Peningamál - 01.11.2006, Qupperneq 84

P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L

2
0
0
6
•
3
84
Phillips ferill sem er býsna nýkeynesískur þótt hann sé ekki leiddur út frá
verðmyndun fyrirtækja. Óvæntar gengisbreytingar hafa öðru hverju
torveldað verðbólguspágerð og verðbólgukúfar af þeim sökum með
tilheyrandi vaxandi verðbólguvæntingum hafa grafi ð undan aðhaldi
peningastefnu Seðlabankans, nú síðast á vormánuðum.12 Slíkar ófyrir -
séðar gengissveifl ur eru skapraun fyrir peningayfi rvöld og spágerð-
arfólk víða um heim en í sumum tilfellum er það einkum tímasetning
gengisbreytinganna sem er óvænt, formerki og umfang er oft minna
undrunarefni.
Af ofansögðu er ljóst að undirstöður peningastefnu Seðlabanka
Íslands hafa að mörgu leyti styrkst verulega á undanförnum árum.
Bankinn hefur lagað markmið stefnu sinnar og miðlun upplýsinga um
rök fyrir aðgerðum sínum í peningamálum að því sem best þykir og
nýtt ársfjórðungslíkan ætti að efl a greiningu hans á þróun og horf-
um í efnahagsmálum. Í nýjustu skýrslu OECD um Ísland er einmitt
vikið að því að þó að Seðlabankinn sé lítil stofnun einkennist greining,
spágerð og miðlun hans af óvenju mikilli færni og fagmennsku (sjá
OECD, 2006).
Seðlabankinn stefnir að enn frekari efl ingu þessara stoða. Bank-
inn er t.d. mjög áhugasamur um DSGE-líkön og hefur þegar hafi ð
undir búning að gerð slíks líkans. Líkanasmíð er hins vegar afar tímafrek
og oft er skynsamlegt að skipta henni niður í nokkra áfanga, einkum í
ljósi þess að bankinn býr þegar yfi r nýju þjóðhagslíkani. Fyrsta skrefi ð
er að líta yfi r landslagið og safna nýjustu þekkingu um líkön af þessu
tagi. Þessari grein, auk fyrrgreindrar rannsóknarritgerðar, er ætlað að
vera liður í því starfi . Næsti áfangi er gerð nýkeynesísks líkans til að
nýta til spágerðar, greiningar á hagstjórnarspurningum og til saman-
burðargreiningar við niðurstöður annarra líkana bankans.13 Sömuleiðis
stendur yfi r vinna við að meta jafnvægisraungengi og framleiðslugetu
hagkerfi sins sem leika stórt hlutverk í nýkeynesískum líkönum þar sem
þau skýra sveifl ur hagkerfi sins frá jafnvægisgildum. Allir þessir þættir
ættu að stuðla að traustari undirstöðum peningastefnu Seðlabankans
í framtíðinni.
Niðurlag
Engin ládeyða umlykur starf seðlabanka. Peningahagfræðinni fl eygir
fram, seðlabankar ganga í auknum mæli fram fyrir skjöldu og gera
breytingar á mótun og framsetningu aðgerða sinna í takt við lærdóm
fræðanna auk þess sem örar framfarir eiga sér stað í líkanagerð um allan
heim. Nýkeynesíska nálgunin er í hraðri mótun og kvíslast um fl estar
greinar þjóðhagfræðinnar. Aragrúi greina og rannsóknarritgerða lítur
dagsins ljós í hverjum mánuði þar sem nýkeynesísku nálguninni er beitt
á klassísk viðfangsefni hagfræðinnar. Seðlabankar þurfa að fylgjast vel
12. Seðlabankinn hefur lengi tekið gengisþróun inn í óvissumat verðbólguspáa. Í nýja líkaninu
er gengi krónunnar spáð með blandaðri jöfnu þar sem megindrifkraftarnir eru vaxtamunur
við útlönd og aðlögun raungengis að kaupmáttarjafnvægi. Grunnspá bankans tekur nú
mið af þeim gengisferli (miðað við þann vaxtaferil sem byggist á væntingum markaðs- og
greiningaraðila) í stað þess að ganga út frá óbreyttri gengisvísitölu frá spádegi og út spá-
tímabilið.
13. Hunt (2006) og Honjo og Hunt (2006) hafa metið lítið nýkeynesískt líkan fyrir Ísland með
bayesískri aðferð og verður m.a. byggt á því við gerð hins nýja jafnvægislíkans.