Breiðfirðingur - 01.04.1993, Blaðsíða 46
44
BREIÐFIRÐINGUR
riti þessu, og er þó réttara að segja, með því að tungan er í
sjálfu sér góð og fögur, að málspjöllum hafa aldrei verið settar
þyngri stíflur að sprengja en gert er í þessari bók. Ekki er og
minnst um það vert, hve mikla lotning höf. ber fyrir móður-
máli sínu; stingur það mjög í stúf við hið staka virðingarleysi,
sem einkennir marga þá fræðimenn síðari tíma, sem telja má
málfræðinga að iðju, einkum þá, er kallast vilja sinna hljóð-
fræði tungunnar. Sannast best á þeim mönnum ýmsum, að sitt
hvað er að kunna að beygja orð og að hafa gott málbragð.
Þess má að lyktum geta, að snilldarbragur fullkominn er á
bók höfundar um orðbragð allt og mál; er og framsetning eftir
því laus við prjál og yfirlæti og látæðis-andríki; má t.d. benda
á forspjall höf. (bls. 22-43); sá kafli mun óslitin nautn til lestr-
ar málnæmum mönnum, og torfundinn mun reynast glæsilegri
hróður færður íslenskri tungu. Þessi einkenni á bókinni nægja
í rauninni beinlínis til þess að sýna það og sanna, að kenningar
þær, er hún flytur, eru réttar, því að þeim hefur höf. alstaðar
rækilega fylgt í máli sínu. Má því segja að bókin sanni mál-
stað höf. á tvennan hátt.
Höf. er svo fordildarlaus að kalla bókina „drög“; mun hann
vilja tákna með því, að rannsóknum sé eigi enn lokið. En þó
að svo sé, er bók þessi samt mikið afreksverk, og enginn frami
væri höf. hennar of góður, en mestur mun honum heiður í því,
að bók hans getur valdið tímamótum í frásagnarlist Islend-
inga, ef landar hans vilja færa sér í nyt fróðleik þann, er hann
hefur grafið upp. Vænta þess allir góðir menn, að heilsa og líf
megi endast höf. svo, að hann megi halda áfram þessum rann-
sóknum sínum“.
Aðeins rœtt umfagra hrynjandi
Jakob Jóhannesson Smári hafði meistarapróf í norrænum
fræðum frá Hafnarháskóla og samið bókina „Islensk setninga-
fræði“ nokkru áður en rit Sigurðar Kristófers birtist, en um
það skrifaði hann ritdóm í Skírni 1925 (bls. 232-233). Úr
honum eru þessi brot: