Peningamál - 01.11.2006, Qupperneq 20

ÞRÓUN OG HORFUR
Í EFNAHAGS- OG PENINGAMÁLUM
P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L

2
0
0
6
•
3
20
reynst mun meiri en gert var ráð fyrir í spám eða fyrstu áætlunum
Hagstofunnar. Í ljósi reynslunnar er því ástæða til að setja nokkurn
fyrirvara við bráðabirgðatölur um vöxt fjárfestingar í ár og um leið
spár sem byggjast á þeim upplýsingum. Vöxturinn gæti reynst meiri
en fyrstu tölur sýna og gæti mun meiri viðskiptahalli en spáð var verið
fyrsta vísbending um það. Reynist sá grunur réttur yrði aðlögun inn-
lendrar eftirspurnar, bæði í lok þessa árs og á næsta ári, hægari en gert
er ráð fyrir í þessari spá.
Annar mikilvægur óvissuþáttur eru væntingar heimila og fyrir-
tækja. Samkvæmt væntingavísitölu Gallup hefur birt yfir neytendum
á undanförnum mánuðum og væntingar um framvindu efnahagsmála
glæðst á ný. Svipaða sögu er að segja af væntingum forsvarsmanna
fyrirtækja.1 Þessi þróun væntinga gæti gefið til kynna hægari aðlögun
innlendrar eftirspurnar en hér er gert ráð fyrir.
Gengisþróunin er mesti óvissuþátturinn í spánum
Síðast en ekki síst ríkir veruleg óvissa um gengisþróunina næstu
misserin. Hröð lækkun gengis fyrr á þessu ári sýnir hversu skjót og
mikil áhrif gengislækkun hefur í litlu og opnu hagkerfi eins og hinu
íslenska. Gengi krónunnar hefur hækkað nokkuð frá útgáfu síðustu
Peningamála og mikil óvissa er um framhaldið, eins og fjallað er um
í kafla VII.
Fróðlegt er að bera saman grunnspá og fráviksspár bankans
í þessu samhengi. Í grunnspánni lækkar gengi krónunnar hægt og
1. Könnunin var gerð af Gallup í september sl. fyrir Seðlabanka Íslands, fjármálaráðuneyti og
Samtök atvinnulífsins.
Tafla IV-1 Vísbendingar um einkaneyslu 2005-2006
Nýjasta tímabil
Breyting miðað við
Ársfjórðungslegar tölur sama mánuð uppsafnað frá
2005:4 2006:1 2006:2 2006:3 Mánuður í fyrra ársbyrjun
Dagvöruvelta (raunbreyting) 9,5 7,4 6,6 3,8 sept. 3,6 5,8
Staðvirt kortavelta heimila 13,3 15,8 8,0 4,4 sept. 2,9 9,9
þar af innanlands 14,5 18,9 16,8 15,4 sept. 15,9 17,3
þar af erlendis 49,7 34,6 16,4 12,2 sept. 21,7 22,5
Staðvirt debetkortavelta 12,5 12,8 0,7 -4,8 sept. -6,7 3,3
Bifreiðaskráning (fjölgun skráninga) 43,3 37,2 -15,4 -25,4 sept. -22,6 -3,1
Almennur innflutningur (magnbreyting)1 24,0 30,0 22,4 16,2 ágúst . 16,2
Innflutningur neysluvöru (magnbreyting)1 27,1 23,3 9,3 5,0 ágúst . 5,0
Bifreiðar til einkanota1 54,9 51,9 10,9 1,5 ágúst . 1,5
Varanlegar neysluvörur, t.d. heimilistæki1 35,7 12,6 9,3 4,6 ágúst . 4,6
Hálfvaranlegar neysluvörur, t.d. fatnaður1 20,6 12,4 12,2 10,0 ágúst . 10,0
Mat- og drykkjarvörur1 12,4 6,1 5,8 6,8 ágúst . 6,8
Innflutningur fjárfestingarvöru án skipa og
flugvéla (magnbreyting)1 42,7 48,8 47,7 36,5 ágúst . 36,5
Væntingavísitala Gallup 7,1 3,7 -1,5 . sept. -1,5 -3,1
Mat á núverandi ástandi 28,8 14,6 8,5 . sept. 8,5 -7,8
Væntingar til sex mánaða -8,1 -4,3 -9,0 . sept. -9,0 1,7
1. Ársfjórðungstölur miðast við tölur sem eru uppsafnaðar frá ársbyrjun til loka hvers ársfjórðungs.
Heimildir: Bílgreinasambandið, Fasteignamat ríkisins, Hagstofa Íslands, Íbúðalánasjóður, Samtök verslunar og þjónustu, sementsseljendur, Seðlabanki Íslands.
Breyting frá fyrra ári í %
nema annað sé tekið fram