Skagfirðingabók - 01.01.2010, Side 109

109
SR. BJÖRN JÓNSSON, AKRANESI
HÓGLÁTUR SNILLDARMAÐUR
Þættir úr lífi og starfi Eggerts Jóhannssonar
frá Vindheimum, fyrrverandi ritstjóra í Vesturheimi
____________
Stór hópur Íslendinga tók þá örlaga­
ríku ákvörðun á síðustu áratugum 19.
aldar að kveðja ættjörð sína fyrir fullt
og allt og hefja nýtt líf á fjarlægum og
framandi slóðum. Um miðja öldina
var nokkur óvissa um hvert halda
skyld i. Brasilía var þá ýmsum ofarlega
í huga, en lítið varð þó úr landnámi
þar.
Upp úr 1870 fóru margir að horfa til
Norður­Ameríku og varð það úr, að
flestir lögðu leið sína til Kanada. Fyrsti
stóri hópurinn fór árið 1876, flestir til
hinnar nýstofnuðu Íslendinganýlendu
í Manitoba, sem hafði hlotið nafnið
Nýja­Ísland. Fjölmennastir í þeim
hóp i, sem alls var 1.190 samkvæmt
vesturfaraskrá, voru Norð­Mýlingar,
297 manns, en Skagfirðingar litlu
færr i eða 253 alls. Það lætur því að lík­
um að mikil blóðtaka var úr þessum
tveimur sýslum, ekki síst þegar haft er
í huga, að þarna var að langmestu leyti
um að ræða fólk á besta aldri sem tók
sig upp ásamt börnum sínum.
Þegar ég í huganum horfi yfir hinn
fjölmenna hóp Skagfirðinga, sem
þarn a er að kveðja kæra heimabyggð,
„fjörðinn fríða“, langflestir í hinsta
sinn, þá verður mér sérstaklega star­
sýnt á unglingspilt, sem þarna var,
ásamt foreldrum sínum og systkinum,
að halda á vit hins óþekkta sem í
vænd um var. Hann heitir Eggert Jó­
hannsson frá Steinsstöðum í Tungu­
sveit. Hann er elstur fimm systkina, á
16. ári, þegar hér er komið sögu. Yngr i
eru Arnfríður, Jóhannes, Árni og
Hólm fríður Rósa. Foreldrar þeirra eru
hjónin Jóhann Jóhannsson og Arn­
fríður Jóhannesdóttir, bæði Skag­
firðingar og náskyld (Skagfirskar ævi­
skrár 1850–1890 II). Einn bræðranna,
Jóhannes, andaðist bóluveturinn 1876,
hin komust öll til fullorðinsára.
Fjölskyldan sigldi frá Sauðárkróki
með útflutningsskipinu Veróna um
mánaðamótin júlí­ágúst. Jafnskjótt og
komið var á land í Kanada var haldið
til Nýja­Íslands. Þá um haustið settist
fjölskyldan að við Íslendingafljót suð­
vestur af Riverton, og nefndi Jóhann
bæ sinn Vindheima eftir fæðingarstað
sínum í Skagafirði. Fyrsti veturinn,
sem fjölskyldan átti í þessum nýju
heimkynnum, var hinn svonefndi bólu­