Jökull


Jökull - 01.12.1984, Síða 123

Jökull - 01.12.1984, Síða 123
mer sea levels. He furthermore presented a theory for the deglaciation of the Borgarfjördur region and a scheme for sea level changes. Briefly, Bárdarson’s observations were the following (Figs. 2 and 3): He recognized two clay units in the region, which sometimes were separated by gravel. Bárd- arson described the lower clay unit as a “lamin- ated, distorted clay”, and pointed out that in some sections the surface of the unit is exten- sively eroded. He recognized this stratum only in the area south of the Hafnarfjall-Skardsheidi massif, and found difficulties in correlating between the various sections where it is exposed. On the basis of the fossil fauna composition of the stratum he inferred that the sea temperature was similar to the present temperature off the west coast of Greenland, at least during the deposition of the lowest part of the stratum. He concluded that this stratum was deposited during a period when the glaciers were retreating and the sea transgressing towards the marine limit at 80—100 m above present sea level. Bárdarson postulated that this transgression was interrupted for some time at 50-60 m elevation, but admit- ted that there was no lithostratigraphical evi- dence for such an intermission. Molluscs col- lected from the upper part of the distorted clay show evidence of a low arctic environment during its deposition. Bárdarson explained the lack of distorted clay in the northern part of the region by stating that the lowlands there must have been ice covered at the time. Later, during the period of highest sea level, the glaciers retreated into the tributary valleys of Borgarfjördur, where they deposited terminal moraines before finally melting. Subse- quent to the retreat of the glaciers there followed a period of falling sea level, at least down to the 40-50 m level. Bárdarson obviously found it difficult to explain the presence of gravel in the middle of a marine sequence, and he stated that “it is important to answer the question whether one or two transgressions are registered in the older marine strata of Borgarfjördur” (Bárdarson 1923, p. 65). He further suggested that the ero- sion of the distorted clay unit in the Melabakkar cliffs was the work of bottom currents during a period of relatively low sea level. In a later work (Bárdarson 1927) he seemed to doubt that there had been two transgressions in Late Weichselian times in the Borgarfjördur region. Bárdarson (1923) concluded that the sea level remained at the 40-50 m level for a considerable period and postulated that the upper clay unit was deposited in that time. He described this unit as a “horizontally laminated clay stratum”. He observed this unit throughout the area north of Hafnarfjall-Skardsheidi, where the stratum often constituted the major part of the sequence. Bárd- arson correlated it with similar clays he observed in the Melabakkar and Ásbakkar cliffs and in coastal sections south of Mount Akrafjall. In this stratum Bárdarson found indications of an increasing sea temperature during the deposition of the sediments as the fossil fauna assemblages change towards the top of the sequence from low arctic to boreal. Finally, on the basis of sub- merged bogs near Akranes and Borgarnes, Bárd- arson suggested a regression of the sea down to a level of 4—5 m below the present sea level. In the uppermost part of the Borgarfjördur sequence Bárdarson mapped various units of sand and gravel, but did not discuss their depositional environments. According to Bárdarson’s results, the Late Weichselian in the Borgarfjördur region was characterized by retreating glaciers, except for a late intermission during which the glaciers were extended for some period as far as the entrances to the tributary valleys. Terminal moraines piled up during this period were later levelled by the sea and formed into terraces. Bárdarson did not describe the morainic features in any detail. It is interesting to note, that although Bárdarson rec- ognized the nearby presence of glaciers during the time of deposition of the lower part of the Borgarfjördur sequence, he did not observe tills or other glacial deposits on the lowlands. He postulated the presence of glaciers partly on the basis of negative evidence, i.e. the lack of certain sediments, and partly on faunal evidence. Continued study of the Borgarfjördur sediments Bárdarson’s study of the Borgarfjördur sedi- ments remained unchallenged for nearly half a century, and has been referred to as classical by Ashwell (1975). Kjartansson (1960, 1968) out- lined the distribution of sediments in the Borgar- fjördur region. He recognized outcrops of marine and alluvial sediments, and considered the sur- face sediments of Melasveit to be of glacial ori- gin. Later Sœmundsson and Einarsson (1980) JÖKULL 34. ÁR 121
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161
Síða 162
Síða 163
Síða 164
Síða 165
Síða 166
Síða 167
Síða 168
Síða 169
Síða 170
Síða 171
Síða 172
Síða 173
Síða 174
Síða 175
Síða 176
Síða 177
Síða 178
Síða 179
Síða 180
Síða 181
Síða 182
Síða 183
Síða 184
Síða 185
Síða 186
Síða 187
Síða 188
Síða 189
Síða 190
Síða 191
Síða 192
Síða 193
Síða 194
Síða 195
Síða 196

x

Jökull

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.