Peningamál - 01.03.2007, Qupperneq 54

ÞRÓUN OG HORFUR
Í EFNAHAGS- OG PENINGAMÁLUM
P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L

2
0
0
7
•
1
54
Horfur á sterkara gengi krónunnar en í síðustu spá
Gengi krónunnar lækkaði nokkuð í desember sl. en sú veiking hefur geng-
ið til baka það sem af er þessu ári. Krónan hefur því að meðaltali verið
heldur sterkari en gert var ráð fyrir í síðustu Peningamálum (sjá mynd
IX-3). Í grunnspánni er reiknað með að gengi krónunnar haldist tiltölulega
sterkt á spátímanum, en lækki heldur þegar líða tekur á árið 2008.
Vöxtur launakostnaðar á framleidda einingu áfram hraður en
hægari en spáð var í nóvember
Eins og fjallað er um í kafla VI, hefur launakostnaður á framleidda
einingu hækkað verulega á undanförnum misserum og langt umfram
það sem getur samræmst verðbólgumarkmiðinu. Mikil spenna á
vinnumarkaði mun valda því að áfram eru horfur á töluverðum vexti
launakostnaðar fram á árið 2009. Vöxtur launakostnaðar á þessu ári er
hins vegar heldur minni en spáð var í nóvember (sjá mynd IX-4).
Vegna endurskoðaðs mats á framleiðnivexti er vöxtur launa-
kostnaðar á framleidda einingu nú talinn hafa verið heldur meiri á
árunum 2005 til 2006 en talið var í nóvember. Það á einnig við um
næsta ár en vegna endurmats á vexti vinnuafls er framleiðnivöxturinn
nokkru minni en spáð var í nóvember.
Framleiðsluspenna á þessu ári minni en spáð var í nóvember
Eins og fram kemur í kafla IV benda nýjar tölur Hagstofu Íslands til þess
að hagvöxtur á síðustu tveimur árum hafi verið heldur minni en áður var
talið. Framleiðsluspenna við lok síðasta árs er eigi að síður metin álíka mikil
og í nóvember og nokkru minni í ár en í fráviksspá með peningastefnu-
viðbrögðum sem birtist í nóvember (mynd IX-5). Hjöðnun spennunnar
verður hins vegar töluvert hægari á næsta ári, enda er nú talið að minni
samdrátt í þjóðarbúskapnum þurfi til þess að ná verðbólgumarkmiðinu.
Horfur eru á að framleiðsluslaki myndist ekki fyrr en snemma árs 2009.
Undirliggjandi verðbólga lækkar hægar en mæld verðbólga
Út frá mati Hagstofu Íslands er reiknað með að lækkun óbeinna skatta
leiði til u.þ.b. 1,9% lækkunar vísitölu neysluverðs. Áhrifin komu að
mestu leyti fram í verðmælingunni í mars en reiknað er með nokkrum
áhrifum í apríl einnig. Hröð lækkun verðbólgunnar á næstu mánuðum
stafar að miklu leyti af áhrifum skattalækkunarinnar, auk umtals-
verðra grunnáhrifa. Áhrif skattabreytinga eru tímabundin og lítil undir-
liggjandi verðbólgu. Að öðru óbreyttu verður verðbólga aðeins meiri
seinni hluta spátímans vegna þess að skattalækkunin eykur kaupmátt
ráðstöfunartekna og dregur að öðru óbreyttu úr aðhaldsstigi opin-
berra fjármála. Í grunnspánni vegur aðhaldssamari peningastefna en
ella hins vegar upp þessi áhrif.
Eins og mynd IX-6 sýnir eru horfur á að undirliggjandi verðbólga,
þ.e.a.s. að skattaáhrifum frátöldum, fari einnig minnkandi á næst-
unni. Hins vegar dregur mun hægar úr henni en mældri verðbólgu.
Undirliggjandi verðbólga verður allt að tveimur prósentum hærri en
mæld verðbólga frá öðrum fjórðungi þessa árs og fram á fyrsta fjórð-
ung næsta árs en þá hverfa grunnáhrif skattalækkananna að mestu
leyti. Verðbólguhorfur eru því orðnar mjög svipaðar undir lok spátíma-
bilsins, hvort sem horft er til mældrar eða undirliggjandi verðbólgu.
Mynd IX-4
Launakostnaður á framleidda einingu -
samanburður við PM 2006/3
%
Heimildir: Hagstofa Íslands, Seðlabanki Íslands.
PM 2007/1
PM 2006/3 (fráviksspá með peningastefnu-
viðbrögðum)
0
2
4
6
8
10
12
20092008200720062005
Mynd IX-5
Framleiðsluspenna - samanburður
við PM 2006/3
% af framleiðslugetu
Heimildir: Hagstofa Íslands, Seðlabanki Íslands.
PM 2007/1
PM 2006/3 (fráviksspá með peningastefnu-
viðbrögðum)
-3
-2
-1
0
1
2
3
4
5
6
20092008200720062005
Mynd IX-6
Verðbólga með og án áhrifa óbeinna skatta
%
Heimildir: Hagstofa Íslands, Seðlabanki Íslands.
Grunnspá
Grunnspá án áhrifa lækkunar óbeinna skatta
Verðbólgumarkmið
1
2
3
4
5
6
7
8
9
20092008200720062005