Peningamál - 01.03.2007, Side 75

BIRT ING E IG IN STÝRIVAXTASPÁR EYKUR
ÁHRIFAMÁTT PENINGASTEFNU SEÐLABANKA
P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L

2
0
0
7
•
1
75
Loks er ljóst að spá sem er byggð á markaðsvæntingum er ekki
besta spá sem seðlabankar geta gert því að þeir búa sjálfi r yfi r betri
upplýsingum um framtíðarþróun stýrivaxta en markaðurinn og geta
því bætt spárnar sínar með því að byggja á þeim upplýsingum.
2.3 Eigin stýrivaxtaspá
Þriðji kosturinn við val á stýrivaxtaferli er að seðlabankinn spái sjálfur
framvindu stýrivaxta. Ýmsir kostir geta fylgt þessari leið.
Í fyrsta lagi er ljóst að þar sem slík spá nýtir allar upplýsingar sem
seðlabanki býr yfi r, þar á meðal eigin hugmyndir um þróun stýrivaxta,
ætti þessi forsenda að stuðla að því að spáin verði eins góð og kostur
er (e. optimal forecast).
Í öðru lagi felur þessi leið í sér að peningayfi rvöld miðla meiri
upplýsingum til markaðsaðila um líklega þróun stýrivaxta og gefa þeim
betri innsýn í stefnumörkun seðlabankans. Því verður peningastefnan
fyrirsjáanlegri og áhrif hennar á væntingar og verðlagningu á markaði
meiri. Áhrifamáttur peningastefnunnar á lengri enda vaxtarófsins og
ákvarðanir markaðsaðila yrði um leið meiri. Það gæti gert peningayfi r-
völdum fært að ná árangri með minni skrefum en ella.
Í þriðja lagi verður auðveldara að meta spár seðlabanka og nota
þær til að rökstyðja aðgerðir í peningamálum. Með því að byggja spár
sínar á eigin stýrivaxtaferli endurheimta seðlabankar völd yfi r eigin
spám á nýjan leik. Breytingar á undirliggjandi stýrivaxtaferli á milli spáa
endurspegla þá breytt mat seðlabankans en ekki breytingar á fólgn-
um framvirkum vöxtum sem geta stafað af ýmsum öðrum þáttum
en breyttum væntingum til stýrivaxta. Samhengi í þróun stýrivaxta-
forsendna ætti þannig að verða rökréttara en ef byggt er á vænt-
ingum markaðsaðila, m.a. vegna þess að væntingar þeirra um pen-
ingastefnuna geta verið reistar á röngum forsendum. Það útilokar þó
ekki snöggar breytingar enda getur mat seðlabankans sjálfs á þörf fyrir
peningalegt aðhald stundum breyst mun hraðar en viðhorf markaðar-
ins til líklegrar stýrivaxtaþróunar.
Í fjórða lagi liggur fyrir að einn helsti kostur þess að nota eigin spá
um stýrivexti er að það tryggir að spáð verðbólga samrýmist verðbólg-
umarkmiðinu, því að stýrivaxtaferillinn í spánni felur í sér mat banka-
stjórnar eða peningastefnuráðs á því hvaða vaxtaþróun samrýmist best
markmiðinu. Spár þar sem verðbólga er fjarri verðbólgumarkmiði verða
því úr sögunni. Áhrif spárinnar á væntingar almennings um verðbólgu-
og vaxtaþróun á næstu misserum ættu því að verða meiri og í betra
samræmi við verðbólgumarkmiðið, en áhrif á væntingar eru mikilvæg-
ur farvegur miðlunar peningastefnunnar. Loks hafa Rudebusch og
Williams (2006) sýnt fram á að upplýsingagjöf af þessu tagi er ekki að-
eins líkleg til að styðja peningayfi rvöld í viðleitni sinni til að halda aftur
af verðbólgu heldur einnig draga úr sveifl um í framleiðslu.
Bent hefur verið á ýmsa hugsanlega ókosti þess að seðlabankar
birti eigin stýrivaxtaspá. Í fyrsta lagi hafa Goodhart (2001, 2005) o.fl .
haldið því fram að þessi aðferð fl æki ákvörðunarferli peningayfi rvalda
um of. Fulltrúar í peningastefnunefnd hafi einungis óljósa hugmynd
um framtíðarþróun stýrivaxta og þótt þeir geti hugsanlega fundið
heppilegan feril sé erfi tt fyrir fjölmenna peningastefnunefnd að koma
sér saman um einn stýrivaxtaferil.