Breiðfirðingur - 01.05.2015, Síða 41
BREIÐFIRÐINGUR 41SAGNFRÆÐINGAR SKRIFA UM BREIÐAFJÖRÐ
sennilegt að Ari hafi haft áhuga á ævi hans, þótt ekki sé mikið fjallað um
Snorra í Íslendingabók.
Ef marka má Eyrbyggju tengdust afkomendur Snorra goða
höfðingjaættum víðs vegar um landið og margir hafa því haft ástæðu
til að halda nafni hans á lofti. Halldór Snorrason, sem Snorri átti með
Hallfríði dóttur Einars Þveræings, gerði bú í Hjarðarholti í Laxárdal. Hann
var sagður forfaðir Sturlunga og Vatnsfirðinga, kunnra höfðingjaætta á
13. öld. Þorsteinn Snorrason, sem Snorri átti með Ásdísi, dóttur Víga-
Styrs, var hins vegar forfaðir Ásbirninga í Skagafirði. Ljótur Mánason
„var kallaður mestur sonarsona Snorra goða“ en Máni faðir hans bjó
á Sauðafelli.6 Samkvæmt Sturlu sögu fór hann með Snorrungagoðorð
á undan Þórði Gilssyni, forföður Sturlunga.7 Ari Þorgilsson var hins
vegar ekki meðal afkomenda Snorra, þannig að áhuga hans á honum
má frekar setja í samband við almennan áhuga Ara á sögu eigin héraðs,
Breiðafjarðar.
Ýmsar Íslendingasögur fjalla um höfðingja við Breiðafjörðinn að
meira eða minna leyti. Þar eru þó kunnastar og ítarlegastar tvær sögur,
annars vegar Laxdælasaga og hins vegar saga Þórsnesinga, Álftfirðinga
og Eyrbyggja (iðulega nefnd Eyrbyggjasaga). En þessar sögur fjalla
ein mitt um þá höfðingja við Breiðafjörðinn sem færa má rök fyrir
að Ari fróði hafi haft einna mestan áhuga á. Í Laxdælasögu er fjallað
um afkomendur Þorsteins rauðs, sonar Auðar djúpúðgu, og nokkrum
sinnum vísað til Ara um ævi hans.8 Fyrirferðarmesta persóna sögunnar
er hins vegar Guðrún Ósvífursdóttir, langamma Ara.9 Í Eyrbyggjasögu
er fjallað um Snorra goða og mun að einhverju leyti byggt á hinni stuttu
ævisögu sem Ari á að hafa samið.10
Hafa ber í huga að heimildir um þetta fólk og sögu þess hafa orðið
til á löngum tíma og sagnahefðin verið í stöðugri mótun. Almennt hefur
6 Íslenzk fornrit IV, bls. 182–183.
7 Sturlunga saga I–II, útg. Jón Jóhannesson, Magnús Finnbogason og Kristján Eldjárn,
Reykjavík, 1946, I, bls. 64.
8 Íslenzk fornrit V. Laxdæla saga. Halldórs þættir Snorrasonar, Stúfs þáttr, útg. Einar Ól.
Sveinsson, Reykjavík, 1934, bls. 7–226.
9 Íslenzk fornrit I, bls. 28; Íslenzk fornrit V, bls. 227–28.
10 Einar Ól. Sveinsson, „Formáli“, bls. xi–xiii.