Jökull


Jökull - 01.12.1984, Blaðsíða 40

Jökull - 01.12.1984, Blaðsíða 40
river emerges from the glacier. The data show large scattering during the year but there may be seasonal variations with the lowest 6D values towards the end of the year. During the jökul- hlaup in 1972 low and high values were both recorded. Preliminary results of ö lxO values indicate a similar scattering (Sigfús J. Johnsen, pers. comm.). Samples taken at various times during the years 1982- 1983 varied from 6 lsO = -13.5 to -11 %o. The variation seems to be irregu- lar and neither seasonal nor showing a systematic change from normal flow to jökulhlaups. During the jökulhlaup in 1982 samples collected on the same day during the maximum discharge of the flood showed -13.5 to -12 %o. The scattering of the isotopic ratios may to some extent be due to inhomogeneity of the water mixture in the rivers during jökulhlaups. In 1972 estimates of dis- charge by the method of dilution of radioactive materials proved to be unsuccessful. The radioac- tive material did not mix completely in the river course (Páll Theodórsson pers. comm.). CHEMISTRY OF WATER IN THE GRÍMSVÖTN LAKE. The water that drains the Grímsvötn lake has obtained its original chemical composition from four components (with concentrations (C) and the flow of mass per unit time (M) given in parenthesis): geothermal water (Cgw, Mgw), geothermal vapour (Cgv, Mgv), ablation from the surface of the glacier (Ca, Ma), and ice melted inside the geothermal area (Q, Mj). Later this composition may have been modified by chemi- cal reactions in the lake and on the way to Skeidarársandur. The river water in jökulhlaups on Skeidarársandur is a mixture of water from the lake and river water from the normal drain- age basin outside the lake (with Cr and Mr). The concentration in jökulhlaups of substances that do not undergo chemical reaction in the lake can be expressed as Cj = k(CgWMgW+CgvMgv)/(Mgw+Mgv) + (l-k)(Ca Ma+Q Mi+Cr Mr)/(Ma+M|+Mr), (1) where k is a geothermal mass fraction defined as the ratio k=(Mgw+Mgv)/(Mgw+Mgv+Ma+Mi+Mr). (2) The geothermaí fraction k could be calculated if we knew the original chemical concentrations and the masses of the components. Not all of this information is available but the model is nevertheless useful as a guide in the discussion of the chemical analyses. For some substances we are able to conclude that the model does not apply and chemical changes must have occurred in the lake. For others the model is applicable and for one of them, silica, reasonable estimates can be made and k evaluated. Substances whose concentrations are changed by reactions in the Grímsvötn lake The observed concentrations of sodium, potas- sium, calcium and magnesium in jökulhlaups are not consistent with a mixture of meltwater and high-temperature geothermal water. They demonstrate that chemical changes have taken place within the lake. The model described by equation (1) does not apply for those substances. That such is the case is clear from comparison with known concentrations in deep water from other geothermal areas like Námafjall, Krafla and Nesjavellir (see Table 3). In those areas the concentration of sodium is much too low to account for the concentration in the jökulhlaups from Grímsvötn. The same applies for potassium although not as conclusively as for sodium. Sodium and potassium are the most soluble of the cations and their rates of leaching out of basaltic glass will be enhanced by the low pH in the lake. The pH of the lake water must be considerably lower than that of the melted ice. This is due to dissolution of acid gases from the geothermal fluid. Calcium does not exceed about 3 ppm in deep water at non-saline geothermal areas in Iceland (see Table 3) and that is considerably lower than in the normal discharge of the glacial rivers. Dissolution of Ca must have occurred in the highly carbonated water of the Grímsvötn lake. The magnesium concentration of water from the Grímsvötn jökulhlaups, (10-15 mg/kg), is similar to those of cold groundwater (3-12 mg/kg, NEA data). Experimental data (see Mottl and Seyfried 1980) and field data (Kristmannsdóttir 1980, Tómasson et al. 1977) show that Mg is precipitated at temperatures above 40 °C. The magnesium concentration of non-saline geoth- ermal water is generally in the range of 0.001-0.1 38 JÖKULL 34. ÁR
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193
Blaðsíða 194
Blaðsíða 195
Blaðsíða 196

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.