Jökull


Jökull - 01.12.1984, Blaðsíða 144

Jökull - 01.12.1984, Blaðsíða 144
Fig. 1. A map of Vatnajökull, showing calderas and inferred subglacial calderas (Sœmundsson, 1982, Jóhannesson et al. , 1982), also the ice cauldrons associated with jökulhlaups in the river Skaftá (H. Björnsson 1977) and the cauldron formed in 1938 during a jökulhlaup in Skeiðará (Thórarinsson 1974). Mynd 1. Kort af Vatnajökli er sýnir öskjur, teiknaðar samkvœmt grein Kristjáns Sæmunds- sonar (1982), korti Hauks Jóhannessonar o. fl. (1982) og gervitunglamyndum. Einnig eru sýndir sigkatlar tengdir Skaftárhlaupum Helgi Björnsson 1977) og ketill sem myndaðist norðan Grímsvatna í Skeiðarárhlaupinu 1938 Sigurður Þórarinsson 1974). May—June 1983 authors have started reevaluat- ing previous data on the volcanic history of Grímsvötn (Björnsson 1983, Jóhannesson 1983, Einarsson and Brandsdóttir 1984, Björnsson and Kristmannsdóttir 1984 and Grönvold and Jóhannesson 1984). The aim of this study is to contribute to the discussion of previous volcanic activity in western Vatnajökull by introducing the compiled seismic history of the Vatnajökull area during this century. SEISMOMETERS IN ICELAND AND SEISMIC DETECTION FROM VATNAJÖKULL The first seismometer in Iceland was installed in Reykjavík (REY) 1909. This seismometer was a horizontal Mainka (N), with a pendulum that had a mass of 135 kgs, and the earth's movement was magnified by a factor of 80. Another Mainka (E) seismometer was installed in Reykjavík 1913. The seismometers were not in operation from 1914-1925. It was not until 1951 that a vertical Sprengnether short period seismograph, magnify- ing the earth’s movement 4000 times, was instal- led in Reykjavík. In 1952 two horizontal Spreng- nether seismometers were installed in Reykjavík. The Mainka seismometers were transferred to Akureyri (AKU) in 1954 and Vík (VIK) 1955. A vertical Willmore (Z) seismometer was installed at Kirkjubæjarklaustur (SID) 1957 and in 1964 a world wide network station was set up at Akureyri. From 1971, the number of seismo- meters operating in Iceland has steadily increased and today there are close to 40 seismographs around the country. Because of low magnification the Mainka seismometers in Reykjavík could not detect earthquakes with epicentral distance 200—250 km, if their magnitudes were less than 3.5—4.0. Seismic detection and location accuracy of earth- quakes from the Vatnajökull area was improved when the Sprengnether seismometers started operating in Reykjavík and the Mainka seismo- meters were moved to Akureyri and Vík. Earth- quakes with M < 2.5 originating in Vatnajökull became recordable when the seismometer at Kirkjubæjarklaustur started operating in 1957. Because of its favourable position with respect to Bárðarbunga, Grímsvötn and other seismic areas in the western part of Vatnajökull, the seismometer at Kirkjubæjarklaustur made it possible to distinguish with much better accuracy between epicenters in these areas, especially if the earthquakes were big enough to be recorded at Akureyri as well. In 1973—1977 many new vertical, short-period stations were installed in North and South Iceland lowering the detection threshold to M = 2.0 and improving the location accuracy of Vatnajökull earthquakes signifi- cantly. Epicenters, with standard location error usually Iess than 3 km, have been computed for most Vatnajökull earthquakes of M 2= 2.5, recorded since 1975. The frequency of Vatnajökull earthquakes increased greatly in 1952—1961 compared to ear- lier years (Table 1). During these years 104 earth- quakes (M 2= 3.5) were recorded compared to less than 20 quakes during the years 1925—1951. A plot of all Vatnajökull earthquakes (M 2= 3.0) in 1952—1982 (Fig.2), shows a marked increase in earthquake magnitude in 1974—1980, during which 7 earthquakes with M ^ 5.0 were 142 JÖKULL 34. ÁR
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193
Blaðsíða 194
Blaðsíða 195
Blaðsíða 196

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.