Breiðfirðingur - 01.04.1970, Blaðsíða 87
BREIÐFIRÐINGUR
85-
Og bærinn við hlíðarfót, sem fyrrum brosti hvít með stofu-
þil, er nú ekki annað en barnaleg hugsýn og brosleg saman-
borið við blokkir og háhýsi, „villur“ og raðhús nýtízku
arkitekta og nýríkra betriborgara.
En samt mætti spyrja: Hvar verður íslendingur, ef þess-
ar rætur, sem enn festa við fjalla'byggð og fjarðastrendur
slitna? Hvað verður um sérkenni og persónuleika í skáld-
skap og listum í lífi og starfi, eftir að allir eru orðnir
breiðgötulýður? Ungað út í sömu skólavél. Lokaðir inni vet-
ur og sumar í sömu stofum til 16 ára eða tvítugs, kannske
þrítugs við ítroðning tölvur og mengi eða hvað það heitir
allt þetta nútíma tækniuppeldi, sem skeytir fátt um hjarta
og hönd, þótt hausinn út sé troðinn. Þurr lærdómur hefur
stundum lítið menntunargildi.
Það mundi því sannarlega ekki af veita, að einhver þátt-
ur þjóðlífsins reyndi að vega móti slíkri þróun. Eitthvað
væri til, sem efldi rætur hins íslenzka þjóðarmeiðs, benti
til upphafsins, tengdi kynslóðirnar saman, skapaði þar
þekkingu, skilning og góðvild, sem annars gæti orðið óbrú-
anlegt djúp milli kynslóða og lífsskoðana.
Fátt mundi fremur þurfa en brúa þetta bil milli nútíð-
ar og þátíðar, eldra fólksins og æskunnar, eyðibýlanna og
borgarlífsins, fjöldans og fámennisins.
Og til þess voru átthagafélögin upphaflega stofnuð bæði
beint og óbeint. Þar eru þau hinn lífsnauðsynlegi þáttur í
íslenzku þjóðlífi á 20. öld, þegar vorleysingar frelsis og
breytinga hafa skapað raunverulega byltingu í atvinnulífi
og lífsviðhorfum fólksins. En þó ekki síður byltingu í hugs-
un og mati á því, hvað helzt má verða til varnar og menn-
ingar hins bezta í erfð og hefð, sögu og siðum þjóðlífsins.