Peningamál - 01.11.2006, Síða 67

F JÁRMÁLAMARKAÐIR
OG AÐGERÐIR SEÐLABANKANS
P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L

2
0
0
6
•
3
67
litlu leyti útgefendur þeirra bréfa sem hafa fallið í gjalddaga og útgáfu-
dagar standast ekki á við gjalddaga þeirra sem fyrir eru. Lítilla áhrifa
hefur gætt vegna þessara hreyfi nga á gjaldeyrismarkaði en ákveðnar
vísbendingar eru um að stöðutaka með krónunni hafi aukist og hún
fari í auknum mæli fram í gegnum gjaldeyris- og peningamarkaðinn.
Framvirk erlend staða viðskiptabankanna þriggja var í lok þriðja árs-
fjórðungs 430 ma.kr. eins og fyrr segir.
Gjaldeyrisforði minnkar
Reiknaður í íslenskum krónum hefur gjaldeyrisforði Seðlabankans
dregist saman frá byrjun júlí í takt við styrkingu krónunnar. Forðinn
stendur í 71 ma.kr. Haldið hefur verið áfram að greiða niður erlendar
skuldir ríkissjóðs og í því skyni hefur bankinn keypt 5 m. Bandaríkjadala
á innlendum gjaldeyrismarkaði í viku hverri. Gjaldeyrisinnstæður ríkis-
sjóðs í Seðlabankanum nægja nú til greiðslu þeirra erlendu skuldbind-
inga sem falla á ríkið það sem eftir er af árinu. Eins og áður hefur
verið tilkynnt mun bankinn kaupa gjaldeyri á markaði til loka ársins
2006 í sama mæli og hann hefur gert undanfarna mánuði í því skyni
að styrkja gjaldeyrisforðann. Framhaldið mun ráðast af aðstæðum á
markaði, þörfum ríkissjóðs og áætlunum um æskilega forðastærð og
verða áform bankans í því efni kynnt sérstaklega. Á næsta ári falla
á ríkissjóð um 208 m. Bandaríkjadala í formi gjalddaga og vaxta af
erlendum lánum.
Á árinu 2007 mun Seðlabankinn halda áfram reglulegum kaup-
um á gjaldeyri á innlendum millibankamarkaði. Stefnt er að því að
kaupa 3 milljónir Bandaríkjadala tvisvar í viku í stað 2,5 milljóna í ár.
Fjárhæð einstakra viðskipta verður þar með hin sama og lágmarksfjár-
hæðin sem gildir í reglulegum viðskiptum viðskiptavaka á millibanka-
markaði. Um það bil tveir þriðju hlutar þess gjaldeyris sem keyptur
verður á næsta ári verða seldir ríkissjóði vegna greiðslu afborgana og
vaxta af erlendum lánum. Það sem umfram verður rennur til styrkingar
gjaldeyrisforða bankans.
Erlendar eignir Seðlabankans eru nú innan við 10 ma.kr. lægri en
erlendar skuldir ríkissjóðs. Nú eru til skoðunar í Seðlabankanum hug-
myndir um að tengja saman erlendar eignir Seðlabankans og erlendar
skuldir ríkissjóðs. Það myndi fela í sér að öll gjaldeyrisáhætta og megnið
af vaxtaáhættu þessara aðila yrði varin. Hliðstæðum aðferðum er beitt
hjá seðlabönkum Danmerkur, Kanada og Nýja-Sjálands. Slík breyting
hefði engin áhrif á krónumarkað eða gjaldeyrismarkað.
Endurfjármögnun bankanna
KB banki tilkynnti í lok september að hann hefði lokið endurfjármögn-
un þeirra erlendu lána sem falla í gjalddaga til ársloka 2007. Áður hafði
sams konar tilkynning borist frá Glitni og Landsbanka. Mikill hluti er-
lendra skulda stóru bankanna þriggja fellur í gjalddaga á næsta ári eða
sem svarar um 11 ma. evra. Við það bætist fjárþörf vegna útlánavaxtar
á tímabilinu sem enn er óljóst hver verður. Komið höfðu fram efasemd-
ir á markaðnum um möguleika bankanna á að endurfjármagna sig.
Þeir hafa lítið sótt á Evrópumarkað í ár en með lántökum í Banda-
ríkjunum tókst að tryggja góða lausafjárstöðu næstu misseri. Kjörin
reyndust þó lakari en verið hafði síðastliðin ár en bankarnir munu hafa
Erlendar skuldir (v. ás)
Gjaldeyrisforði (h. ás)
Mynd 4
Gjaldeyrisforði og vergar erlendar skuldir
ríkissjóðs
Ársfjórðungstölur, 2000-2006
30. desember 2005 = 100
Heimild: Seðlabanki Íslands.
40
60
80
100
120
140
160
180
200
220
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
2006200520042003200220012000
Kaupþing banki
Landsbanki
Glitnir
Vísitala evrópskra fjármálafyrirtækja
Mynd 5
Skuldatryggingar íslenskra banka og vísitala
evrópskra fjármálafyrirtækja
Daglegar tölur 23. maí 2006 - 27. október 2006
Punktar
Heimildir: Bloomberg, Reuters.
0
10
20
30
40
50
60
70
80
okt.sept.ágústjúlíjúnímaí