Heimsmynd - 01.10.1987, Blaðsíða 41
Þessi skýrsla hefur valdið þó nokkrum
ugg en í ljós kom að framleiðni hér er
mun minni en annars staðar. „Ég þarf
engar tölur til að komast að því að agi er
ekki til staðar né virðing fyrir vinnunni,“
segir Davíð Scheving Thorsteinsson
fyrrum formaður Félags íslenskra
iðnrekenda. „Þetta er skortur á stolti
segir hann ennfremur. Aðrir tala um
ábyrgðarleysi. „Fólk reynir að komast
eins auðveldlega frá verki sínu og unnt
er. Vinnusvik eru daglegt brauð,“ segir
ungur vinnuveitandi.
Mörgum ber saman um að karlar af
eldri kynslóðinni séu mun
samviskusamari en þeir yngri. „Það
heyrir til undantekninga að karlar af
eldri kynslóðinni notfæri sér
veikindadaga í fyrirtækjum," segir Davíð
Scheving Thorsteinsson. „Ungir karlar
vita hins vegar að hér er næga vinnu að
fá. Þeir þurfa ekki að leggja sig alla
fram, þeir geta alltaf fengið vinnu
annars staðar. Afstaða manna og
stoltleysi (þessu velferðarþjóðfélagi lýsir
sér í tilhneigingu til að spila á kerfið sem
hér áður fyrr hét að vera upp á sveitina
kominn og þótti mesta hneisa."
Sigfús Erlingsson framkvæmdastjóri
Flugleiða sem lengi starfaði sem
yfirmaður Flugleiða í New York segir að
starfsandinn hér sé ekki sá sami og þar.
„Það er erfitt að fá menn hér til að vinna
af fullri einlægni." Jón Sigurðsson
viðskiptaráðherra sem einnig starfaði
sem yfirmaður hjá
Alþjóðagjaldeyrissjóðnum tekur í sama
streng: „Bandaríkjamenn vinna betur en
íslendingar."
Sigfús Erlingsson segir að það sé ekki
gífurlegur munur á körlum og konum í
vinnu, þó konur séu eitthvað
samviskusamari. „Hins vegar virðist
íslenskar konur skorta metnað til að
vera fagmanneskjur." Ungur
menntamaður sem nýlega setti á fót
eigið fyrirtæki segir hins vegar: „Ég vil
eingöngu ráða konur og borga þeim
vel.“
íslenskir karlar vinna í skorpum að
mati Sigfúsar Erlingssonar
framkvæmdastjóra. „Þegar þeir vinna
vel í þessum skorpum sínum þá er eins
og þeir séu að verðlauna sig. Maður
getur aldrei treyst á fullkomlega eðlileg
afköst sem er hins vegar reglan í Svíþjóð
og Bandaríkjunum, þaðan sem ég hef
reynslu. Þjónustulund er ekki til (fari
íslenskra karla. Þeir kvarta undan
laununum en athuga ekki að það er
þeirra að velja sér vinnuveitanda og
þegar þeir hafa valið verða þeir að
standa við sitt. Það skortir hér tryggð
við starf og fyrirtæki." Davíð Scheving
Thorsteinsson segir að íslenskir
iðnaðarmenn vinni eingöngu vel séu þeir
að vinna fyrir sjálfa sig. „Annars þarf
maður að standa yfir þeim, jafnvel
krjúpa á hnjánum og biðja þá að reyna
að ljúka verkinu. Það voru þýskir
iðnaðarmenn að vinna við að leggja gólf
hjá mér síðasta sumar og íslenskur
múrarameistari sagði að það þyrfti þrjá
íslendinga til að skila svipuðum
afköstum og einn Þjóðverji.
Sem yfirmenn í fyrirtækjum sem þeir
eiga ekki sjálfir eru margir íslenskir
karlar einnig gagnrýndir. „Séu afköstin í
fyrirtækinu ekki nógu góð er sökin
stundum ekki síður þeirra sem eru settir
yfir. Það skortir mikið á að menn þori
að taka ákvarðanir. Þeir gleyma því að
byggja upp liðsanda, að fá starfsfólkið til
að vera þátttakendur í að ná fram
markmiðum,“ segir Sigfús Erlingsson.
Hann segir þó íslensku karlþjóðinni til
hróss að undir álagi séu fáir betri en því
miður sé leti alltof almenn. Ótal margir
taka undir þessa skoðun. Jafnt, gott
viðmót virðist ekki einkenna íslenska
karla í vinnu. Letin virðist fremur
landlæg. „Þá skortir sjálfsagða þjálfun í
umgengni við starf sitt og aðra,“ segir
einn forstjóri.
í einkageiranum ber
mönnum saman um að
mætingar hafi batnað þótt
enn sé þeim í mörgu
ábótavant. Varðandi
vinnugleði hjá hinu
opinbera eru skiptar
skoðanir. „Þetta eru
möppudýr. Enda keypti
ég skordýraeitur og gaf til
ríkisfyrirtækis um
daginn,“ segir Davíð
Scheving Thorsteinsson.
„Möppudýrunum má
segja það til hróss að þau
eru dugleg að framleiða
pappír og vandamál."
Andstætt þessu segir háttsett kona í
einu ráðuneytanna: „Karlmenn eru
almennt duglegir og skipulagðir. Þeir
nálgast verkefni af áhuga og ósérhlífni,
enda skipuleggja þeir líf sitt og stefna að
settu marki."
Konur eru almennt ekki háttskrifaðar
í stjórnsýslunni, þar ráða karlar lögum
og lofum þótt nokkrar konur séu titlaðar
deildarstjórar. Allir hafa heyrt sögur af
skriffinnum, mönnum með stafla af
skjölum á borðinu sínu og sögur af
tregðulögmáli sem ræður afgreiðslu mála
hjá því opinbera. Þá ganga jafnframt
sögur af bruðli í bákninu, ferðalögum
embættismanna og gegndarlausum
risnukostnaði. „Þetta á víða við þar sem
menn bruðla með annarra fé,“ segir
ungur maður í stjórnsýslunni.
Fjármálastjóri nýstofnaðs fyrirtækis á
fjármálasviðinu tók yfirmann sinn sem
dæmi um hinn táknræna framagosa sem
lægi örugglega ekki andvaka fyrr en
f BRAGI Þ. JÓSEFSSON