Skagfirðingabók - 01.01.2010, Page 79

79
ÆSKUMINNINGAR FRÁ SAUÐÁRKRÓKI OG ÚR HEGRANESI
en komið var inn á Lákabyrgisás utan
við Beingarð, að Siggi frændi, sem enn
var vinnumaður á Ríp, sá að gemling­
arnir þaðan eru að renna upp ásinn
austan við Barnatjörnina sem er upp af
Beingarði. Þeir voru þá enn á húsi og
þurfti nú að fara fyrir þá og reka heim
að Ríp. Til þess var enginn laus nema
ég og var ég fús fararinnar enda vanur
að eltast við fé og hross. En nú sá ég
mér leik á borði. Ekki gæti ég hlaupið
á eftir fé með pela og túttu í vasanum,
vísast væri að hann týndist. Allir sáu
að ég hafði lög að mæla og ég losnaði
við pelann og hljóp nú léttur í spori
fyrir féð og kom með það heim í Ríp
um sama leyti og Ármann kom þang­
að með strákana. Á Ríp héldum við
svo til í nærri þrjár vikur, þar til fólkið
flutti frá Hamri. Áreiðanlega hefur
verið þröngt að taka við stórri fjöl­
skyld u í húsrými sem ekki var mikið
fyrir. En um slíkt var ekki fengist á
þeim árum. Algengt var að tveir svæfu
í sama rúmi og hefðu ungling til fóta.
Á Ríp
Gísli bóndi og Sigurlaug áttu tvo syni:
Guðmund, sem var milli tektar og
tvítugs, og Valtý, sem var tveim árum
yngri en ég. Á hinum helmingi Rípur
bjó Þórarinn Jóhannsson, fósturbróðir
Gísla, og Ólöf Guðmundsdóttir frá
Ási, systir Sigurlaugar. Börn þeirra,
sem fædd voru: Ragnheiður 10 ára,
Jóhanna 8 ára, Ólafur 6 ára, Gunn­
laug ur 4 ára, Kristín Hulda 3 ára og
Þórður ársgamall. Það var því nóg af
krökkum á líku reki að leika við og
gaman að kynnast verðandi nágrönn­
um.
En nú var lífið mér ekki tómur leik­
ur lengur. Margt þurfti að gera á
Hamri þó við værum ekki flutt. Moka
úr skítahlössum á túninu og vinna á
því sem kallað var. Slóðadraga með
gaddavírsherfi með torfum á, sem
hest ur dró og þurfti að teyma hestinn
hring eftir hring til að mylja áburðinn
niður í túnið. Síðan þurfti að raka yfir
með hrífu eða kláru og var hesturinn
með herfinu aftaní teymdur eftir röst­
inni, jafnframt því að henni var rakað
undan hallanum, væri halli á túninu.
Þetta átti við á sléttu túni, en þar sem
þýfi var dugðu ekki þessar aðferðir.
Þar var áburðurinn, sem var venjulega
sauðatað, „malaður“ í skítakvörn og
síðan ausið úr trogi á þúfnakollana.
Líka þurfti að stinga upp kartöflu­
garðinn sem var sunnan undir Hamrin­
um og setja niður í hann. Var malað
sauðatað í garðinn og dreift áður en
hann var stunginn upp. Þá þurfti að
stinga taðið út úr fjárhúsunum, bera
það til dyra og aka því í hjólbörum út
á hólana til þerris. Kljúfa hnausana í
mátulegar flögur, 2­3 sm þykkar, og
reisa þær upp til þerris. Ég var flesta
daga með Sigga frænda við þessi störf,
allan eða mestallan daginn. Og vel
man ég að á afmælisdaginn minn, 24.
maí, var ég allan daginn að bera til
dyra í fjárhúsunum á Hamri, daginn
sem ég varð 10 ára.
Hamar, vorið 1929
Ég ætla að gera tilraun til að rifja upp
eftir bestu getu hvernig ég man húsa­
skipun, túnið og umhverfið þetta vor
sem við fluttum þangað. Túninu hall­
aði öllu eða mestöllu móti austri og
suðaustri. Líklega hefur flatarmál þess