Skagfirðingabók - 01.01.2010, Síða 119

119
HÓGLÁTUR SNILLDARMAÐUR
Vorið 1900 bauðst honum svo allt í
einu lífvænlegri staða, en þar var um
að ræða skrifarastörf í landskjalastofu
(Land Titles Office) Manitobafylkis.
Eftir það dró hann sig að miklu leyti
út úr öllum félagsskap og var mjög
lítið eða ekkert við opinber íslensk
mál riðinn upp frá því. En hin nýju
störf sín leysti hann af hendi með
mikilli vandvirkni og óbrigðulli sam­
viskusemi, eins og allt annað, sem
hann tók sér fyrir hendur og fékkst við
á ævileið.
Í trúmálum mun Eggert hafa verið
frjálslyndur. Annars talaði hann mjög
sjaldan um trúarbrögð og hélt sér al­
veg utan við öll kirkjumál, sem þá
voru þó mjög ofarlega á baugi meðal
Vestur­Íslendinga. Hann þekkti vel
ýmsa presta og mat þá mikils, svo sem
congregationalprestinn J. B. Silcox,
sem hann hlýddi gjarnan á og dáði,
einnig sr. Rögnvald Pétursson í
Winni peg og sr. Kjartan Helgason í
Hruna. En álit hans á mönnum fór
ekki eftir því, hvaða kirkju þeir heyrð u
til, heldur eingöngu eftir mannkost­
um þeirra og gáfum.
Ef til vill kemur trúarafstaða Egg­
erts hvergi skýrar fram en í bréfi sem
hann sendi Stephani G., vini sínum,
skömmu eftir að Gestur sonur hans
hafði látist af slysförum. Stephan orti
eitt sinna fegurstu ljóða um þennan
hjartfólgna son sinn látinn. Þar skrifar
Eggert af djúpri og opinskárri ein­
lægni: „Ég las kvæðið „Gestur“ og
þótti bæði mikið og fagurt. Mér þótti
vænt um að sjá þar móta fyrir minni
skoðun á einu atriði, því, – þeir, sem
farnir eru á undan, eru í rauninni ekki
farnir neitt, ekki spor. Þeir eru hjá
manni eftir sem áður að reyna til að
ráða með og hjálpa, en við svo
jarðneskir, að við hvorki sjáum, heyr­
um eða skiljum þá. Ef til vill er þetta
„andatrúarvíma“, en ég get ekki við
hana ráðið. Hún fylgir mér, hvort ég
vil eða ekki, sjálfsagt af því mér þykir
hugmyndin svo falleg, og komið hefir
það fyrir, að mér hefir fundist ég hafa
virkilegt gagn af þessari ímyndun, –
þessari trú, ef vill.“ Það er kannski
veik trú, sem þarna talar, en hún er
opinská, einlæg og hrein, eins og bréf­
ritarinn ávallt kom til dyra.
Ég sagði áðan, að eftir að Eggert
hvarf úr ritstjórnarstóli hafi hann lítt
gefið sig að opinberum málum, og það
er rétt. Hann sneri sér næstu árin að
sérstöku hjartans máli, því stórvirki að
koma í framkvæmd útgáfu á öllum
ljóðum vinar síns, Stephans G. Steph­
anssonar. Var það geysimikið, dýrt og
vandasamt verk, en Eggert og nokkrir
fleiri nánir vinir og aðdáendur Steph­
ans sneru bökum saman, hófust handa
og leiddu útgáfumálið til farsælla
lykt a með útgáfu þriggja fyrstu bind­
anna af Andvökum á árunum 1909–
1910. Meðan á undirbúningi stóð
voru útgefendurnir í stöðugu bréfa­
sambandi við skáldið, auk þess sem
hann fór í langt ferðalag um Íslend­
ingabyggðir, þar sem hann las upp úr
ljóðum sínum. Ég fæ ekki betur séð,
en að Eggert hafi runnið á vaðið í sam­
bandi við útgáfu ljóðanna. Í bréfi dag­
settu í Winnipeg 4. september 1906
kemst hann m.a. svo að orði:
„Heiðraði vin.
Innilega þökk fyrir „Eftirskriftina“,
um daginn. Hún gaf mér tækifæri
til að grufla, og eins og náttuglan
hefi ég mikla náttúru til að grufla.