Breiðfirðingur - 01.04.1970, Blaðsíða 33

BREIÐFIRÐINGUR
31
Ekki hefur safnaðarfólk verið margt og árið 1745 eru í
Flateyjarsóknum, það er Flateyjarhreppi og Múlasveit að-
eins 220 manns, þar af 97 manns læsir en 123 ólæsir.
Það má því telja staðinn efnaðan eða kirkjuna í svona
fámennum söfnuði, þótt jarðir þær sem lágu undir Múla
séu fremur smáar.
Til viðbótar þeim eignum sem hér eru nú þegar taldar
eign kirkjunnar á Skálmarnesmúla gaf Teitur ríki jörðina
Eiðshús til kirkjunnar, en hún mun hafa átt land inn með
Vattarfirði og líklega vestanverðan Vattardal og veiðirétt
í ánni. Og er þar með sú eign komin í hendur Múlabænd-
um, sem bráðlega leggja Eiðshús í eyði nema sem grasbýli,
en nytja jörðina sem upprekstrarland frá aðaljörðinni. ■—-
Ennfremur skyldi kirkjan á Skálmarnesmúla eiga eða hafa
toll-laust skip í Oddbjarnarskeri á vertíð og var þetta leyfi
veitt 1536 af hr. Ógmundi biskupi Pálssyni hinum síðasta
katólska biskupi í Skálholti.
Ilve vel er búið að Skálmarnesmúla verður skiljanlegra,
þegar þess er gætt, að prestar Flateyjarprestakalls bjuggu
þar oftast, vegna þess ofríkis og óhagræðis, sem þeir töldu
sig beitta af eigendum og ábúendum Flateyjar. En þar bar
þeim að hafa lítinn hluta eyjarinnar til ábúðar.
Stundum voru samt prestar búlausir í Flatey. Raunar
höfðu þeir lénsjörð Flateyjarkirkju á Miðjanesi í Reyk-
hólahreppi. En það var of fjarri, svo að frjálsast var þeim
að búa á Skálmarnesmúla.
Fengst af mun Múlakirkja hafa verið torfkirkja eins og
flestar aðrar kirkjur landsins. En 1847 var hún fyrst gjörð
úr timbri. Mátti telja hana í mjög góðu standi en oftast í