Hjúkrun: tímarit Hjúkrunarfélags Íslands - 01.03.1984, Blaðsíða 40

Þórólfur Þórlindsson
Um menntamál
hjúkrunarfræðinga
Niðurstöður úr könnun á málefnum
hjúkrunarfræðinga í Hjúkrunarfélagi íslands
Allmiklar umræður voru fyrir 3—4 árum um skort á hjúkrunarfrœðingum til starfa. Sem dæmi um
skortinn má nefna, að 1981 þurfti að loka deildum að hluta á Borgarspítalanum. Ýmsar skoðanir voru á
lofti um ástæður þess hversu illa gekk að fá hjúkrunarfræðinga í fullt starf. Margir álitu, að lág laun og
erfið vinna væru helstu ástæðurnar. Óhætt er að segja, að óvenjuleg samstaða hjúkrunarfræðinga í
kjarabaráttunni 1982 hafi styrkt þessa skoðun. Hins vegar vantaði áreiðanlegar upplýsingar um þessi mál.
Sú hugmynd var rædd í stjórn Hjúkrunarfélags íslands 1981, að æskilegt væri að kanna afstöðu hjúkr-
unarfræðinga til starfsins, varðandi laun, vinnuálag o. m. fl. Pað var svo afráðið síðari hluta árs 1981, að
fela Þórólfi Þórlindssyni, prófessor við félagsvísindadeild Háskóla íslands, aðframkvœma þessa könnun.
Verkið var unnið þannig að þrír félagar úr stjórn HFÍ, Sigrún Óskarsdóttir, Anna Sigríður Indriðadóttir,
Sigríður Austmann Jóhannsdóttir ásamt Björgu Guðmundsdóttur, gerðu uppkast að spurningalista, sem
Þórólfur studdist við, við gerð hins endanlega lista. Hjúkrunarforstjórum Borgarspítala, Landakotsspítala
og Landspítala var gefinn kostur á að koma á framfæri spurningum á listann.
Um það bil 500 félagsmenn HFÍ fengu spurningalistann sendan eftir að könnunin hafði verið rækilega
kynnt í fréttablöðum HFÍ. Þá var hringt tvisvar sinnum til allra og þeir hvattir til þátttöku. Þrátt fyrir þetta
voru heimtur á útfylltum listum ekki eins góðar og vonir stóðu til.
Þórólfur hefur nú unnið úr spurningalistunum margvíslegar upplýsingar. Hann hefur fallist á að skrifa
tvær greinar í „Hjúkrun“ og birtist sú fyrri íþessu blaði.
Anna Sigríður Indriðadóttir
Eins og mörgum hjúkrunarfræðingum mun vera kunn-
ugt hefur stjórn Hjúkrunarfélags íslands látið gera
könnun á högum félaga sinna. Niðurstöður könnunar-
innar liggja nú fyrir og verða þær kynntar í næstu heft-
um Hjúkrunar. Umrædd könnun er all umfangsmikil
eins og sjá má af því að hún tekur til 338 atriða (vari-
ables). Það gefur því auga leið að ekki er hlaupið að því
að gefa stutt yfirlit yfir niðurstöður. Slík umfjöllun yrði
óhjákvæmilega heldur yfirborðskennd. Það bætir ekki
úr skák að flestir grundvallarþættir rannsóknarinnar
eru innbyrðis nátengdir og fléttast þannig saman í
raunveruleikanum að erfitt er að draga skynsamlegar
ályktanir af einstökum einangruðum niðurstöðum.
Skynsamlegar heildarniðurstöður fást því aðeins að
34 HJÚKRUN 7m - 60. árgangur
tekið sé tillit til margra þátta samtímis. Slík umfjöllun
tekur óhjákvæmilega allmikið rúm. Ég hef því brugðið
á það ráð að skipta rannsókninni upp í nokkra megin-
kafla eða svið. Niðurstöður verða kynntar þannig að
eitt svið verður tekið fyrir í einu og því gerð nokkur
skil. Eins og ráða má af framansögðu hefur þessi að-
ferð þær takmarkanir að tekið er tillit til færri þátta en
æskilegt væri. í þessari grein ætla ég að fjalla um
framkvæmd könnunarinnar og nokkrar niðurstöður er
tengjast menntamálum hjúkrunarfræðinga. í næstu
grein verður síðan fjallað um vinnuskilyrði og ýmsa
þætti sem tengjast atvinnumálum hjúkrunarfræðinga
og um hjúkrunarfræðingaskortinn.