Morgunblaðið - 23.03.2018, Qupperneq 72

72 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 22. MARS 2018
Einar Falur Ingólfsson
efi@mbl.is
Þrír myndlistarmenn hafa verið
valdir til að vinna áfram tillögur að
framlagi Íslands til næsta
Feneyjatvíærings, sem verður opn-
aður í maí 2019. Það eru þær Elín
Hansóttir, Hekla Dögg Jónsdóttir
og Hrafnhildur Arnardóttir sem
kallar sig Shoplifter.
Kynningarmiðstöð íslenskrar
myndlistar (KÍM) auglýsti eftir til-
lögum að sýn-
ingu í íslenska
skálanum á
tvíæringnum og
bárust alls 17 til-
lögur frá lista-
mönnum og sýn-
ingarstjórum.
Björg Stefáns-
dóttir, fram-
kvæmdastjóri
KÍM, fagnar því
hversu margar og fjölbreyttar til-
lögur bárust og segir fjölda um-
sókna bera glöggt vitni um þann
metnað sem búi meðal myndlistar-
manna og sýningarstjóra til að
taka þátt í þessari meira en ald-
argömlu myndlistarsýningu sem
Feneyjatvíæringurinn er.
Valið á listamönnum var í hönd-
um fagráðs KÍM, sem skipað er
Björgu, Hlyni Hallssyni, safnstjóra
Listasafnsins á Akureyri, og Daní-
el Björnssyni myndlistarmanni, og
gestum ráðsins, þeim Æsu Sigur-
jónsdóttur, listfræðingi, sýningar-
stjóra og dósent í listfræði við HÍ,
og Pari Stave, sýningarstjóra við
Metropolitan-listasafnið í New
York, en hún hefur komið að upp-
setningu allnokkurra sýninga með
íslenskum listamönnum, hér á
landi og vestanhafs. Fóru þau yfir
tillögurnar sautján og völdu um-
sækjendurna þrjá sem halda nú
áfram að þróa tillögur sínar.
Erfitt val
Björg segir val fagráðs hafa ver-
ið erfitt en haft var að leiðarljósi
að verkefnið sem yrði fyrir valinu
ætti erindi í alþjóðlegt samhengi,
gæti vakið athygli og að listamað-
urinn og teymið sem hann vinni
með hafi reynslu í þátttöku al-
þjóðlegra og viðamikilla verkefna.
Þær þrjár sem valdar voru töldust
standast alla þessa þætti og meira
til.
Þær Elín, sem vinnur með sýn-
ingarstjóranum Carson Chan,
Hekla Dögg, ásamt sýningarstjór-
anum Alessandro Castiglioni, og
Hrafnhildur, ásamt sýningarstjór-
anum Birtu Guðjónsdóttur, fá nú
sex vikur til að vinna áfram að
þróun sinna tillagna. Hver þeirra
fær kr. 250 þúsund til að vinna
verkið áfram og koma því á stig
framkvæmdar sem mun hefjast um
leið og lokavalið hefur átt sér stað.
Í júní verður kynnt hver tillagn-
anna þriggja verður valin sem
framlag Íslands á Feneyjatvíær-
ingnum 2019.
Ólíkar umsóknir
Þetta er í þriðja sinn sem sú leið
er farin að auglýsa eftir tillögum
að sýningunni í skála Íslands.
Fyrst var tillaga Christophs Büc-
hel, Moskan, fyrir valinu fyrir
tvíæringinn 2015 og þá sýning Eg-
ils Sæbjörnssonar, Out of Controll,
í fyrra.
„Við höfum verið mjög ánægð
með útkomuna og ákváðum að
gera þetta í þriðja sinn,“ segir
Björg. Hún bætir við að þetta val-
ferli sé ekki endilega varanleg að-
ferð við valið, því geti verið breytt
síðar þótt reynslan af því hafi ver-
ið góð.
Íslenski skálinn verður aftur í
sama húsnæði og Egill setti upp
sýningu sína í fyrra, á eynni Giu-
decca, nokkurra mínútna siglingu
með vatnastrætónum frá Mark-
úsartorginu.
Björg segir að umsóknirnar 17
hafi verið ólíkar og mikil breidd.
„Það að þrjár konur hafi verið
valdar til að þróa hugmyndir
áfram vísar til kynjahlutfallsins í
umsóknunum, 64 prósent af um-
sóknunum voru frá konum,“ segir
hún. Og ekki voru það allt ein-
staklingssýningar því einnig voru
sendar inn tillögur að sýningum
með fleiri en einum listamanni.
„Það var áhugavert að sjá breidd-
ina, og hún eykst með hverju
árinu,“ bætir Björg við.
„Frá upphafi þátttöku okkar ár-
ið 1960 hafa 28 listamenn tekið
þátt í tvíæringnum fyrir Íslands
hönd og fimm þeirra eru konur,
eða 18 prósent. Það eru þær
Steina Vasulka, 1997, svo Rúrí og
Gabríela Friðriksdóttir, 2003 og
2005, Libia Castro með Ólafi
Ólafssyni, 2011, og loks Katrín
Sigurðardóttir árið 2013. Það er
kominn tími á að önnur kona verði
aftur fulltrúi og þessar þrjár eru
allar mjög frambærilegar, enda
hafa þær verið að sýna víða.“
Sú útvalda kynnt í júní
Listakonurnar þrjár munu í maí-
mánuði kynna frekari útfærslu á
væntanlegum sýningarverkefnum
fyrir valnefndinni. „Umsækjendur
og sýningarstjórar kynna verkið
fyrir dómnefndinni, hver fær
klukkutíma til þess og þau sitja
svo fyrir svörum. Þá verður valið
hver fer til Feneyja, þegar tæpt ár
er í opnun sýningarinnar. Fljótlega
verður síðan byrjað að framleiða
verkið. Eitt af því sem hefur
breyst með þessu ferli, frá því sem
áður var, er að þegar listamað-
urinn er endanlega valinn er farið
fram á það að verkið sé nánast
tilbúið til framleiðslu.“
Björg bætir við að verk Egils og
Christophs hafi tekið einhverjum
breytingum í ferlinu fram að sýn-
ingu en unnið hafi verið eftir sama
þræðinum og í upphaflegri tillögu.
Feneyjatvíæringurinn, sem var
stofnaður árið 1895, er viðamesta
alþjóðlega myndlistarsýning sem
sett er upp og sú eina þar sem
hinar ýmsu þjóðir setja upp sýn-
ingar. Árið 2017 tóku 86 þjóðir
þátt, auk annarra mikilsverðra
sýninga sem boðið er upp á á há-
tíðinni. Ríflega 600.000 gestir sóttu
tvíæringinn þá heim á þeim sjö
mánuðum sem sýningarnar voru
opnar.
Þrjár þróa tillögur fyrir Feneyjar
& Myndlistarkonurnar Elín Hansdóttir, Hekla Dögg Jónsdóttir og Hrafnhildur Arnardóttir – Shop-
lifter fá sex vikur til að þróa áfram hugmyndir um sýningu á Feneyjatvíæringnum á næsta ári
„Það er mjög spennandi að fá að
móta áfram tillöguna sem við
lögðum fram,“ segir Elín Hans-
dóttir og bætir við að nú taki þau
Carson Chan sýningarstjóri að
vinna tillöguna ítarlega.
Hún er ekki reiðubúin að lýsa
fyrirhuguðu verki en segist halda
áfram á svipaðan hátt og í verk-
um sínum undanfarin tíu ár, við
„að skapa einhvers konar um-
hverfi, heildarheim, sem fólk
gengur inn í og breytir sýn þess á
umhverfið.“
Verk Elínar bjóða upp á virka
skynjun og upplifun áhorfandans
og svo er einnig í þessari tillögu,
með áherslu „á myndlistarupp-
lifun sem þarfnast ekki endilega
texta til útskýringar. Beina upp-
lifun sem höfðar til skynjunar
mannsins og kveikir meðal ann-
ars spurningar sem lúta að tilvist
okkar,“ segir hún.
Elín kynntist sýningarstjóran-
um Carson Chan fyrst í Berlín
fyrir um fimmtán árum. Hann er
arkitekt og sýningarstjóri og
leggur nú stund á doktorsnám í
Bandaríkjunum. „Ég vann með
honum að verkefni í Marokkó fyr-
ir sex árum,“ segir Elín, en það
var verkið „Mud Brick Spiral“,
sem var hlaðið úr leirmúrsteinum
úti undir beru lofti. „Við höldum
nú áfram með þær hugmyndir, að
nota lífrænt efni sem bygging-
arefni.“ Og hugmyndin að verk-
inu hefur lifað með henni í nokk-
ur ár. „Það hefur ekki verið
almennilegur vettvangur fyrir
það, fyrr en nú. Veðráttan í Fen-
eyjum, hitinn og rakinn, býður
upp á að við getum notað plöntur
þar sem byggingarefni,“ segir El-
ín og bætir við að sex vikur til að
þróa verkið áfram sé knappur
tími. „En það er mjög spennandi
að fá að taka þátt í þessu og þróa
hugmyndina áfram.“
Breytir sýn á umhverfið
Morgunblaðið/Einar Falur
Upplifun Elín Hansdóttir á sýningu sinni Simulacra í i8 galleríi í fyrra.
Björg
Stefánsdóttir
Sýning Lauru Andrés Esteban,
Romantic Mooning, verður opnuð í
dag kl. 18 í Listastofunni í JL-
húsinu við Hringbraut. Esteban er
spænskur listamaður og ljósmynd-
ari sem hefur búið í Reykjavík í
fjögur ár og helstu áhugamál henn-
ar eru ljósmyndun, myndskreyt-
ingar, grænmeti, skop og að hafna
öllu kjaftæði, skv. tilkynningu.
Um sýningu hennar segir: „Strax
í barnæsku lærum við hvernig ástin
er og virkar. Hvernig eigi að ná sér
í konu og hvernig eigi að tæla karl.
Hvernig eigi að fara á stefnumót,
hvar mörkin liggi þegar kemur að
því að sýna annarri manneskju at-
hygli. Romantic Mooning er gam-
ansamt svar við þrýstingi fjölmiðla
um staðalímyndina.
Þrýstingur utan frá á persónu-
legar og tilfinningalegar skoðanir
fólks og að þær rúmist í litlum
súkkulaðikassa eru ekki bara fá-
ránlegar heldur jafnframt rangar.“
Esteban gerir út heimasíðuna
landresesteban.com.
Romantic Mooning
í Listastofunni
Rómantík? Þessi skondna ljósmynd
fylgdi tilkynningu um sýningu Esteban.
Erlingskvöld verður haldið í kvöld
kl. 20 í Bókasafni Reykjanesbæjar
en slík kvöld eru haldin reglulega
til heiðurs fyrrverandi bæjarlista-
manni Keflavíkur, Erlingi Jóns-
syni.
Þrír rithöfundar lesa úr verkum
sínum: Bubbi Morthens, Kristín
Helga Gunnarsdóttir og Kristín
Steinsdóttir. Bubbi les úr ljóðabók-
um sínum Hreistur og Öskraðu gat
á myrkrið, Kristín Helga les úr nýj-
ustu bók sinni, Vertu ósýnilegur –
flóttasaga Ishmaels sem hún hlaut
fyrir Fjöruverðlaunin og var einnig
tilnefnd til Ís-
lensku bók-
menntaverð-
launanna fyrir
og Kristín les úr
nýjustu bók
sinni, Ekki vera
sár.
Feðginin Jana
og Guðmundur
flytja nokkur
lög í upphafi
kvölds og boðið verður upp á kaffi
og konfekt og eru allir velkomnir.
Húsið verður opnað klukkan 19.45.
Upplestur og tónlist á Erlingskvöldi
Kristín Helga
Gunnarsdóttir