Peningamál - 01.07.2007, Qupperneq 30

ÞRÓUN OG HORFUR
Í EFNAHAGS- OG PENINGAMÁLUM
P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L

2
0
0
7
•
2
30
5 ma.kr. Hafa ber í huga að brúttóskuldir íslenska þjóðarbúsins eru
töluvert meiri en brúttóeignirnar erlendis. Munar þar um 1.283 ma.kr.
Tölurnar bera því með sér að mikil umskipti hafi orðið í ávöxtun
eignastofnanna. Mest aukning var í ávöxtun hlutafjár, sem var um
35 ma.kr. á síðasta ársfjórðungi 2006, en tæplega 65 ma.kr. á fyrsta
ársfjórðungi 2007. Ávöxtunin var að mestu leyti fólgin í s.k. ,,endur-
fjárfestum hagnaði”, sem var tæplega 61 ma.kr. og má að stórum
hluta rekja til mikils hagnaðar eins fyrirtækis þar sem Íslendingar eiga
stóran hlut.
Erfitt er að spá þróun þáttatekna næstu ársfjórðunga í ljósi þess
hversu stór hluti þeirra er fólginn í ávöxtun beinnar erlendrar fjár-
munaeignar. Þessi ávöxtun er háð rekstrarafkomu þeirra fyrirtækja
sem innlendir aðilar fjárfesta í erlendis. Að sama skapi eru stórir eign-
arhlutir í innlendum fyrirtækjum í eigu erlendra eignarhaldsfélaga. Góð
afkoma þessara fyrirtækja getur því haft neikvæð áhrif á viðskiptahall-
ann í gegnum jöfnuð þáttatekna.2
Hrein erlend staða batnaði lítils háttar milli ársfjórðunga
Hrein staða þjóðarbúsins við útlönd var neikvæð um 1.283 ma.kr. í lok
fyrsta ársfjórðungs 2007 og hefur batnað um 114 ma.kr. frá því í lok
árs 2006. Bæði erlendar eignir og skuldir þjóðarbúsins jukust talsvert á
tímabilinu, en eins og breytingin á hreinni erlendri stöðu ber með sér
jókst verðmæti erlendra eigna umfram skuldir. Þessa aukningu má þó
að mestu leyti rekja til styrkingar á gengi krónunnar.
Horfur um þróun viðskiptahalla svipaðar og í fyrri spá
Í ljósi minni viðskiptahalla á fyrsta ársfjórðungi, vegna óreglulegra
þátta í vöruviðskiptum og óvænts samdráttar á jöfnuði þáttatekna, er
spáin fyrir viðskiptahalla á þessu ári heldur lægri en í fyrri spá. Lausleg
áætlun miðað við meðalávöxtun eignastofna bendir þvert á móti til að
veruleg hætta sé á verri niðurstöðu. Spáin fyrir næsta ár er hins vegar
í stórum dráttum óbreytt en spáð er nokkru minni viðskiptahalla árið
2009 en síðast vegna betri horfa um þróun viðskiptakjara.
2. Nánar er fjallað um þetta efni í grein eftir þá Daníel Svavarsson og Pétur Ö. Sigurðsson í
þessu hefti Peningamála.