Jökull


Jökull - 01.12.1984, Blaðsíða 123

Jökull - 01.12.1984, Blaðsíða 123
mer sea levels. He furthermore presented a theory for the deglaciation of the Borgarfjördur region and a scheme for sea level changes. Briefly, Bárdarson’s observations were the following (Figs. 2 and 3): He recognized two clay units in the region, which sometimes were separated by gravel. Bárd- arson described the lower clay unit as a “lamin- ated, distorted clay”, and pointed out that in some sections the surface of the unit is exten- sively eroded. He recognized this stratum only in the area south of the Hafnarfjall-Skardsheidi massif, and found difficulties in correlating between the various sections where it is exposed. On the basis of the fossil fauna composition of the stratum he inferred that the sea temperature was similar to the present temperature off the west coast of Greenland, at least during the deposition of the lowest part of the stratum. He concluded that this stratum was deposited during a period when the glaciers were retreating and the sea transgressing towards the marine limit at 80—100 m above present sea level. Bárdarson postulated that this transgression was interrupted for some time at 50-60 m elevation, but admit- ted that there was no lithostratigraphical evi- dence for such an intermission. Molluscs col- lected from the upper part of the distorted clay show evidence of a low arctic environment during its deposition. Bárdarson explained the lack of distorted clay in the northern part of the region by stating that the lowlands there must have been ice covered at the time. Later, during the period of highest sea level, the glaciers retreated into the tributary valleys of Borgarfjördur, where they deposited terminal moraines before finally melting. Subse- quent to the retreat of the glaciers there followed a period of falling sea level, at least down to the 40-50 m level. Bárdarson obviously found it difficult to explain the presence of gravel in the middle of a marine sequence, and he stated that “it is important to answer the question whether one or two transgressions are registered in the older marine strata of Borgarfjördur” (Bárdarson 1923, p. 65). He further suggested that the ero- sion of the distorted clay unit in the Melabakkar cliffs was the work of bottom currents during a period of relatively low sea level. In a later work (Bárdarson 1927) he seemed to doubt that there had been two transgressions in Late Weichselian times in the Borgarfjördur region. Bárdarson (1923) concluded that the sea level remained at the 40-50 m level for a considerable period and postulated that the upper clay unit was deposited in that time. He described this unit as a “horizontally laminated clay stratum”. He observed this unit throughout the area north of Hafnarfjall-Skardsheidi, where the stratum often constituted the major part of the sequence. Bárd- arson correlated it with similar clays he observed in the Melabakkar and Ásbakkar cliffs and in coastal sections south of Mount Akrafjall. In this stratum Bárdarson found indications of an increasing sea temperature during the deposition of the sediments as the fossil fauna assemblages change towards the top of the sequence from low arctic to boreal. Finally, on the basis of sub- merged bogs near Akranes and Borgarnes, Bárd- arson suggested a regression of the sea down to a level of 4—5 m below the present sea level. In the uppermost part of the Borgarfjördur sequence Bárdarson mapped various units of sand and gravel, but did not discuss their depositional environments. According to Bárdarson’s results, the Late Weichselian in the Borgarfjördur region was characterized by retreating glaciers, except for a late intermission during which the glaciers were extended for some period as far as the entrances to the tributary valleys. Terminal moraines piled up during this period were later levelled by the sea and formed into terraces. Bárdarson did not describe the morainic features in any detail. It is interesting to note, that although Bárdarson rec- ognized the nearby presence of glaciers during the time of deposition of the lower part of the Borgarfjördur sequence, he did not observe tills or other glacial deposits on the lowlands. He postulated the presence of glaciers partly on the basis of negative evidence, i.e. the lack of certain sediments, and partly on faunal evidence. Continued study of the Borgarfjördur sediments Bárdarson’s study of the Borgarfjördur sedi- ments remained unchallenged for nearly half a century, and has been referred to as classical by Ashwell (1975). Kjartansson (1960, 1968) out- lined the distribution of sediments in the Borgar- fjördur region. He recognized outcrops of marine and alluvial sediments, and considered the sur- face sediments of Melasveit to be of glacial ori- gin. Later Sœmundsson and Einarsson (1980) JÖKULL 34. ÁR 121
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193
Blaðsíða 194
Blaðsíða 195
Blaðsíða 196

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.