jour- nal of Volcanology and Geothermal Research 17. 31–63. 47. Zimanowski, B. 1998. Phreatomagmatic explosions. Bls. 25–54 í: From magma to tephra (ritstj. Freundt, A. & Rosi, M.). Elsevier, Amsterdam. 48. Zimanowski, B. & Büttner, R. 2003. Phreatomagmatic explosions in sub- aqueous eruptions. Bls. 51–60 í: Explosive subaqueous volcanism (ritstj. White, J.D.L., Smellie, J.L. & Clague, D.). Geophysical monograph 140. American Geophysical Union, Washington. 49. Magnús T. Guðmundsson, Freysteinn Sigmundsson, Helgi Björnsson & Þórdís Högnadóttir 2004. The 1996 eruption at Gjálp, Vatnajökull ice cap, Iceland: efficiency of heat transfer, ice deformation and subglacial water pressure. Bulletin of Volcanology 66. 46–65. 50. Sveinn P. Jakobsson & Moore, J.G. 1982. The Surtsey drilling project of 1979. Surtsey Research Progress Report 9. 76–93. 51. Sigurður Þórarinsson, Þorleifur Einarsson, Guðmundur E. Sigvaldason & Gunnlaugur Elísson 1964. The submarine eruption off the Vestmann Islands 1963–64. Bulletin of Volcanology 27. 435–445. eruption) provides an indication of the thickness of the glaciers during their formation. These water levels provide some constraints on the thickness of the glacier at the time of formation and in- dicate that the tuyas were formed within a glacier that was less than 1 km thick and therefore considerably smaller than e.g. the ice sheet covering Iceland at the time of the last glacial maximum. This may be explained by the scarcity or absence of tuya producing eruptions at the time of the last glacial maximum. This is consistent with models of the ef- fects of loading and unloading of vax- ing and vaning ice sheets on decom- pressional melting in the mantle underneath Iceland.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168

x

Náttúrufræðingurinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.