Breiðfirðingur - 01.04.1994, Blaðsíða 48

46
B R [-: 1 Ð FI R Ð 1 N Ci U R
Oftari var timbrið unnið að hluta til í smærri einingar áður
en til flutninga kom af seljanda eða jafnvel kaupenda sem
sendi þá sinn mannskap á rekastaðina til að grófvinna timbrið,
sérstaklega ef flutningurinn var fyrirhugaður á hestum.
Margar kirkjur og biskupsstólarnir áttu mikil ítök í reka vítt
og breitt um strendur landsins og voru fastheldin á þessa eign.
Saurbær á Rauðasandi náði undir sig stærri hluta Rifsins
utan Bæjaróss, þannig að þegar jarðir Guðrúnar ríku og for-
vera hennar eru seldar smátt og smátt, er Rifið tekið undan við
söluna.
Saurbæjarkirkja átti fjórðung af öllum hvölum sem rak á
fjörur hins forna Rauðasandshrepps, það er frá Stálhlein að
Tálkna. Vitað er um nokkra hvali sem rekið hefur á þessu
svæði á síðustu öld, þar af tvo á Rauðasandi, Melaneshvalinn
og annan á Miðsandsrifi. Um 1930 rak svo Lambavatnshval-
inn, sem var steypireyður sem skip hvalstöðvarinnar á Suður-
eyri í Tálknafirði tapaði. Hauskúpur Melanes- og Lamba-
vatnshvalanna sjást stundum þegar sandinn skefur frá þeim,
en ekki sést sólin gylla kúpu þess sem kom á Miðsandsrif,
lengur. En Rósinkrans Ivarsson segir frá því að sér hafi verið í
barnsminni, þá í Kirkjuhvammi, er sólin endurvarpaði geislum
af einhverju við Botnlausa Pytt í Stekkadalsfit. Hann fékk að
vita hvers kyns var. Þegar hann kom síðar heim sem fullorð-
inn maður hafði mosi þakið hauskúpuna og gljáði hún þá ekki
lengur. Þegar hann sem gamall maður svipaðist þarna um var
hún sokkin að mestu í sandinn og var nú aðeins grasigróin
smámishæð.
Trén sem rak voru af öllum mögulegum stærðum. Flest
þeirra voru söguð fyrir báða enda, höfðu greinilega tapast frá
sögunarstöðvum eða aðflutningsleiðum þeirra. Sum voru þó
með rótarhnyðju á endanum og sýndist svo að þau hefðu fallið
í eitthvert fljótið og um leið rifið upp efsta hluta rótarinnar.
Þessar rætur voru, vegna þess að þær höfðu hina margvísustu
lögun, eftirsóttar til ýmisar smíði, svo sem kollharða og fleira
í báta, og klyfberaboga við reiðinga.
Mest bar á furu, en greni sást líka. Furan var oftari ákaflega