Orð og tunga - 01.06.2005, Side 137

Umsagnir um bækur
135
en eitt tungumál. íslenski hlutinn, bls. 141-146, er eftir Ástu Svavars-
dóttur og Guðrúnu Kvaran. í honum er getið 27 rita frá tímabilinu
1962-1996 eftir íslenska og erlenda höfunda, og fljótt á litið er þar að
finna flest eða allt það sem markvert má teljast af skrifum um ensk
áhrif á íslenskt nútímamál. Til samanburðar má geta þess að í danska
hlutanum er fjallað um 24 verk og í þeim norska um 55 verk; í öðr-
um skrám allt frá tveim ritum í þeirri sem knöppust er að innihaldi
(albanska) upp í 246 (franska). Hverjum titli fylgir stutt lýsing (og
í nokkrum tilfellum mat) á megininntaki verksins. I lok bókarinnar,
bls. 251-258, eru efnisorða og orðaskrá, sameiginlegar fyrir allar rita-
skrárnar.
English in Europe. Edited by Manfred Görlach. Oxford Uni-
versity Press, Oxford, New York 2002. ISBN 0-19-823714-6.
(ISBN 0-19-927310-3, pappírskilja, 2004). viii + 339 bls.
í þessum hluta verksins eru 16 ritgerðir um Evrópumálin sem að ofan
var getið, auk inngangs sem tekur á sögu, eðli og einkennum áhrifa
eins tungumáls á annað, einkum áhrifum ensku á önnur Evrópumál.
íslenski hlutinn, „Icelandic", bls. 82-107, er eftir Guðrúnu Kvaran
og Ástu Svavarsdóttur. í fyrsta kafla, „History of language contact" og
undirköflum hans, er grein gerð fyrir sögu enskra áhrifa á íslensku og
m.a. fjallað um hvers eðlis áhrifin hafa verið, hvaðan orð hafa borist
(úr bandarískri eða breskri ensku; gegnum dönsku) o.fl. í 2. kafla,
„Pronunciation and spelling", er gerð allnákvæm grein fyrir fram-
burði og stafsetningu enskra tökuorða. í 3. kafla, „Morphology", er
m.a. fjallað um aðlögun enskra tökuorða að beygingu í íslensku. í 4.
kafla, „Meaning", er fjallað um merkingu tökuorða, merkingarblæ-
brigði og merkingarbreytingar. í 5. kafla, „Usage", er í stuttu máli
greint frá notkun og stílgildi enskra tökuorða í íslensku. 16. og 7. kafla,
„Forms of linguistic borrowing and their categorization" og „The fut-
ure of Anglocisms", eru áhrif ensku í nútíð og framtíð stuttlega rædd
með hliðsjón af og í ljósi málvöndunar og nýyrðasmíðar. Ritgerðinni
lýkur með ritaskrá þar sem taldar eru rúmlega 30 heimildir. í lok bók-
arinnar, bls. 330-339, eru efnisorða, nafna og orðaskrár, sameiginlegar
ritgerðunum og inngangi.
Verulegur fengur er að ritunum þremur sem hér var fjallað um. Orða-
bókin er vissulega ekki gallalaus en þrátt fyrir ýmsar takmarkanir