Són - 01.01.2003, Blaðsíða 60

ÞÓRÐUR HELGASON60
Vetrarfars blíða bætir
blessun í hverjum reit;
gjörvöll kreikar af kæti
kvik og fjörvana sveit:
ber skeiðir byr hraður,
Börs skaði frá líður,
klár fiður, knýr töðu
kát úr máta beit.
Erindið hefst á rímuðum fjórlínum en er kemur að veðurhamnum
notar Sveinbjörn afbrigði dróttkvæðs háttar — en lætur þar síðustu
línuna ríma við þá fjórðu, auk þess sem skothendingar tengja saman
línurnar þrjár á undan, hrað-/líð-/töð-.
Mörg önnur dæmi má finna um slíkan hljóm í dróttkvæðum hætti.
Þess má geta að í „Vísum skáldsins um sjálft sig“ í níunda þætti,
„Um stálpenna“, bætir Sveinbjörn Egilsson endarími við háttinn:52
Færði mér um fleyjörð
fjóra snápa sundjór,
stálnefi nýta gaf
nafngöfigastur Rafn.
Áður mjúka flugfjöður
fékk mér úr væng sér
(nærri sér það tók tak)
tafngírugastur hrafn.
Þess skal hér getið að Sveinbjörn lét sig ekki muna um að þýða
„Kirkjugarðsvísur“ eftir C.A. Lund undir dróttkvæðum hætti.53
Dróttkvæður háttur átti frá fornu fari ættingja sem hlaut að vekja
athygli nýjungamanna á 19. öld. Hér er átt við háttlausuna sem
Snorri kallar svo í Eddu sinni: „Í þessum hætti eru engar hendingar,
en stafaskipti sem í dróttkvæðum hætti.“54
Þessum hætti sjáum við enda bregða fyrir hjá mörgum skáldum 19.
aldar og fram á hina 20, ekki síst í ljóðum sem tengjast ýmiss konar
hátíðlegum tilefnum. Þannig notar Stephan G. Stephansson hátt-
lausuna til að minnast Óskars Svíakonungs:55
52 Sveinbjörn Egilsson (1952:91).
53 Sveinbjörn Egilsson (1952:183–186).
54 Edda Snorra Sturlusonar (1954:288).
55 Stephan G. Stephansson (1953:186).