Skessuhorn - 03.06.2015, Blaðsíða 50

50 MIÐVIKUDAGUR 3. JÚNÍ
Sjómannadagurinn
Hann er fjörutíu og átta ára gamall,
skipstjórnarlærður og býr á Hellis-
sandi. Eggert Bjarnason hefur ver-
ið skipstjóri á mörgum bátum í ein
fimmtán ár en er nú háseti á Magn-
úsi SH á dragnótarveiðum auk þess
að róa á eigin smábáti, Hugborgu
SH á strandveiðum. Skessuhorn
spjallaði við hann í vigtarhúsinu í
Rifi. Þegar Eggert er fyrst spurður
að því hvers vegna hann sé nú kom-
inn á dekkið aftur eftir að hafa verið
við stjórnvölinn á bátum af ýmsum
stærðum og eigin herra að auki seg-
ir hann það góða tilbreytingu.
Magnús verður lengdur
„Ég var stýrimaður á Magnúsi fyrir
nokkrum árum en það er ágætt að
breyta til og vera háseti. Síðast var
ég með Guðbjart SH, sem er svona
15 tonna ofurtrilla og var með
netabátinn Keili frá Njarðvík um
tíma en það er 60 tonna netabát-
ur. Ég hef mest verið á línuveiðum
en er búinn að fá alveg upp í kok af
því. Kröfurnar á þessar stóru trill-
ur eru alltof miklar. Það er ætlast
til þess af útgerðarmönnum þeirra
að menn rói með 48 bala en þessir
bátar bera það ekki einu sinni. Það
er fínt að vera háseti á Magnúsi,
mér finnst ég vera kominn heim
aftur því ég var svo lengi á Magn-
úsi áður og hef verið á þremur bát-
um með þessu nafni hjá útgerðinni.
Þegar þeir hringdu í mig og báðu
mig að koma var ég fljótur að segja
já.“ Eggert segir breytingar, sem
gerðar hafa verið á Magnúsi, hafa
tekist vel. „Já, þetta hefur tekist
ofboðslega vel og útgerðarmenn-
irnir eru ekki hættir breytingum
því nú eru þeir búnir að semja um
að lengja bátinn líka. Síðan er það
magnað með þá feðgana og nafnana
að það er sama hvað þarf að gera
við bátinn hjá þeim, þeir fara allt-
af til Akraness. Oft láta þeir fleiri
gera tilboð en niðurstaðan er sama.
Þeir vita hvað þeir hafa þar, þekkja
starfsmennina og eru ánægðir með
vinnuna sem þar er unnin. Þetta
virkar allt vel og á netunum er það
flott að láta allt fara í stokk aftur
á, net, baujur og allt sem tilheyr-
ir. Svo er þetta bara lagt beint út
af skutnum. Báturinn var sérhann-
aður fyrir net og dragnót og þetta
hefur allt gengið upp.“ Eggert hef-
ur stundað sjómennsku frá 14 ára
aldri en hann byrjaði sjómennsk-
una á báti sem hét Hugborg. Hann
segir hafa verið einstakt fiskirí í
Breiðafirði í allan vetur en tíðar-
farið með eindæmum slæmt. „Það
hefur aldrei komið heil vika al-
mennileg. Við náðum mest tveimur
dögum í þokkalegu veðri, það hefur
verið stöðug suðvestanátt. Ég man
ekki eftir svona slæmu tíðarfari á 34
ára sjómannsferli mínum. Fjörður-
inn er hins vegar bókstaflega fullur
af fiski ennþá.“
Gott að vera á
Skagaströnd
Morguninn áður en talað var við
Eggert hafði hann landað klukk-
an fimm úr strandveiðibáti sín-
um Hugborgu en síðan haldið út
á dragnótina um borð í Magnúsi.
„Það var verkfall og ekki hægt að
landa á fimmtudagskvöldið. Ég var
fyrstur til að landa klukkan fimm
og þegar ég var búinn þar brunaði
ég út í Rif og fór út með Magnúsi
klukkan sjö. Þetta er ekkert mál. Ég
gæti alveg verið á þremur bátum,“
segir Eggert og hlær en hann ætl-
aði þó ekki að vera lengur á Magn-
úsi en út maí og snúa sér þá alfar-
ið að strandveiðunum. Hann seg-
ist líka hafa farið beint á annan bát
eftir að netarallinu lauk á Magnúsi.
„Þegar allir fóru í frí fór ég beint
um borð í Báruna SH. Ég hef ekki
sagt nei við einn einasta mann sem
hefur beðið mig að koma á sjó í
vetur.“ Í ellefu sumur reri Eggert
frá Skagaströnd á Guðbjarti SH.
„Þar var frábært að vera og Skag-
strendingar tóku mér vel. Enn þann
dag í dag borga ég ekki í sund þeg-
ar ég kem þangað. Þeir líta á mig
sem heimamann, þótt mörg ár séu
síðan ég var þarna, en heimamenn
borga ekkert í sund. Ég mæti líka
á þorrablót þarna. Það var gott að
róa þarna á sumrin þegar enn mátti
veiða ýsuna að einhverju marki.
Stutt að sækja hana og mikið af
henni. Þarna kynntist ég yndislegu
fólk og á fjölmarga góða vini á öll-
um aldri.“
Fæddist í miðri
fertugsafmælisveislu
Eggert hefur verið sjómaður frá
fjórtán aldri og fyrsta bátinn eign-
aðist hann sautján ára gamall. „Sá
hét Helen og hann sökk tvisv-
ar hjá mér hérna við bryggjuna í
Rifi. Hann fór undir trébryggjuna.
Það var eitthvert gat þar og hann
sökk þegar féll að. Tjaldurinn kom
og dældi úr honum í fyrra skiptið.
Þegar ég var búinn að lagfæra bát-
inn eftir þetta hafði ég hann hinum
megin við bryggjuna til öryggis en
það fór á sömu leið. Hann festist
þar og sökk aftur,“ segir Eggert og
hlær að þessum óförum sínum, sem
eru síður en svo einu ófarir hans á
ævinni, af nægu er að taka í þeim
efnum. Í rauninni byrjaði hrakfalla-
sagan strax við fæðingu þegar Egg-
ert skaust óvænt í heiminn. „Ég er
fæddur í fertugsafmælinu hjá Geira
Bjarna kafara í Ólafsvík. Mamma
var bara þar í miðri afmælisveislu
og hún var bara sett inn í herberg-
ið hennar ömmu þar sem ég fædd-
ist.“ Þar með hófst saga Eggerts
og hann segir ótrúlega margt hafa
komið fyrir sig. „Það sem ekki hef-
ur komið fyrir mig í gegnum tíðina
er varla til, nefndu það bara,“ seg-
ir hann og segist nú þegar vera bú-
inn með níu líf kattarins svo hann
sé örugglega með fleiri líf.
Skipið sigldi
sjálft á togarann
„Ég hef örugglega átt að vera
dauður svona tíu sinnum ef ekki
oftar.“ Þegar hann er beðinn að
nefna dæmi byrjar segir hann þau
svo mörg að hann viti hvar hann
eigi að byrja. „Ég settist einu sinni
á prjónasett. Ég hélt þá á ungbarni
og hlammaði mér á það. Prjón-
arnir fóru alveg á kaf í kviðarhol-
ið á mér. Eftir það hafa húsmæður
hér ekki skilið eftir prjóna í sófum.
Einu sinni sigldi bátur, sem ég var
með, á togara í höfninni á Skaga-
strönd. Þetta var Guðbjartur SH
þegar báturinn var glænýr og hann
sigldi sjálfur á togarann. Þegar við
vorum búnir að landa þá henti ég
spúlslöngunni um borð og beint
ofan á olíugjöfina. Báturinn fór á
fulla ferð og sigldi beint á togara,
sem lá við bryggju. Ég stóð bara
upp á bryggju og horfði á þessi
ósköp.“
Ofsóttur af sel
Eitt sinn var Eggert að koma í land
úr Guðbjarti á bryggjunni í Rifi.
„Það var selur sem ofsótti mig.
Þegar ég reyndi að fara upp að aft-
an til að binda bátinn þá kom sel-
urinn urrandi á mig og sama gerð-
ist þegar ég fór fram á. Þetta end-
aði með því að ég fór fram í lúk-
ar, sótti byssu og skaut helvítis sel-
inn. Þetta var mikið flykki, örugg-
lega útselur svona 200-300 kíló.
Við vorum þrír að draga hann
hérna upp bryggjuna. Það var ekki
árennilegt að fara á móti honum.
Svo var það eitt sinn að kona, sem
var pósthússtjóri hérna, bað mig
að leita að perkneskum inniketti,
sem hún átti og slapp út. Ég var
nýkominn í land en keyrði af stað
á bílnum að svipast um eftir kett-
inum. Svo var ég búinn að keyra
um plássið og var að fara til baka
yfir brúna þá keyrði ég yfir kött-
inn og steindrap hann. Ég bank-
aði svo hjá konunni og var lengi
að koma orðum að þessu en sagð-
ist hafa fundið köttinn, keyrt yfir
hann og drepið hann. Konugreyið
horfði lengi á mig en stundi svo
upp: „Þakka þér fyrir að láta mig
vita,“ hún vissi greinilega ekkert
hvað hún átti að segja en ég var
bara með líkið af kettinum í skott-
inu.“
Var dæmdur dauður í
vigtarskúrnum
Flestar hrakfarir Eggerts í gegn-
um tíðina hafa verið í landi. Þó
lenti hann í undarlegri ákeyrslu
úti á sjó einu sinni. „Ég er líklega
eini maðurinn sem björgunarbátur
hefur siglt yfir. Þetta var á Húna-
flóa. Þeir í björgunarsveitinni voru
að koma úr útkalli og voru á land-
leið eins og ég. Ég var þreyttur og
syfjaður og því ekki með einbeit-
inguna í lagi nema allt í einu átta
ég mig á að bátur nálgaðist á mikl-
um hraða. Ég beygði og auðvitað í
vitlausa átt, fór þvert fyrir hraðbát-
inn frá björgunarsveitinni og hann
sigldi einfaldlega yfir bátinn hjá
mér á mikilli ferð en ég slapp alveg
frá þessu og báturinn líka. Einu
sinni var ég dæmdur dauður hérna
á vigtinni. Þá var ég nýkominn í
land og fór eitthvað að kvarta við
Reyni vigtarmann um að ég væri
að drepast úr hausverk svo hann
sagði mér að ég yrði fá einhverj-
ar verkjatöflur. Ég fór upp í Virki
til Stínu og hún lét mig fá fimm
töflur. Ég spurði hana hvað þetta
væri og hún sagði þetta barnamag-
nýl og ég ætti bara að gleypa þetta
í mig. Ég gerði það og fór svo út í
bíl en man lítið eftir ferðinni hing-
að niður í vigtarskúrinn. Þegar ég
kom þangað lagðist ég fram á stýr-
ið og steinsofnaði. Reynir sá mig
og sagði við stráka sem voru hérna
að gera eitthvað því ég hefði feng-
ið heilablóðfall. Þeir drógu mig
inn á vigtina, reyndu að slá mig í
framan og tukta til en ég rumsk-
aði ekki svo þeir fóru með líkið inn
á heilsugæslustöð. Þar var lækn-
ir sem reyndi að tjónka við mig
og náði loks einhverju sambandi.
Hann spurði hvort ég hefði étið
eitthvað skrítið og ég sagðist bara
hafa étið samloku. Svo reyndi hann
ítrekað að láta mig svara meiru og
Hefur mun fleiri líf en kötturinn og
hefði margoft átt að vera dauður
Eggert Bjarnason sjómaður á Hellissandi rifjar upp brot úr hrakfarasögu sinni
Eggert Bjarnason. Myndin er tekin í nýju og glæsilegu vigtarhúsi í Rifi en þar var viðtalið tekið.
Betra er að hafa bátana hreina og fína. Ljósm. Alfons Finnsson.