Breiðfirðingur - 01.05.2015, Page 104

BREIÐFIRÐINGUR104
þar sem hann taldi Bladt vera að brjóta lög um borgararéttindi kaup-
manna. Vibe amtmaður úr skurðaði að Bladt væri með öllu óheimilt að
stunda aðra verslun en lausakaupmennsku í Ólafsvík nema hann eða
verslunarstjóri hans tækju sér fasta búsetu í Grundarfirði. Sýslumanni
var síðan falið að hindra að vörur í verslun Bladts yrðu seldar til
viðskiptavina. Ekki reyndist unnt að sýna Bladt dóminn því hann hélt
af landi brott áður en úrskurður amtmanns lá fyrir. Fyrir vikið hélt
Daniel Plum áfram að selja vörur úr versluninni og hunsaði úrskurðinn.
Vörurnar voru því gerðar upptækar fyrir dómi haustið 1799. Plum lét enn
ekki segjast og seldi vörurnar eins og ekkert hefði í skorist. Heidemann
kaupmanni gramdist mjög þessi hegðun Plums og blandaði sér í málið
með því að leggja fram nýja kæru. Barst kæran til Finne landfógeta
sem var settur amtmaður í Vesturamti. En kæran bar engan árangur og
sýslumaður sagðist lítið geta gert til að stöðva þessa ólöglegu verslun
Bladts og Plums. Málinu var því ekki fylgt eftir þrátt fyrir úrskurð. Gaf
sýslumaður þá ástæðu í bréfi til rentukammers að mistekist hefði að
stöðva Bladt vegna þess hve mikils hann væri metinn og tignaður af
öllum því hann þótti sanngjarn og ráðvandur í viðskiptum við íbúana.32
Uppbyggingin í kringum verslunina í Grundarfirði náði sér aldrei á
strik. Það sást glöggt þegar bornir voru saman húsakostir í Ólafsvík
og Grundarfirði. Henry Holland upplifði þennan mun á ferðalagi sínu
um Ísland og lýsti honum í ferðabók. Verslunarhúsin í Grundarfirði
stóðu „niðri við sjóinn; þau eru úr timbri, og þótt þau jafnist ekki á við
húsakynnin í Ólafsvík áttum við þar ágæta nótt.“33 Það gat ekki talist
heppilegt fyrir ímynd kaupstaðarins að bjóða upp á lakari húsakost heldur
en á útliggjarastöðunum. Samt verður að taka fram að þegar Holland
ferðaðist um Snæfellsnes höfðu kaupstaðarréttindi Grundarfjarðar ný-
lega verið afturkölluð. Það gerðist í aprílmánuði árið 1807 og var fá-
mennið talin helsta orsökin. Innan rentukammersins fór að bera á skoð-
unum þess efnis að lega Grundarfjarðar væri óhentug og hann þætti
ekki lífvænlegur sem kaupstaður. Þetta fékkst staðfest í tillögum um
32 Ásgeir Guðmundsson: „Verslunin í Grundarfirði“, bls. 274–276.
33 Holland, Henry: Dagbók í Íslandsferð 1810. Steindór Steindórsson þýddi. Almenna
bókafélagið, Reykjavík, 1960, bls. 171.