Skagfirðingabók - 01.01.2010, Qupperneq 167
167
SKÍN VIÐ SÓLU SKAGAFJÖRÐUR
Kvennaskólahúsið við Austurvöll (síð
ar nefnt Sjálfstæðishús) fyrir Þóru og
Pál Melsteð 1878. Það stórhýsi setti
mikinn svip á bæinn, og stendur enn.
Það var mikið um dýrðir í Reykjavík
um helgar, þegar vel viðraði á síðasta
áratugi 19. aldar. Árni Thorsteinson
tónskáld segir um tónlistarlífið þar:
Við höfðum Jónas Helgason, er stofn
aði söngflokkinn Hörpu. En Helgi
bróð ir hans stjórnaði lúðrasveitinni.
Þeir bræður voru helztu sönglistar
frömuðir bæjarins og sömdu mörg
lög, sem kunnugt er, er náðu miklum
vinsældum meðal almennings. Helgi
stjórnaði lúðrasveitinni oft á Austur
velli á sunnudögum á sumrin, en
áheyr endur hlustuðu á og gengu
kringum völlinn, eins og tíðkazt hefir
fram á þenna dag.39
Sigurður Magnússon læknir var mikill
söngþröstur. Hann var í söngfélagi
barnaskólans í Reykjavík og síðar í
Hörpu og sat 25 ára afmælisfagnað
þessa elzta og fyrsta söngfélags lands
ins. Sigurður ritar svo:
Við það tækifæri var haldin át og
drykkjuveizla mikil á Hótel Alex
andra og söngstjóra og kennara, Jón
asi Helgasyni, færður gullbúinn takt
stokkur úr fílabeini. Hamingjan má
annars vita, hvílíkan hátónalista
mann gamla Frón, að eg ekki segi all
ur heimurinn, hefur misst við þessar
aðgerðir Jónasar.40
Helgi Helgason hætti húsasmíðum
1889 og gerðist kaupmaður í Reykja
vík, gaf sig og að þilskipaútgerð, þil
skipasmíði og brúasmíði. Hann sat í
ýmsum nefndum og ráðum í Reykja
vík og var lengi slökkviliðsstjóri.
Hann fór vestur um haf upp úr alda
mótum og dvaldist í Kanada á annan
áratug og stofnaði lúðrasveit meðal
Íslendinga vestra. Hann settist aftur
að í Reykjavík og lézt þar 1922.41
Helgi og Guðrún kona hans eignuðust
sjö börn, sem á legg komust. Hér
verður aðeins fjallað um Sigurð Helga
son söngstjóra og tónskáld, sem í
daglegu tali meðal kunnugra gekk
undir nafninu Sigurður Helgason, en
hann ritaði sig meðal enskumælandi
manna H. S. Helgason.
Helgi Sigurður fæddist í Þingholts
stræti 11 í Reykjavík 12. febrúar
1872. Kornungur fékk hann orð á sig
fyrir áhuga sinn á tónlist, sérstaklega
söng. Hann stundaði nám í barna
skólanum í Reykjavík og síðar um
sinn við Lærðaskólann, en hvarf frá
námi, lagði í þess stað alla stund á
sönglist og orgelleik.42
Hljóðfæraslátt og söng nam Sig
urður hjá Jónasi föðurbróður sínum,
Steingrími Johnsen söngkennara
(1846–1901) og Önnu Sigríði Thorar
ensen (um 1845–1921), konu Péturs
Péturssonar (um 1842–1909), móður
dr. Helga Pjeturss (1872–1949). Hún
var um árabil aðalpíanókennari bæj
arins.
Heimild greinir frá því, að Sigurður
hafi verið „um fermingu“, eða „innan
við fermingu“ þegar hann var sendur
til sumardvalar til venzlafólks, sem
búsett var að Ríp í Hegranesi, síra
Árna Þorsteinssonar (1851–1919) og
konu hans, Ingibjargar Valgerðar Sig
urðardóttur (1848–1925) í Þerney.
Hún var systir Guðrúnar konu Helga
Helgasonar.