Hjúkrun: tímarit Hjúkrunarfélags Íslands - 01.03.1984, Blaðsíða 6

42 eða 13% ofdrykkjukonur,
128 eða 40% konur sem drukku í
hófi.
152 eða 47% konur sem drukku
sjaldan eða aldrei
Ofdrykkjukonur drukku allt að 174
ml af hreinu áfengi daglega en 31%
drukku jafnaðarlega milli 240-480
ml á dag.
Fylgnin á milli drykkju mæðranna á
meðgöngutíma og ályktana af rann-
sóknum þessara nýbura eru kynnt-
ar í eftirfarandi töflu.21
Sambandið miili nokkurra þátta
líkamsástands og áfengisneyzlu mæðra
Drykkjuvenjur móður á meðgöngutíma
Ástancl nýburans Lítil sem engin Hófdrykkja Ofdrykkja Markt. skv. 2
drykkja — testi.
Fj.= 152 47% Fj-= 128 40% Fj.= =42 13%
Eðlilegt 99 65% 82 64% 12 29% P .001
Vanskapanir: veigamiklar 5 3% 3 2% 5 12% P .01
veigalitlar 8 5% 15 12% 7 17% P .01
Lítil og slöpp 14 9% 5 4% 10 24% P .001
Fædd fyrir tímann 7 5% 4 3% 7 17% P .001
Næsta tafla21 sýnir einkenni á börn- 15 börnum drykkjukvenna sem
um ofdrykkjukvenna sem minnk- minnkuðu drykkjuna voru 10 börn
uðu áfengisneyzluna eftir 6 mánaða eðlileg á móti 2 af 27 börnum hinna
meðgöngu og hinna sem héldu sem drukku stöðugt og er þetta
áfram drykkju alla 9 mánuðina. Af mjög marktækur munur.
Samhengið milli nokkurra þátta líkamsástands nýbura ofdrykkju-
kvenna og breytingu á drykkjumynstri þeirra fyrir 6. mánuð með-
göngu.
Ástand nýburanna Drykkja minnkuð Stöðug ofdrykkja
stórlega eða hœtt allan tímann
Fjöldi=42 Fjöldi=15 Fjöldi=27
Eðlileg 10 67% 2 7%
Vanskapanir
veigamiklar 1 7% 4 15%
veigalitlar 0 7 26%
Vaxtatruflanir
lítil og slöpp 0 10 37%
fædd fyrir tímann 0 7 26%
Þrátt fyrir aðferðafræðilegan mis-
mun þá sýna börn sem fengið hafa
áfengi í móðurkviði og við brjósta-
gjöf venjulega ofvirkni, skerta
námsgetu og aukna vínlöngun er
fram líða stundir. Sú tilgáta hefur
verið sett fram að ofvirkni sem
minnkar með þroska, þekkingar-
og námsörðugleikar sem haldist
4 HJÚKRUN 7« - 60. árgangur
einnig óbreyttir einkenni einnig of-
virk börn og börn með vægar heila-
skemmdir (MBD, Minimal Brain
Damaged).
Fráhvarfseinkenni hafa fundist og
þeim verið Iýst hjá nýfæddum börn-
um þar sem mæðurnar voru alvar-
Iega drykkjusjúkar.18 Fráhvarfsein-
kennin voru athuguð hjá 6 nýbur-
um drykkjusjúkra mæðra. Þessar
mæður önguðu af víni í fæðingu og
viðurkenndu allar mikla áfengis-
neyzlu í mörg ár. Þessir nýburar
höfðu allir FAS einkenni. Mest
áberandi fráhvarfseinkennin voru:
óróleiki og titringur, viðbrigðni við
hávaða, þaninn kviður og krampar.
Ef konan hættir drykkju á 2. tíma-
bili meðgöngunnar og fær alvarleg
fráhvarfseinkenni þá mætti ætla að
fóstrið biði skaða af bæði hvað við
kernur hinum Iífeðlisfræðilegu og
efnaskiptalegu þáttum. Með rann-
sóknum Rosett’s ’7821 hefur þó
verið sýnt fram á að svo þurfi ekki
að vera. Tveir sjúklingar, sem
höfðu drukkið einn pela af vodka
daglega, hættu drykkjunni á öðru
tímabili meðgöngu. Þeim var gefið
chlordiapoxide í viku til þess að
koma í veg fyrir fráhvarfseinkenni.
Engin sjúkleg áhrif komu í Ijós
þegar fylgst var með hjartslætti hjá
fóstrunum né heldur fannst neitt
sjúklegt við nákvæma skoðun á
taugakerfi þeirra síðar á fæðingar-
deildinni.
FAS er ekki bundið þjóðfélags-
stéttum og hefur komið fram hjá
ríkum sem fátækum, menntuðum
sem ómenntuðum. Little o. fl.14
töluðu við 162 vanfærar konur sem
komu til skoðunar á heilsugæslu-
stöð fyrir millistéttarfólk. Af þess-
um fjölda kom fram að 7% drukku
30 ml af áfengi daglega áður en þær
urðu vanfærar en aðeins 2%
drukku fyrstu þrjá mánuði með-
göngunnar og 2% drukku þrjá síð-
ustu mánuði meðgöngunnar. Sam-
fara minnkaðri áfengisneyzlu fyrstu
þrjá mánuði átti sér einnig stað
álíka minnkuð kaffidrykkja.
Konur sem eru líkamlega eða and-
lega háðar áfengi viðhalda oftast
sömu áfengisneyzlu um meðgöng-
una.
Víðtæk könnun hefur verið gerð á
öðrum utanaðkomandi þáttum eins
og vannæringu, streitu og lélegu
húsnæðú Oftast- helst drykkja
móður í hendur við aðra áhættu-