Jón á Bægisá - 01.09.2003, Blaðsíða 84

Auína HöddJónatansdóttir og Rannveigjónsdóttir
Þegar fyrirtæki þurfa að leita til þýðenda utan fyrirtækisins er afar al-
gengt að leitað sé til sama þýðandans aftur og aftur. Með því að leita alltaf
til sama þýðandans veit viðskiptavinurinn að hverju hann gengur, hver
taxtinn er og hvernig vinnubrögð þýðandinn viðhefur. Samræming texta
skiptir þarna líka verulegu máli því mikilvægt er að þýða sömu orð og hug-
tök alltaf eins. Þær kröfur sem fyrirtæki sem leita til utanaðkomandi þýð-
enda gera eru mjög misjafnar. Sum fyrirtæki afhenda þýðandanum verkið
án þess að tiltaka nokkrar sérstakar kröfur; í öðrum tilfellum er um að
ræða mjög sérhæfðar óskir af hálfu viðskiptavinar. Sú krafa sem virðist vera
efst á blaði hjá viðskiptavinum er krafan um góðan vinnuhraða. Undir-
liggjandi er síðan krafan um nákvæmni og vönduð vinnubrögð en hraðinn
skiptir öllu meira máli í heimi viðskiptanna. Hvort textinn er fullunninn
af þýðandanum eða viðskiptavinurinn sér sjálfur um prófarkalestur og
lokaútgáfu á textanum er samningsatriði í hvert sinn og virðist nokkuð al-
gengt að viðskiptavinurinn vilji rótast eitthvað í þýðingunni sjálfur að
vinnunni lokinni. Ekki er algengt að gerð sé krafa um að þýðandinn sé lög-
giltur skjalaþýðandi. Hildur Pétursdóttir hjá utanríkiráðuneytinu giskaði á
að sú krafa væri í u.þ.b. 3% tilvika. Aðeins á lögmannsstofu Svölu Torlaci-
us var gerð krafa um löggildingu en þar kom fram að: „Lögmenn geta að
sjálfsögðu þýtt sína texta ef þeir treysta sér til en við höfum það viðmið að
alltaf sé leitað til löggildra þýðenda ef skjalið á að leggja fram fyrir rétti eða
stjórnvaldi og ef um samninga er að ræða. Almenn bréf til erlendra lög-
manna og samskipti sjáum við um sjálf.“
Löggilding fæst með prófi sem tekið er hjá dómsmálaráðuneytinu. Nýj-
ar reglur um prófið tóku gildi í júlí 2001. Samkvæmt þessum nýju reglum
er gert ráð fyrir að prófið standi undir sér og mun það þar af leiðandi kosta
á bilinu 40-80 þúsund krónur að fá að þreyta prófið. Viðmælandi okkar
hjá dómsmálaráðuneytinu sagði að fyrir um tíu árum hafi u.þ.b. 20 manns
þreytt prófið árlega og að meðaltali fimm þeirra náð. I dag er aðsóknin
mun minni og þeir sem ná enn færri.
Reglur um löggilta skjalaþýðendur og dómtúlkendur eru svohljóðandi:
H 1. gr. Með dómtúlki og skjalaþýðanda er í lögum þessum átt við þann
sem öðlast hefur löggildingu til að annast túlkun fyrir dómi og þýðingu
skjala sem hafa réttarlegt gildi.
□ Dómtúlkar og skjalaþýðendur eru opinberir sýslunarmenn. Njóta þeir
réttinda og bera skyldur samkvæmt því.
■ 2. gr. Rétt til að öðlast löggildingu sem dómtúlkur eða skjalaþýðandi
hefur sá sem fullnægir þessum skilyrðum:
a. Er lögráða og svo á sig kominn andlega að hann sé fær um að annast
túlkun og þýðingar.
82
d .ýSr/ydiá — Tímarjt i>ýðenda nr. 7 / 2003