Jökull


Jökull - 01.12.1984, Blaðsíða 143

Jökull - 01.12.1984, Blaðsíða 143
Seismic Activity in Vatnajökull in 1900—1982 with Special Reference to Skeiðarárhlaups, Skaftárhlaups and Vatnajökull Eruptions BRYNDÍS BRANDSDÓTTIR Science Institute, University of Iceland. Dunhagi 3, 107 Reykjavík. ABSTRACT Seismometers have been operated in Iceland since 1909. The seismic detection threshold of Vatnajökull earthquakes was M — 3.5 until 1951 when a new seismometer with higher sensitivity, lowered the detection threshold to M > 2.5. The location accuracy of Vatnajökull earthquakes improved significiantly when a seismometer was installed at Kirkjubœjarklaustur in 1957, and again when the world wide network station was installed at Akureyri in 1964. Since 1964 the num- ber of seismic stations has increased from 4 to 38 lowering the detection threshold of Vatnajökull earthquakes to M — 2.0. Epicenters, with standard location error less than 3.0 km, have been com- puted for earthquakes with M 3= 2.5, recorded in the last 9 years. Since 1903 sixteen jökulhlaups have occurred in Skeiðará. Twice have they definitely been accom- panied by eruptions in Grímsvötn, in 1922 and 1934. In 1922 the seismometer in Reykjavík was not in operation but in 1934 five earthquakes of M 55 3.5 were recorded. In 1910, an eruption in vicinity of Hamarinn did not produce earthquakes big enougli to register on the Reykjavík seismo- meter, i.e. with M 3=3.5. Eruptions in Vatnajökull before 1957, such as the one in 1910, could occur undetected by seismometers. After the seismo- meter was installed at Kirkjubœjarklaustur and the Akureyri WWSSN station started operating, an eruption in Vatnajökull would have been seis- mically detected. No earthquakes have been found to accompany jökulhlaups. The Vatnajökull seismicity since 1909 can be divided into two periods. A low seismicity period from 1909—1914 and 1925—1953, during which less than 15 earthquakes (possibly only 5) with M 3= 3.5 were recorded and a higher seismicity period from 1954, with more than 100 earthquakes of M 3= 3.5. The higher'seismicity period coincides with increased geothermal activity in the cauldron area northwest of Grímsvötn. INTRODUCTION During the last 15 years the number of seismic stations operating in Iceland increased from 6 to 38, greatly increasing the data available for seis- mic studies. The seismic stations around Vatna- jökull have, since installed in 1971-1977, pro- duced data that not only yielded new information on the Vatnajökull seismicity, but also made possible reevaluation of previously reported and instrumentally recorded data. The Vatnajökull ice sheet covers a group of central volcanoes. A few of them have developed calderas (Fig. 1). The Grímsvötn volcano with its 6—8 km wide caldera has been one of the most active volcanoes in Iceland during historical times. A subglacial, ice dammed lake is situated in the Grímsvötn caldera, fed by a powerful geothermal area, that constantly melts the glacier ice from below. The melt water accumulates in the lake until a critical water level is reached, at which the lake is partly drained, in a sudden burst lasting from several days to a few weeks. The glacier bursts (jökulhlaups in Icelandic) run beneath the glacier to the glacier rivers that drain Skeiöarárjökull (Skeiðarárhlaup). At least two geothermal areas are situated in Vatnajökull NW of Grímsvötn. There melt water is also accumulated and released into the glacier river Skaftá (Skaftárhlaup). The volcanic history of Grímsvötn has been thoroughly described, (see e.g. Thorkelsson 1923b, Áskelsson 1936, Nielsen 1937 and Thór- arinsson 1974). In their conclusions, these investi- gators have disagreed on the number of eruptions in Grímsvötn this century. After the eruption in JÖKULL 34. ÁR 141
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193
Blaðsíða 194
Blaðsíða 195
Blaðsíða 196

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.