Jökull


Jökull - 01.12.1984, Blaðsíða 54

Jökull - 01.12.1984, Blaðsíða 54
volcanic regions is therefore only natural, when considering how far from eruption sites visible tephra layers can be traced. For example, the “Greetings from Iceland” travelled a long way, Thorarinsson (1981a). The many tephra layers encountered in peatbogs, soils or sea sediments around the globe often serve as useful reference horizons and contribute evidence in describing the character of the individual eruptions. The tephra studies of Sigurður Thorarinsson are well known as well as the many applications of such studies (see e. g. Thorarinsson (1981 b). A disadvantage of extending the studies to the polar ice sheets is the narrowing of the applica- tions, because the ice sheets “per se” offer no possibilities for archaeological studies, or soil erosion studies etc. unless some adventurous eskimo or viking did get lost on the Greenland Ice Sheet. What kind of volcanic material do we find in the Greenland Ice Sheet? It is strong acids associ- ated with the acid gaseous products of volcanic eruptions and not fine grained tephra (Hammer 1977). This does not mean that fine tephra is absent in the ice, but it is not abundant and therefore extremely difficult and time consuming to search for it in a systematic way. Why is this so? TEPHRA DEPOSITION ON ICE SHEETS During the last decade the subject of long range transported fine tephra deposition on the Greenland and Antarctic ice sheets has been controversial. Even though volcanic impurities in the Greenland Ice Sheet are mainly water soluble strong electrolytes, especially strong acids (Ham- mer et al. 1980 a), I will discuss the tephra deposi- tion on the two large ice sheets, because it may be relevant for future studies as well as throw some light on the volcanic production and the long-range transport of the most fine grained material. In this paper I will consider fine tephra to consist of solid particles less than approx. 2-5 |im in diameter. This definition has the advan- tage, that it coincides with the upper limit of particle sizes in the Greenland Ice Sheet; which can be defined as the size range, where the mass per unit of particle radius drops drastically. In other words the bulk of the particle mass consists of particles having radii less than 2-5|xm. Such a definition also agrees, almost “a priori”, with the upper limit of the Junge particle distribu- tion (see e. g. Junge 1963, p. 118) in the mid-tro- pospheric air - at least over the latitude zone in question. A violent volcanic eruption in e. g. Iceland will of course produce a lot of larger particle sizes, but one should keep in mind the strong influence of the weather system, which acts to keep the long range transported tephra particles within the above stated size range. The above definition has close ties to what is observed in the ice. How much fine grained tephra is actually pro- duced in eruptions? Very little is known about it, as this fine tephra is almost by definition so fine, that it cannot be traced in peat bogs etc. (at least not without laborious work and much difficulty). — In fact the clean ice sheets of Greenland and Antarctica are the natural places to search for it! No visible tephra layers have been observed in the Greenland ice cores (one visible layer, consis- ting of atmospherically transported particles, was observed in the Dye 3 core, see later). Some 10— 100 mg of ash or continental dust per kg of ice is needed in order to give a coloring of the ice core; somewhat depending on the size distribution of the particles. More quantitative techniques have been used in order to measure the micro-particle concentrations in the ice. Even, when using Coul- ter and light scattering technique, (Hammer 1977) no ice layers of higher than average particle concentration could be safely reconciled with vol- canic eruptions. Using a single particle counting laser technique (counting particles down to 0.05pm over the ice covering acid fallout from the 1815 Tambora eruption and the 1783 Lakagígar eruption), did not reveal any increase in particle concentration over the relevant years (Hammer, unpublished). The average dust concentration over the Holocene ice is some 50—100 pg/kg and it seems surprising, that no eruptions in North America or Iceland contributed significantly to the annual particle concentrations in e. g. the Créte and the Dye 3 core. (The Créte core is from Central Greenland and reaches 1400 years back in time, while the Dye 3 core in South Greenland covers more than 50,000 continuous years). In Antarctica tephra layers have been observed e. g. in the Byrd core (Gow and Williamson 52 JÖKULL 34. ÁR
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193
Blaðsíða 194
Blaðsíða 195
Blaðsíða 196

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.