Skagfirðingabók - 01.01.2010, Qupperneq 101

101
ÆSKUMINNINGAR FRÁ SAUÐÁRKRÓKI OG ÚR HEGRANESI
var að vera. Við vissum strax að það
hey sem var flatt væri komið út í
„veður og vind“, en um heysætin sem
við settum á reipi og sig væri kannski
einhver von. Við réðum ráðum okkar
og ákváðum að reyna a.m.k. að brjót­
ast ofaneftir og sjá hvernig heysætun­
um reiddi af. Tókum við með okkur
skóflu til að stinga hnausa á heysætin.
Ekki fundum við hestana, en þeim var
sleppt í mýrinni sunnan og neðan við
túnið því þeir höfðu reynt að koma sér
einhvers staðar í höm. Við brutumst
áfram þó við réðum okkur varla. Þeg ar
við komum að Sandinum, smá lænu
sem skilur Hólmann frá fastalandinu,
var vatnið í honum vel í hné en var
annars á þessum tíma rétt í ökla, því
rokið magnaði upp stórar öld ur á
kvísl inni og hrakti þær upp á Sand­
inn. Þegar við komum þar sem
bólstrar nir áttu að vera, voru sumir
þeirra horfnir en af öðrum voru eftir
smábeðjur, en efri hluti sætisins var
þar nokkru fjær og hékk í reipunum,
með hnausana í báðum endum. Veðrið
hafði skollið á þeim og skipt þeim í
sundur, sennilega í fyrstu hrinunni og
barið síðan niður. En fimm eða sex
sæti höfðu staðist þetta og á þau stung­
um við þykka og breiða hnausa sem
við röðuðum á mæninn. Þar sem hey­
flekkirnir voru sást nú vart strá eftir,
og þar sem höfðu verið 20 sleðar af
blautri stör, var sama sagan. Hér var
þýðingarlaust að dvelja lengur í roki
og myrkri og snerum við heim við svo
búið.
Undir hádegi snerist vindur heldur
til vesturs og fór þá aðeins að lægja. Þá
var ekki til setu boðið. Nú skyldi reynt
að krafla eitthvað saman af því sem
lam ist hafði niður í skjóli, en svo
hagaði til, einkum á norðvesturbakka
Hólmans, að þar voru óslegnir rindar
með hrossanál og dokkir á milli norðan
við þurrkvöllinn. Þarna gátum við
kraflað heilmikið upp sem við ýmist
bundum í bagga eða settum í sæti og
tyrfðum niður. Og á austurbakkanum,
þar sem starardyngjurnar höfðu verið,
kom í ljós að slatti af þeim hafði lent í
kíldragi eða dokk ofan við bakkann.
Það var kraflað upp úr vatninu og
breitt aftur til þerris. Í Vötnunum
sjálfum gafst á að líta. Þau voru þykk
af heyi á reki og um allar eyrar voru
þykkar flóðrastir. Talið er fullvíst að í
þessu aftakaveðri hafi fokið fleiri
hundr uð eða þúsund hestburðir af heyi
á Skagafjarðareylendinu, sem og um
allt land. Í þessu veðri fórst franska
hafrannsóknaskipið Pourquoi­Pas? við
Mýrar (16. september 1936) og öll
áhöfnin drukknaði, utan einn maður
sem bjargaðist á yfirnáttúrlegan hátt.
Við vorum búnir að slá og binda í
bindi og reisa upp í hrauka meirihlut­
ann af bygginu á Kotinu. En það sem
óslegið var fór illa. Það þreskti storm­
urinn niður í moldina svo að hálm­
urinn var einn eftir. Við reyndum að
tína eða sópa dálitlu upp handa hænsn­
unum, en það var nú minnst af því
sem náðist. Og þar hef ég séð mestan
músagang um haustið og fram eftir
vetri. Það var eins og allur músafans­
inn í Nesinu hefði mælt sér þar mót.
Hamarsland girt
Mæðiveikin, eða Deildartunguveik in
eins og hún var líka kölluð, breiddist
út á árunum upp úr 1930 og varð hin
versta plága. Reynt var að stöðva hana
með varnarlínu við Blönd u en það
tókst ekki. Nú var ákveðið að koma