Són - 01.01.2010, Blaðsíða 118

Són - 01.01.2010, Blaðsíða 118
GUNNAR SKARPHÉÐINSSON118 andstæðu sjónarmið.2 Safnaðarmál voru ekki einvörðungu þýðingar - mikil í trúarlegu tilliti heldur höfðu þau meginþýðingu fyrir allt fé - lags líf og voru jafnframt sameiningartákn nýlendubúa. Ef málin eru skoðuð í þessu ljósi er auðvelt að skilja hvers vegna trúmáladeilur urðu svo miklu harðvítugri vestanhafs en hérna heima. Stefán fellir sig ekki við þróun kirkjumála og þó svo hann taki nokkurn þátt í kirkjulegu starfi á fyrstu árum sínum vestanhafs er ljóst að hann lítur seinna á sig sem trúlausan mann og guðleysingja. Votta það bæði ljóð hans mörg og sendibréf. Trúardeilur settu mikinn svip á allt andlegt líf á frumbýlingsárum landnemanna og Stefán yrkir mörg ljóð þar sem hann deilir bæði á kirkju og kennimenn. Hann taldi kirkjuvaldið vera afturhaldssamt og ádeilukveðskapur hans gegn kirkju og kirkjuvaldi nær hámarki með ljóðaflokknum Á ferð og flugi frá árinu 1898. Ljóðið, sem hér verður fjallað um, „Eloi lamma sab - akhthani!“, er ort ári síðar, 1899. Ljóðið er ekki ádeiluljóð á trúarbrögð heldur fæst skáldið við að draga upp mynd af Kristi og kenn ingu hans og leggja út af efninu.3 Skal þá fyrst gerð nokkur grein fyrir þeim búningi sem efninu er fenginn. II Ýmis ytri formseinkenni, bygging og þemu Ljóðið er tuttugu og sjö erindi sem skipt er í þrjá kafla en misvægi er á milli þeirra þannig að sá fyrsti er lengstur, átján erindi, en sá í miðið aðeins tvö. Lokakaflinn er sjö erindi. Helgast þessi skipting af efnis - tökunum sem eru á þessa leið: Í fyrsta erindi segir frá fæðingu Jesú en þess minnst um leið að hún hafi ekki þótt annálsverð á sinni tíð. Næsta erindi er innskot – hugleiðing skáldsins um þá umbun sem góðir menn hljóta hjá eftirkomendum þó svo að samtíðin vanvirði þá. Þriðja erindi tekur þráðinn upp að nýju; fæðingardagur Jesú er ákveð - inn af seinni tíma mönnum og settur niður á ævaforna vetrarsól - hvarfahátíð.4 Í næstu fjórum erindum er sagt frá uppvexti Jesú og 2 Óskar Ó. Halldórsson (1961:11–27). 3 Þess má geta hér til fróðleiks að í einu bréfa Stefáns kemur fram að hann áleit ljóðið „Eloi, Eloi“ í tölu sinna bestu ljóða. Í bréfi til Eggerts Jóhannssonar, sem dagsett er 12. desember árið 1907, tekur hann þannig til orða: „Sigurður Trölli, Illugadrápa og „Eloi, Eloi“ eru þau kvæði, sem ég vildi síður hafa skemmt, því ég veit það, séu hvergi „tök“ í þeim þá „hefi ég til lítils skrifað“, þá fækkar um boðleg kvæði hjá mér.“ Stephan G. Stephansson Bréf og ritgerðir (1938–1939, I:163). 4 Skilningur Stefáns á þessu atriði kemur heim við það sem menn þykja vita sannast í þessu efni og má til dæmis lesa um í bók Árna Björnssonar, Jól á Íslandi (bls. 17 – 21). Eftir hvaða leiðum Stefán hefur komist að þessari niðurstöðu skal ósagt látið
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193
Blaðsíða 194
Blaðsíða 195
Blaðsíða 196
Blaðsíða 197
Blaðsíða 198
Blaðsíða 199
Blaðsíða 200
Blaðsíða 201
Blaðsíða 202
Blaðsíða 203
Blaðsíða 204
Blaðsíða 205
Blaðsíða 206
Blaðsíða 207
Blaðsíða 208

x

Són

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Són
https://timarit.is/publication/1139

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.