Tímarit Máls og menningar - 01.09.2010, Síða 12

E i n a r M á r G u ð m u n d s s o n
12 TMM 2010 · 3
neinn málflutning að ræða heldur aðeins spurningu sem laut að því hve
vel orð Gríms Thomsen stæðust tímans tönn.
Svona er lífið á því herrans ári 2010: Heimurinn hægir á sér og kannski
er það bara gott. Flugvélar stöðvast í loftinu eða þær geta ekki hafið sig
til flugs. Flugfélög reikna út hvað þau tapa miklu á eldfjöllum en eld­
fjöllin hafa engar áhyggjur af flugfélögum. Um alla Evrópu eru flug­
samgöngur lamaðar vegna ösku úr gosinu frá Eyjafjallajökli. Flugvellir
lokast á Bretlandseyjum, Norðurlöndum og í Belgíu. John Cleese þarf
að taka leigubíl frá Osló til Brussel. Sjónvarpsfréttamenn um allan heim
keppast við að bera fram nafn jökulsins. Það gengur frekar brösulega, en
um það snerust einmitt auglýsingarnar með John Cleese, að bera fram
orðið Kaupþing. Ekki finnst okkur Íslendingum tiltökumál að bera
fram nöfn á fjöllum einsog Kilimanjaro, nú eða Himmelbjerget. Nei,
enski gamanleikarinn getur ekki flogið á vængjum kímnigáfunnar eða
látið djöfulinn sendast með sig einsog galdramenn gerðu á miðöldum.
Þeir létu skrattann flytja sig frá Frakklandi til Íslands og börðu hann
bara að skilnaði með Biblíunni í hausinn.
Það er ekkert flóknara en það, en á enskar bloggsíður er skrifað:
„Fyrst stela þeir peningunum okkar með bankahruninu og svo spúa
þeir yfir okkur ösku. Þessir víkingar – næst stela þeir konunum okkar!“
Cash rímar á móti Ash og Ash rímar á móti Cash. „We asked for cash,
not ash!“ segja Bretarnir. Svona varpa stórbrotin tíðindi oft ljósi á
kímnigáfu manna en hún er stundum bakhlið örvæntingar. Ætli það
endi ekki með því að bresk stjórnvöld geri Íslendinga ábyrga fyrir öllum
flugmiðum í Evrópu og sjálfsagt mun ríkisstjórnin veita ríkisábyrgð
á þeim; og stjórnmálamenn okkar munu segja að það sé bara kurteisi
að borga flugmiða, það komi sér vel fyrir okkur í alþjóðasamfélaginu,
jafnvel þó okkur beri engin lagaleg skylda til að borga þá, þá höfum
við alveg efni á því. Ég tala nú ekki um ef samið er um smá frest og ef
greiðslan bjargar flugsamgöngum heimsins. En Bretinn sem óttast um
konurnar getur huggað sig við að því verki er lokið, enda til kenning sem
segir að skortur á fögrum konum á Englandi stafi af því að víkingar hafi
á sínum tíma numið þær allar á brott og haft með sér hingað norður í
höf svo þeir gætu hlýjað sér og þeim fjölgað.
Gott dæmi um það er sagan af Melkorku konungsdóttur af Írlandi
sem Höskuldur Dalakollsson, nafnfrægur maður bæði í Noregi og á
Íslandi, einsog segir um hann í Laxdælu, keypti á samkomu austur í
Brenneyjum af Gilla hinum gerska. Höskuldur hélt að hún væri mállaus
en hún neitaði að tala af mótþróa við ánauð sína. Hún ól Höskuldi son
og var hann bæði mæltur á hennar keltnesku tungu sem og norræna