Jón á Bægisá - 01.09.2003, Blaðsíða 20

Havah Ha-Levi
þær einhvers konar sendiboðar hinna eða tengiliðir þorpsins við umheim-
inn. Þær gengu oft um samyrkjubúið og ég man ekki eftir að þær gerðu
annað en að tína moskurósarblöð eða khúbeizablöð, sem mikið óx af í veg-
köntunum. Þegar við spurðum hvers vegna þær tíndu moskurósirnar var
okkur sagt að arabarnir syðu af þeim laufin og borðuðu þau. Þannig atvik-
aðist það, að það fyrsta sem ég vissi um araba var að þeir borða khúbeiza.
Auðvitað vissi ég líka að þeir riðu úlföldum, úlfaldalestir áttu iðulega leið
um kíbbúts okkar og áðu þar stundum. Ég vissi líka að þeir riðu ösnum
eftir hvíta veginum sem sennilega nær á heimsenda. En á þessum tímum
voru hér einnig breskir hermenn úr hernámsliðinu og ástralskir hermenn
(þetta var á dögum síðari heimsstyrjaldarinnar) og því greiptist það í
barnshug minn að landið ísrael værum við og svo ýmsir sem hér ættu leið
um: Arabar, Bretar, Astralíumenn.
Um þetta leyti hurfu þeir allir og ég veitti því eiginlega enga athygli.
Auðvitað var mikið rætt um brottför Breta í útvarpinu og innan samyrkju-
búsins. En hvað hitt varðar - að Hadídja og Hanífa hættu að láta sjá sig -
þá er ætíð svo margt sem gerist í veröld barnsins, að það tekur því sem
sjálfsögðum hlut að fólk birtist og hverfi af sjónarsviðinu. Seinna komst ég
að því að þorpið hafði verið jafnað við jörðu og ég varð dálítið hrædd. Ég
gleymdi þessu þó brátt og mörg ár liðu uns Sarkas kom mér aftur fyrir
sjónir sem bústaður lifandi fólks.
Samyrkjubúið gerði þorpsrústirnar að ruslahaug. Ég veit ekki hver fyrst
uppgötvaði að í miðjum rústunum, rykinu og ólyktinni stóð mórberjatré.
Risastórt mórberjatré sem bar á sumrin afarstór ber, svartblá og gómsæt.
Mórberjatrén á samyrkjubúinu voru vökvuð of milcið og það var svolítið
vatnsbragð af berjunum, þau voru líka of há til þess að hægt væri að klifra
upp í þau. En þetta mórberjatré var lágvaxið og breiddi úr limi sínu og
greinarnar svignuðu undan berjunum og það gladdi litla stúlku sem var
hæglát og heldur stirðbusaleg en var sólgin í mórber. Þannig atvikaðist
það, að við fórum á hverjum laugardegi að mórberjatrénu, stóðum tímun-
um saman undir því og átum berin og komum heim berjablá í framan og
um hendurnar af dökkum mórberjasafanum. Aldrei, ekki í eitt einasta
skipti, meðan við stóðum þarna í rústunum og rykinu undir brennandi
geislum sólarinnar, töluðum við eða hugsuðum um íbúa Sarkas sem hér
höfðu átt heima: Hvar eru þeir? Hvað varð um þá? Hvers vegna hurfu þeir
á brott?
Ur fimmtán ára fjarlægð, eftir fimmtán ára pólitíska þrautagöngu, horfi
ég á þessi börn úða upp í sig mórberjum í rústum af gereyddu þorpi, og ég
get ekki skilið okkur. Hvernig gátum við þetta? Hví vorum við slegin þess-
ari blindu?
18
fa/i á - Tímarit i>ýðenda nr. 7 / 2003