Peningamál - 01.03.2007, Side 63

ÞRÓUN OG HORFUR
Í EFNAHAGS- OG PENINGAMÁLUM
P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L

2
0
0
7
•
1
63
óbreyttu, jafnvel þótt virði bréfsins í skráningargjaldmiðli sé óbreytt.
Auðsáhrif hlutabréfaeignarinnar verða því næmari fyrir gengisbreyt-
ingum.
Hugsanlegt er að afl eiðing þess að bókhald fjármálafyrirtækja yrði
fært í erlendum gjaldmiðli sé að nokkru leyti jákvæð áhrif á miðlun
peningastefnunnar. Því hefur verið haldið fram að það vinni gegn
viðleitni Seðlabankans til þess að auka aðhald í peningamálum að
gengis hækkun, sem leitt getur af hækkun stýrivaxta, hafi jákvæð áhrif
á eiginfjárhlutfall fjármálafyrirtækja og auki því útlánagetu þeirra.
Yrði efnahagsreikningurinn færður í erlendum gjaldmiðli gætu áhrifi n
snúist við og þannig styrkt miðlun peningastefnunnar um útlánafarveg
miðlun ar ferlisins.
Almennt séð gæti aukin notkun erlendra gjaldmiðla haft óæskileg
áhrif á fjármálastöðugleika ef hún felur í sér að gengisáhætta innlendra
aðila með útgjöld í krónum aukist.7 Það er hins vegar ekki sjálfgefi ð að
það gerist né heldur er gjaldmiðlaáhætta nýtt fyrirbæri.
Aukna notkun erlendra gjaldmiðla í íslensku efnahagslífi má líta á
sem eðlilega afl eiðingu alþjóðavæðingar og afnáms hafta á íslensku
athafnalífi og fjármálakerfi . Hún er hins vegar ekki síður afl eiðing
ofþenslu og óstöðugleika sem ríkt hefur undanfarin ár og endurspegl-
ast í mikilli verðbólgu, háum vöxtum og sveifl um í gengi krónunnar.
Að hindra þessa þróun með boðum og bönnum er ekki líklegt til að
skila árangri. Efnahagslegur kostnaður hafta á fjármagnshreyfi ngum
er að líkindum meiri en ábatinn. Skynsamlegasta leiðin til að stuðla
að því að krónan verði áfram nothæfur gjaldmiðill á íslenskum fjár-
málamarkaði er að haga innlendri hagstjórn þannig að dragi úr hvata
til að nota erlenda gjaldmiðla. Það verður best gert með því að tryggja
efnahagslegan stöðugleika. Takist stjórnvöldum að tryggja að umsvif
í þjóðarbúskapnum séu í samræmi við framleiðslugetu verður verðlag
stöðugra og krónan betri miðill í viðskiptum, og sem reikningseining
og viðmiðun í samningum.
Heimildir
Castillo, P., C. Montoro og V. Tuesta (2006), ,,An estimated stochastic general
equilibrium model with partial dollarization: A Bayesian approach”, Seðlabanki
Perú.
Fischer, S., (2006), ,,Dollarization”, ræða fl utt á 75 ára afmælisráðstefnu tyrkneska
seðlabankans, 13.-15. desember 2006.
Giovannini, A., og B. Turtelboom (1994), ,,Currency substitution”, í bókinni The
Handbook of International Macroeconomics, ritstjóri F. Van der Ploeg, Black-
well.
7. Í þessu samhengi má nefna að þótt lánafyrirtækin verjist sinni gengisáhættu er áfram
veruleg hætta af slíkri lánastarfsemi til viðskiptavina sem hafa ekki aðgang að ,,náttúrulegri
gengisvörn”, eins og reynslan af fjármálakreppu SA-Asíu á síðasta áratug síðustu aldar
sýndi svo glögglega.