Jón á Bægisá - 01.09.2003, Blaðsíða 69

Þýðingar á tslenskum markaði 2001
Þegar koma þarf út fréttum sem allra fyrst skiptir máli að blaðamennirnir
geti unnið nokkuð hratt og örugglega, annars staðar þarf vinnuhraðinn
ekki að vera alveg jafn mikill.
Menntun og reynsla þýðendanna, þ.e. blaðamannanna sem við áttum
viðtöl við, var af ólíkum toga. Próf í tungumálum og sagnfræði, kennara-
eða jafnvel tónlistarmenntun var meðal þess sem við rákumst á. Einn við-
mælenda sagðist vera meiraprófsbílstjóri, hafði að vísu lokið stúdentsprófi
og skoðað nokkrar deildir í háskólum, en aldrei lokið þaðan prófi. Allir
viðmælendur voru sammála um að öll alhliða þekking nýttist vel í þessu
starfi, s.s. landafræði, sagnfræði og þekking á stjórnarfari; blaðamenn eru
jú oftast að skrifa um allan heiminn og allt sem gerist í honum. Það vakti
athygli að í nokkrum tilfellum virtust ritstjórar standa í þeirri trú að starfs-
menn þeirra hefðu háskólamenntun en við nánari athugun kom í ljós að
engri gráðu hafði verið lokið. Allir fastráðnir blaðamenn höfðu skrifstofu
eða í það minnsta aðstöðu á vinnustað þar sem hægt var að nálgast ýmis
hjálpargögn. Þeir sem voru lausráðnir eða „freelance“ unnu yfirleitt heima
og urðu að notast eingöngu við eigin aðstöðu. Ekki var algengt að um sér-
hæfingu væri að ræða, þó voru á fréttastofunum einhverjir sem höfðu sér-
hæft sig t.a.m. í málefnum Mið-Austurlanda og erfðafræði. Vinnutími
markaðist af því hvort viðkomandi var fastráðinn eður ei. Þeir fastráðnu
höfðu ákveðinn fastan vinnutíma sem gat vitaskuld breyst ef um var að
ræða yfirvinnu eða slíkt. Þessi fasti vinnutími var hins vegar mismunandi
eftir því hvenær tiltekið dagblað eða tímarit þurfti að komast í prentun.
Vinnutími blaðamanna í Morgunblaðinu er gjörólíkur þeirra sem vinna á
DV. Fréttastofurnar á DV og Morgunblaðinu eru reyndar ólíkar, bæði að
stærð og gerð. A Morgunblaðinu starfar Steingrímur Sigurgeirsson sem rit-
stjóri erlendra frétta. Hjá honum starfa sjö fastráðnir blaðamenn auk þess
sem hann hefur til umráða net blaðamanna og þýðenda úti í bæ. Á DVsjá
þau Guðlaugur Bergmundsson og Ingibjörg Bára Sveinsdóttir algerlega
um að velja, setja saman og þýða allar erlendar fréttir og greinar. Erlenda
fréttadeildin er frjáls og óháð, sjálfstæð eining, þótt hún heyri undir frétta-
stjóra. Vinnutími lausráðinna blaðamanna er í flestum tilfellum að miklu
leyti undir þeim sjálfum kominn. Þeir hafa ákveðinn lokaskiladag en þess
utan er þeim í sjálfsvald sett hvenær dagsins eða næturinnar þeir vinna
verkið.
Laun blaðamannanna eru afar ólík enda greidd eftir ólíkum töxtum.
Flestir fá greitt samkvæmt taxta Blaðamannafélagsins, aðrir fá greitt eftir
samningum sem Fróði hefur gert við sitt starfsfólk, og einstaka fara eftir
taxta Rithöfundasambandsins. I síðastnefnda tilvikinu var um að ræða
eina tímaritið þar sem algerlega var litið svo á að verið væri að vinna þýð-
á — Þegar stríð að striðinu verður
67