Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2015, Side 185

184
þessa, þar sem 35.000 manns komu saman 10. janúar, þremur dögum eftir
árásina á charlie Hebdo.
Krafa Pegida um viðurkenningu sem rödd þjóðarinnar er undirstrikuð
með hinni kaldhæðnislegu notkun algengasta slagorðs hinnar friðsömu
byltingar í Austur-Þýskalandi árið 1989 „Wir sind das Volk!“, eða „við
erum þjóðin“. Krafan á að endurspegla djúpstæða óánægju með þá stefnu
í fjölmenningarmálum sem sambandsstjórnin og Angela Merkel eru sögð
fylgja. Í því samhengi er barátta gegn meintri íslamsvæðingu Vesturlanda
iðulega tengd tjáningarfrelsinu. Lykilfólk eins og Kathrin oertel og Lutz
Bachstein nýta sér oft og tíðum klisjuna um að pólitískur rétttrúnaður setji
frelsi fólks og tjáningu nú þegar umtalsverðar skorður.4 Undirliggjandi
skilaboð röksemdafærslunnar virðast vera þau að tjáningarfrelsi feli einn-
ig í sér frelsi frá gagnrýni og að gagnrýnin umfjöllun um Pegida í helstu
fjölmiðlum létti þeirri kröfu af stuðningsmönnum Pegida að þeir færi rök
fyrir afstöðu sinni.
Stærstu fjölmiðlar í Þýskalandi eru sakaðir um að gegna lykilhlut-
verki í því að rangtúlka áhyggjur þeirra sem mótmæla á fundum Pegida-
hreyfingarinnar og draga úr vægi þeirra. Einnig geri þeir lítið úr umfangi
Íslamsvæðingar Vestursins. Þannig kalla stuðningsmenn Pegida hefð-
bundna fjölmiðla „Lügenpresse“, þ.e. lygapressu sem birti einungis það
sem sannindi sem ríkið hefur samþykkt og reyni að gera áhyggjur mót-
mælenda Pegida-hreyfingarinnar ótrúverðugar. Djúpstæð andúð hreyf-
ingarinnar á helstu fjölmiðlum birtist í því að þeir sem stýra hreyfingunni
og starfa með henni hafna því nær alveg að svara nokkrum spurningum
fjölmiðla og ganga jafnvel svo langt að koma í veg fyrir samskipti mótmæl-
enda og fjölmiðlafólks.
Þrátt fyrir djúpstæða andúð á hefðbundnum þýskum fjölmiðlum hefur
hreyfingin hins vegar verið áfjáð í að nýta sér árásirnar á charlie Hebdo
í París sem staðfestingu á meintri Íslamsvæðingu Vesturlanda og árásum,
sprottnum af trúarlegum ástæðum, á tjáningar- og fjölmiðlafrelsi. Margir
þátttakendur í mótmælunum mánudaginn eftir árásina í París skörtuðu
4 Kathrin oertel (einn af leiðtogum hreyfingarinnar) sagði í ræðu sem hún hélt á
fundi Pegida í janúarbyrjun í Dresden, að „skilningsleysi [hennar] á því hvernig
komið er fram við okkur nú um mundir (...} er að breytast í reiði. Mér finnst réttur
minn til tjáningarfrelsis þvinga mig (sic!) og ég trúi því að ég tali fyrir munn þeirra
sem eru hér“. Upptökur frá atburðinum má finna á heimasíðu Spiegel tímaritsins
og má nálgast á http://www.spiegel.de/video/pegida-demonstration-in-dresden-
kathrin-oertel-video-1546561.html.
MaxiMilian ConRad